سرمقاله اعتماد/ هورامان جان میگیرد
اعتماد/ « هورامان جان ميگيرد » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته محمد امينيان است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
منطقه هورامان، منزلگاه خودبسندهترين قوم در ايران است؛ تمام آنچه زندگيشان لازم دارد را در همان محدوده سرزميني خودشان آماده ميکنند: از لباس و پارچه لباس گرفته تا کفش و مواد اوليه لازم براي توليد کفش و مانند اينها. ثبت جهاني هورامان اين دستاورد را دارد که از اين پس براي اين منطقه به عنوان يک واحد سرزميني برنامهريزي کند تا بتوان اين داشتهها و اين خودبسندگي را حفظ کرد. به علاوه بايد مزيتها ياقتصادي و معيشتي که در پي اين ثبت ميآيد را هم در نظر گرفت. وقتي يک مجموعه عظيم شامل دهها روستا به ثبت ميرسد در دنيا هم نسبت به يک بناي تنها بيشتر شناخته ميشود. اين موضوع بر تمام ابعاد زندگي ساکنان اين منطقه تاثير خواهد گذاشت؛ به خصوص بر فرهنگ و اختصاص. ايده ثبت جهاني هورامان از گذشته در ذهنها وجود داشت، شايد از 20 سال قبل اين ذهنيت بود که اينجا ارزش ثبت دارد اما آنچه امروز ميبينيم حاصل تلاشهاي بيوقفه در 5 سال گذشته است. در اين سالها پايگاه منظر تاريخي - فرهنگي هورامان (زير نظر معاونت ميراث فرهنگي کشور و دفتر ثبت جهاني در معاونت ميراث فرهنگي کشور) به صورت بيوقفه مشغول جمعآوري اين پرونده بوده است. در همين 5 سال تجربه خوبي در زمينه تخصيص و نحوه هزينهکرد بودجه داشتيم. وقتي بودجههاي استاني و کشوري ميآمدند شايد به لحاظ ميزان بودجه تغيير چنداني وجود نداشت اما در اين سالها تلاش براي تشکيل پرونده براي هورامان، اين بودجهها به صورت هدفمند هزينه شدند. در نظر بگيريد که قبلا به يکي از شهرداريهاي منطقه بودجهاي تخصيص ميدادند که کل آن خرج آسفالت ميشد اما وقتي نقشه هدفمندي به وجود آمد، مجريان هم قرار شد بر اساس همين نقشه پيش بروند؛ استاندار، معاونان استاندار، اداره ميراث فرهنگي و... هر پولي که تخصيص ميدادند در مسير و راستاي همين برنامه بود. يکي از بزرگان ميگفت: در کشور ما پول کم نيست، برنامه و مديريت کم است. براي همين اين برنامه داشتن سبب شد بودجهاي که بدون تغيير قابل ملاحظهاي نسبت به قبل ميرسيد، در اجرا خودش را خيلي خوب نشان دهد. در حوزه ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي، يکي از شاخصترين ويژگيهاي هورامان حوزه گردشگري است. اگر تعداد بومگرديهاي استان کردستان را به صورت کلي در نظر بگيريد...
شايد 90 درصدشان در هورامان متمرکز باشند. اين يعني برندسازي (از نقاطي که با همان بودجهها مورد حمايت و بهبود قرار گرفت.) کسي که ميداند قرار است اين منطقه ثبت جهاني شود بيشتر به سوي تاسيس بومگردي سوق پيدا ميکند. همين حالا خوشبختانه تلاشي در جريان است که از کولبران شناخته شده منطقه پشتيباني شود تا به سمت راهاندازي بومگردي متمايل شوند و يکي از مشکلات منطقه هم حل شود. اين نتيجه کار هدفمندي است که پشتيباني ميراث فرهنگي و استانداري را دارد. اين فرصتي است که آن را تبديل به يک مسير معيشتي مناسب براي منطقه کردهايم. به علاوه از زماني که به خاطر وجود برنامه مديريتي ديگر اجازه ساخت و ساز با مصالح غيرمتناسب با بافت معماري منطقه داده نميشود، همان مصالح بومي مورد استفاده قرار ميگيرند و به جاي مثلا واردات سنگهاي تزئيني، از مصالح خود منطقه استفاده ميشود. کساني که با چنين مصالحي ميتوانند کار کنند معماران خود منطقه هستند؛ معماران و چوبکاراني که پيش از اين داشتند بيکار ميشدند. اين هنرهايي که گاه با ورود نيروهاي غيربومي ساخت و ساز داشتند به دست فراموشي سپرده ميشدند، در حال احيا هستند.