مردم در حال جراحی اقتصادی و دولت در حال برگزاری همایش
اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
با فروکش کردن نسبی شرایط کرونایی در کشور، به نظر میرسد در سال جاری بدون توجه به شرایط سخت اقتصادی و «جراحیهای متعدد» دولت در فرآیند یارانههای پنهان و غیرپنهان، باز هم موج برگزاری همایشها، سمینارها و گردهماییهای مختلف به دستور کار دستگاههای دولتی برگشته است. چنانکه روز گذشته، نخستین همایش سال 1401 توسط یک دستگاه دولتی -سازمان خصوصیسازی- با عنوان «بینالمللی» برگزار شد و حتی رییسجمهور نیز پس از بازدید «شتابزده» از نمایشگاه کتاب، خود را به سالن اجلاس سران رساند و سخنرانی کوتاهی در افتتاحیه آن کرد. گذشته از اینکه عنوان «بینالمللی» در همایش چهار روزه «نخستین رویداد خصوصیسازی در اقتصاد ایران» قرار است چه کارویژه خاصی داشته باشد؛ اما برگزاری همایش در شرایط سخت اقتصادی، کسری بودجه دولت و تحت فشار قرار گرفتن مردم عادی کوچه و خیابان زیر بار مشکلات مختلفی نظیر گرانی کالاها و اجارهخانههای کمرشکن و افزایش هزینههای زندگی، چه پیامی برای آنها خواهد داشت؟ البته در خبری مشابه از هزینهکرد اعتبارات به شیوهای عجیب، وبسایت رویداد 24 نوشته است: در حالی که دولت مکررا از جراحی اقتصادی و صرفهجویی در هزینهها میگوید اخیرا هیاتی ۴۳ نفره از وزارت کار که البته بخشی از آنها نماینده مجلس هستند، قرار است برای حضور در یک نشست به سوییس بروند. نکته عجیب ماجرا اینجاست که نشست قرار است به صورت مجازی و آنلاین برگزار شود! در سالهای قبل از کرونا همواره جمع کثیری از نمایندگان دولت، کارفرما و کارگر در این اجلاسیه شرکت میکردند. اما اینک با توجه به اینکه نشست عمومی این مجمع به صورت مجازی برگزار میشود و صرفا مطابق مندرجات در سایت ILO جلسات کمیتهها به صورت حضوری نیز دایر خواهد بود، دلیل حضور هیات ۴۳ نفره ایران سوالبرانگیز است. به گزارش رویداد 24 هزینه هر شب اقامت هر یک از این مسوولان در شهر ژنو در این ایام در یک هتل چهار ستاره متوسط با صبحانه ۲۵۰ یورو خواهد بود. این هزینه غیر از هزینه حق ماموریت، ناهار، شام و... خواهد بود. در این صورت اگر فقط ۴۰ نفر از این افراد به مدت متوسط ۷ روز در اجلاس شرکت کنند، بیش از یکصد هزار یورو ارز از کشور خارج خواهد شد و قطعا بخش قابل ملاحظهای از این رقم را دولت جمهوری اسلامی پرداخت خواهد کرد و مابقی هزینهها نیز چنانچه مطابق روال همه ساله باشد از سوی تشکیلات کارفرمایان و کارگران تامین خواهد شد. اما بپردازیم به «رویداد بینالمللی خصوصیسازی در اقتصاد ایران» که با تبلیغات وسیع رسانههای فضای مجازی نیز همراه شد اما بهرغم اعلام اهداف این رویداد در وبسایت رسمی آن، مشخص نیست که برگزارکننده آن یعنی سازمان خصوصیسازی چرا حالا را برای برگزاری یک همایش پرخرج در نظر گرفته است.
اسپانسرهای همایش
در پوستر همایش، لوگو برخی سازمانهای دولتی و وزارتخانهها درج شده که میتوان این اقدام را به نوعی «اسپانسرینگ» همایش گرفت. در میان تامینکنندگان مالی این همایش خبری از شرکتهای خصوصی و حتی نیمه خصوصی نیست و تمام اسپانسرهای درج شده روی پوستر این همایش سازمانها و دستگاههای خصوصی هستند. دو وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی و دادگستری، مرکز پژوهشهای مجلس در کنار سازمان خصوصیسازی با لوگوهای بزرگتری به تصویر درآمدهاند و انگار نقش بیشتری در این همایش دارند. در کنار اینها، 10 سازمان و دستگاه وابسته به دولت نیز جزو اسپانسرها هستند. از اتاق تعاون گرفته تا سازمان بورس. تنها اسپانسری که شاید نماینده بخش خصوصی باشد؛ اتاق بازرگانی ایران است. این در حالی است که همایش یاد شده عنوان «خصوصیسازی» دارد و همین عنوان باید بخش خصوصی را ترغیب به حضور کند.
پنلهای تخصصی
فراتر از افتتاحیه یک همایش که معمولا با صحبتهای کلیشهای همیشگی و دفاع از عنوان و کارکرد همایش توسط مسوولان دعوت شده همراه است؛ پنلهای تخصصی در روزهای آینده معمولا مقالاتی را بررسی میکنند و در این بین حاضران در نشست به نقد و بررسی آن مقاله میپردازند. بخشی از این پنلها به زبان انگلیسی ارایه میشود که احتمالا به دلیل مقالاتی باید باشد که به زبان انگلیسی به همایش ارایه شده است. بهطور مثال در پنل تخصصی که روز دوم این همایش برگزار میشود، مقالهای تحت عنوان «تعارض منافع در شرکتهای تحت تملک دولت» توسط کاتارزینا سرزک ارایه شده که قرار است نقد و بررسی شود. یا مقالهای تحت عنوان «ارزشگذاری کسب و کار شرکتهای دولتی» و مقالهای دیگر با نام «خصوصیسازی خدمات زیرساخت عمومی در لهستان» در روز سوم ارایه میشود. در روز آخر هم دو مقاله به زبان انگلیسی ارایه شده است. یعنی در مجموع 5 مقاله به زبان انگلیسی توسط داوران این همایش «بینالمللی» انتخاب شده و قرار است توسط کارشناسانی «داخلی» به بحث و بررسی گذاشته شود. البته قربانزاده، رییس سازمان خصوصیسازی تاکید دارد که این رویداد «نمایشی» نیست و «نحوه واگذاری، فرآیند واگذاری و دلایل توفیق یا عدم توفیق همه شرکتهایی که طول ۲۰ سال گذشته واگذار شدهاند، در این رویداد بررسی میشود و یک راهنما برای آینده مسیر واگذاری داراییهای دولت خواهد بود.» او عنوان کرده که «برای این رویداد حدود ۴ ماه زحمت کشیده شده است» و با تاکید زیادی گفته که «در این کشور به خیزش خلق ارزش نیاز داریم که اگر رخ ندهد، هیچ اتفاق دیگری نمیتواند ما را به سطحی از کارایی برساند که مطمئن باشیم در همه ارکان اقتصاد در مسیر درست حرکت میکنیم.»
هزینهها چقدر است؟
البته این «چهار ماه زحمت برای برگزاری این همایش» که توسط رییس سازمان خصوصیسازی نیز اشاره شده مستلزم هزینهکرد پول و به کارگیری نیروی انسانی است که در این بخش میخواهیم به گوشهای از آنها اشاره کنیم. این همایش یا «رویداد» در سالن اجلاس سران متعلق به مرکز همایشهای بینالمللی برگزار شده که بین سالنهای برگزاری همایشها بالاترین ردهها را دارد. اجاره آمفیتئاتر اصلی این مرکز، برای یک نیم روز یا یک روز تمام فرقی ندارد و 35 میلیون تومان آب میخورد. با توجه به اینکه دو نصف روز در این سالن برنامه وجود دارد 70 میلیون تومان فقط در این بخش هزینه شده. سالنهای جانبی این مرکز نیز از 9 تا 12 میلیون برای اجاره روزانه یا نیم روز قیمت دارند. 4 پنل تخصصی در این سالنها برگزار میشود که بین 36 تا 48 میلیون تومان آب میخورد. اما اینها بخش کوچکی از هزینهها هستند. این همایش 5 کمیته دارد که هر یک از آنها نیروی انسانی را به خدمت گرفته و هزینه خاص خود را قطعا داشتهاند و با توجه به نبود اطلاعات کافی و محرمانه بودن آنها، دسترسی به میزان این هزینهها وجود ندارد. بهطور مثال در کمیته علمی همایش 18 نفر حضور دارند . در کمیته اجرایی 8 نفر هستند. در کمیته بینالملل 8 نفر و در کمیته اطلاعرسانی نیز 10 نفر حضور دارند. ضمن اینکه در کمیته موسوم به جمعآوری اطلاعات بنگاهها نیز 8نفر حضور داشتهاند. این 48 نفر بهطور قطع به رایگان در همایش مشارکت نکردهاند و هر یک بنا به نقش خود برای برگزارکنندههای همایش هزینه داشتهاند. از سوی دیگر، یک همایش وقتی موفق عمل میکند که رسانهها در بازتولید و انعکاس آن فعال باشند و قطعا موتور محرکه رسانهها پول است. بنابراین بهطور مشخص و تا زمانی که برگزارکنندگان همایش، گزارشی از هزینهکرد انجام شده در این «رویداد بینالمللی» را ارایه نکنند؛ نمیتوان به عدد دقیقی از برگزاری همایشی رسید که نمونههای دیگری از آن دهها سال است که برگزار میشود و اگر نتیجهای داشت امروز و در بحران اقتصادی کنونی دیده میشد. البته که مطالبههای اینچنین همواره به دیوار سفت و سخت روابط عمومیها خورده و بدون پاسخگویی رها شده است. اما خوب است روابط عمومی سازمان خصوصیسازی با شفافسازی در این زمینه، هدف از برگزاری یک همایش در دوران سخت اقتصادی و تنگنای مالی دولت را بیان کند.