دغدغههای بیپاسخ
همشهري/متن پيش رو در همشهري منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
ديروز آخرين دور از مناظرات کانديداهاي سيزدهمين دوره انتخابات رياستجمهوري برگزار شد. مناظرهاي که همچون 2دور قبلياش که 18 و 15خردادماه برگزار شد برندهاي نداشت؛ اگرچه که براساس نتايج نظرسنجيها با رأي 3برابري ابراهيم رئيسي در قبال 6کانديداي ديگر و عدمريزش آرايش تاکنون او برنده از پيش عيان اين عرصه است اما اين مناظرات نهتنها تغيير محسوسي در آراي او بهعنوان مدعي اول اين رقابتها ايجاد نکرده است بلکه سبب اقبال ويژه مردم نسبت به کانديداي دومي هم نشده است.
همسان و همتراز بودن 7کانديداي انتخابات پيشرو عاملي است که سبب شده اين رقابتها با ديگر ادوار گذشته متفاوت باشد. سعيد جليلي، محسن رضايي، ابراهيم رئيسي، عليرضا زاکاني، اميرحسين قاضيزادههاشمي، محسن مهرعليزاده و عبدالناصر همتي 7کانديداي انتخابات پيشروي رياستجمهور هستند، که در مناظراتي بدون شور و شوق ويژه فصل انتخابات رياستجمهوري در جزايري دور و نزديک به هم هر کدام از انگيزه ورودشان به اين عرصه گفتهاند و ميگويند. اين در حالي است که ادوار گذشته مناظرات کانديداهاي رياستجمهوري بهويژه در دور آخر، موج انتخاباتي ايجاد ميکرد و برنده آن شانس پيروزي در انتخابات را به نام خود ميزد. به هر روي کانديداها که در مناظره اول بر سر برنامه اقتصادي و در مناظره دوم بر سر مسائل اجتماعي، فرهنگي و سياسي به گفتوگو نشسته بودند، ديروز در سومين دور مناظرات بر سر دغدغههاي مردم روبهروي هم قرار گرفتند.
اگرچه صداوسيما به درخواست کانديداها در مناظره دوم فرمت مناظره را از حالت پاسخگويي به سؤالات متفاوت به بحث بر سر يک سؤال مشخص و ارائه فرصت به نامزدها براي طرح برنامههايشان تغيير داده بود و همين روند سبب شکلگيري ديالوگهاي چندطرفه بين کانديداها شد اما برقراري ديالوگ ميان آنها نيز منجر به داغ شدن فضاي رقابتي نشد چراکه بيش از آنکه ديالوگها مستند و بر اساس ارائه راهکار براي حل دغدغهها باشد به جدلهاي کلامي و حاشيه سياسي تقليل يافت. جدلهاي کلامي و بيتأثير و بينتيجهاي که بيشتر از آنکه پاسخگوي سؤالاتي چون «چرا آمدهام ؟»، «چه ميخواهم بکنم ؟» يا «چرا مردم بايد پاي صندوقهاي رأي بيايند؟» و «برنامهام چيست؟»، بيشتر به حمله و ضدحملاتي ميمانست که کانديداها براي تضعيف وجهه يکديگر به زبان ميآوردند و طعنه و کنايه راهي ميدان حريف ميکردند. روندي که هم سطح بحث را تقليل داد و هم رودرروييهاي سياسي را بيش از پيش عيان کرد.
کنايههايي چون «سيدمحرومان ميخواهد سيدمرحومان شود»، «روز رايگيري بزنيد زير ميز، نگذاريد 28خرداد بشود 28مرداد»، «کشور را نميشود مثل زندان اداره کرد» يا «جرات نداريد با مردم حرف بزنيد» و... موضوعاتي بودند که به ظاهر مناظرات را ميان کانديداها داغ کردند اما بعيد بهنظر ميرسد بر جو مشارکت سياسي مردم در انتخابات پيشرو اثرگذار باشند چراکه بر اساس نظرسنجي ايسپا «تحقق عدالت»، «بهبود روابط با کشورهاي خارجي» و «حل مشکلات اقتصادي و چارهانديشي براي گرانيها و تورم» اولويتهاي اساسي مردمي است که مشتاق شرکت در انتخابات پيشرو هستند و ناگفته پيداست که اين موضوعات ترغيبکننده مردم به حضور بيشتر پاي صندوقهاي رأي خواهد شد نه جدلهاي کلامي که چندصباحي است مردم نسبت به آن بياعتنا شدهاند. همراستا با نگاه مردم به مسائل مهم کشور، گرانيها و نرخ بالاي تورم، عدالت، رکود، شفافيت و مقابله با فساد، ساماندهي يارانههاي پيدا و پنهان، بيکاري و اشتغالزايي و تامين مسکن به عنوان بخشي از دغدغههاي مردم از سوي طراحان برنامه مناظره روي ميز کانديداها گذاشته شده بود که بايد بر سر آن راهکار و برنامه ارائه و اساسا تأکيد ميکردند.
اگرچه شايد بهتر بود صداوسيما اين فرصت را به کانديداها ارائه ميکرد که خود سراغ دغدغه مردم بروند و موضوعات را از نگاه کارشناسانه و اولويتهاي جامعه براي مردم تشريح کنند اما در همين بحث محدود و مشخص هم آنچه گفته نشد اين بود که به عنوان مدعي کرسي هشتمين رئيسجمهور براي رفع دغدغههاي مردم چه راه و نقشهاي دارند؟ به نظر ميرسد محصول سکوت 7کانديدا در اين حوزه، استمرار بلاتکليفي آراي سرگردان باشد؛ آراي قريب به 16درصدي که هنوز 5روز مانده به انتخابات نميدانند بايد به چه کسي رأي دهند.
انتخابات سيزدهمين دوره رياستجمهوري 28خردادماه برگزار ميشود و تبليغات رياستجمهوري از 7صبح روز پنجشنبه ممنوع خواهد شد؛ حال بايد منتظر ماند و ديد در اين فرصت 5روزه چه تغييري در فضاي انتخابات ايجاد ميشود و نظرسنجيها ميزان مشارکت و نگاه مردم به اين ماراتن سياسي را چگونه ارزيابي خواهند کرد؟