اندیشکده غربی: آمریکایی ها در عراق ماندنیاند
ديپلماسي ايراني/متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و بازنشرش در آخرين خبر به معناي تاييد آن نيست
متيو پتي- ريسپانسيپل استيت کرافت/ مقامات عراقي و آمريکايي مدت هاست که درباره پايان ماموريت جنگي آمريکا در عراق صحبت مي کنند، اما به نظر مي رسد موضوع بيشتر تغيير تعاريف است، نه تغيير شرايط واقعي موجود و تلاش براي عقب نشيني نيروها.
«پوليتيکو» و «وال استريت ژورنال» بعد از ظهر پنجشنبه با استناد به منابع عراقي و آمريکايي گزارش دادند که نيروهاي جنگي ايالات متحده تا پايان سال جاري ميلادي عراق را ترک مي کنند. اما واقعيت اين است که پايان ماموريت رزمي ايالات متحده در عراق در ماه آوريل اعلام شده بود. در واقع، همانطور که پوليتيکو گزارش داد، خروج نيروهاي رزمي از عراق و اعزام آنها به مکاني جديد و «جايگزيني» نيروهاي غيررزمي که «براي مدت نامحدود» در عراق مي مانند تا «پشتيباني لجستيکي و مشاوره» ارائه دهند، آغاز شده است. آنطور که يک مقام ناشناس آمريکايي به وال استريت ژورنال گفته، اين تصميم در واقع يک تعديل عددي نيست، بلکه يک توضيح عملکردي درباره مسئوليت جديد نيروها است.
در حال حاضر، حدود 2500 سرباز آمريکايي در عراق حضور دارند که ائتلاف بين المللي عليه داعش را رهبري مي کنند. اعلان روز پنجشنبه يک سري شايعات را درباره خروج ايالات متحده از عراق در پي داشت که به مقامات عراقي نسبت داده شد.
برت مک گورک، مقام کاخ سفيد، چند روز پيش با مصطفي کاظمي، نخست وزير عراق، در بغداد ديدار و درباره نشست استراتژيک آتي آمريکا و عراق گفت و گو کرد. طبق اعلام دفتر کاظمي، دو طرف همچنين درباره «سازوکارهاي خروج نيروهاي جنگي از عراق» بحث کرده بودند. منابع عراقي به نفيسه کهنورد، خبرنگار بي.بي.سي، گفتند که نيروهاي آمريکايي به زودي کشورشان را ترک خواهند کرد. اما مقامات آمريکايي خيلي سريع اين مساله را رد کردند. به نظر مي رسد اين تلاش ها با هدف کاهش فشارهاي موجود روي کاظمي طراحي شده اند؛ نخست وزير عراق از سال گذشته با درخواست هاي داخلي براي اخراج نيروهاي آمريکايي از کشور مواجه بوده است.
نيروهاي شبه نظامي در عراق که متحد ايران به شمار مي روند، در دسامبر 2019 و ژانويه 2020 با نيروهاي آمريکايي درگير شدند. آمريکا در تاريخ 3 ژانويه سال 2020 در يک حمله هوايي سردار سرلشکر ايراني قاسم سليماني و ابومهدي المهندس، جانشين فرمانده نيروهاي حشدالشعبي، و چند فرمانده ديگر نيروهاي شبه نظامي عراق را در نزديکي فرودگاه بين المللي بغداد ترور کرد. ايران چند روز بعد با شليک موشک به پايگاه هوايي مقر نيروهاي آمريکايي در در غرب عراق پاسخ داد که به مجروح شدن ده ها نيروي آمريکايي منجر شد.
پس از اين اتفاقات، پارلمان عراق خيلي سريع يک قطعنامه غير الزام آور را تصويب کرد که از سربازان آمريکايي مي خواست آنجا را ترک کنند. اين در حالي بود که جناح هاي طرفدار ايران در عراق وعده دادند آمريکايي ها را با زور از کشور خود اخراج مي کنند. در يک سال و نيمي که از آن زمان گذشته، نيروهاي شبه نظامي بارها پايگاه هاي نيروهاي آمريکايي در عراق را هدف گرفته اند و نيروهاي ايالات متحده هم با حملات هوايي پراکنده پاسخ داده اند.
به رغم همه فشارهاي موجود در عراق براي بيرون راندن نيروهاي آمريکايي، کاظمي دلايلي براي نگه داشتن آنها در کشور دارد. سربازان آمريکايي در جنگ عليه داعش شريک هستند. آنها همچنين يک وزنه متقابل در برابر نيروهاي شبه نظامي محسوب مي شوند. نيروهاي شبه نظامي نه تنها حضور ايالات متحده را به چالش کشيده اند، بلکه از ديدگاه بسياري، اقتدار دولت عراق را زير سوال برده اند.
در همين حال، ارتش ايالات متحده اصرار دارد که طبق چندين قانون در اين کشور، قدرت جنگ با داعش را دارد. اما هيچ مبناي قانوني براي جنگ آمريکا عليه ايران يا متحدانش در عراق وجود ندارد و اين مساله باعث شده است کنگره از اقدامات ارتش در عراق ناراضي باشد.
و همه اين تنش ها در عراق، در پس زمينه ديپلماسي ايالات متحده و ايران در جريان است. دو کشور به دنبال توافقي براي لغو کارزار اعمال فشار حداکثري اقتصادي ايالات متحده تحت دولت دونالد ترامپ عليه ايران در ازاي بازگرداندن محدوديت ها به برنامه هسته اي اين کشور هستند. دبير مطبوعاتي کاخ سفيد ماه گذشته گفت: «ايران يک بازيگر بد در منطقه و مشکل آفرين بوده است. در عين حال، ما احساس مي کنيم که در حال حرکت رو به جلو هستيم و به دنبال فرصتي براي پيشبرد مذاکرات براي جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح هسته اي هستيم.»