سرمقاله رسالت/ تحول اقتصادی احیای نگاه به شرق
رسالت/ « تحول اقتصادي احياي نگاه به شرق » عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم مجتبي توانگر است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
پس از استقرار دولت آقاي رئيسي، گمانهزنيهاي فراواني درباره جهتگيري سياست خارجي اين دولت وجود داشته است. در اين ميان نخستين سفر خارجي شخص رئيسجمهور به مقصد شرق و شرکت در نشست سازمان همکاريهاي شانگهاي است تا نشان دهد پس از 8 سال بيتوجهي دولت روحاني به دنياي شرق و اتکاي صرف به غرب، اکنون شرق در اولويت سياست خارجي دستگاه اجرايي است.
سازمان همکاريهاي شانگهاي(SCO)، سازماني ميان دولتي است که در تاريخ ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ توسط 6 کشور جمهوري خلق چين، روسيه و جمهوري هاي ازبکستان، قرقيزستان، قزاقستان و تاجيکستان و بر پايه گروه پنج شانگهاي تأسيسشده است. جمهوري اسلامي ايران نيز در تاريخ ۱۴ تير ۱۳۸۴، در جريان نشست سران سازمان همکاري شانگهاي در شهر آستانه پايتخت قزاقستان، به عضويت ناظر در سازمان شانگهاي پذيرفته شد و از آن زمان تاکنون، در تمامي نشستهاي ساختاري سازمان در بالاترين سطح شرکت داشته است.
سازمان همکاريهاي شانگهاي با اقدامات و تصميمات مهم سياسي، اقتصادي و امنيتي درصدد است جايگاه بينالمللي برجستهتري پيدا کند. بهخصوص که از يکسو قرار گرفتن کشورهاي عضو شانگهاي در منطقه موسوم به «هارت لند»(قلب زمين) بر اهميت اين سازمان افزوده است و از سوي ديگر حضور روسيه و چين بهعنوان دو عضو دائم شوراي امنيت، توان سياسي اين سازمان را نيز دوچندان کرده است.
در حال حاضر جمعيت اعضاي اصلي و ناظر کشورهاي حاضر در سازمان شانگهاي بالغبر ۲ ميليارد و 600 ميليون نفر ميشود که معادل يکسوم جمعيت کل دنيا است. همچنين سازمان شانگهاي مساحتي بيش از ۳۵ ميليون کيلومترمربع يا سهپنجم اوراسيا را نيز در برميگيرد. بيشک برخورداري از قريب به يکسوم جمعيت جهان و بخش اعظم منطقه اوراسيا با منابع فراوان انرژي و قرار گرفتن در يک موقعيت ژئواستراتژيک ميان دو قطب پيشرفته اقتصادي جهان يعني شرق آسيا و غرب اروپا، سازمان همکاري هاي شانگهاي را از منظر عناصر زيربنايي توسعه بسيار قدرتمند و توانا ساخته است.
همچنين برخورداري چهار عضو از ده عضو اصلي و ناظر سازمان از توانمندي هستهاي، اين سازمان را ازلحاظ سختافزار نظامي نيز در مرتبه بالايي قرار ميدهد.
در اين ميان آقاي رئيسي در مقام رياستجمهوري اسلامي ايران بهعنوان اولين سفر خارجي خود در نشست آتي سازمان شانگهاي در تاجيکستان شرکت ميکند، نشستي که هم از بعد پيگيري براي عضويت دائم ايران در اين سازمان و هم از جهت مذاکرات حاشيه آن مهم است. ما در حال يک تغيير روند انتقال مرکز ثقل قدرت در سطح جهاني از غرب به شرق هستيم و آمارها نشان ميدهد شرق آسيا کانون اصلي اقتصاد جهاني در دهههاي آتي خواهد بود و همراهي اقتصادي ايران با اين سازمان کمک بسياري به توسعه ديپلماسي اقتصادي جمهوري اسلامي ايران ميکند. تبديل ايران به هاب انرژي در منطقه، جايگاه مهمتر ايران در ترانزيت و کريدورهاي حملونقل از مهمترين دستاوردهاي اقتصادي ايران در پيوستن به سازمان شانگهاي است که جلوي انزواي کشورمان در برابر فشارهاي بيروني را ميگيرد.
از بعد سياسي نيز بايد توجه داشت که عضويت ايران در سازمان شانگهاي و توسعه سياست نگاه به شرق به معناي عدم ارتباط با غرب نيست، بلکه دولت جديد از اين طريق ميتواند در روابط خارجي خود توازني به وجود آورد که متضمن توسعه همزمان روابط با کشورهاي مختلف باشد.بهويژه ازاينجهت که عضويت دائم جمهوري اسلامي ايران در سازمان همکاري شانگهاي که دو عضو شوراي امنيت(روسيه و چين) و چهار قدرت هستهاي جهان (روسيه، چين، هند و پاکستان) در آن حضور دارند بهمنزله تکميل شکست پروژه انزواي جمهوري اسلامي ايران توسط آمريکا است.