برگزیده

مهاجرت غم انگیز جوانان از ایران

صبح نو

بروزرسانی 1401/06/15 - 22:20

صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مریم‌شیعه‌زاده | مهاجرت تحصیل‌کرد‌ه‌ها، سرمایه‌دارها، نخبگان و... از خاک ایران به مرحله جدیدی وارد شده است. موج مهاجرت در یک دهه گذشته با چنان افزایشی روبه‌رو شده است که دیگر نمی‌توان از آن چشم‌ پوشید. در سال2020 ایران به مرحله مهاجرت توده‌ای وارد شده است و این یعنی دیر یا زود فشارها موجب خروج عده بسیاری از کشور خواهد شد. عده‌ای که با فرزندآوری و طرح‌های افزایش جمعیت هم جبران نمی‌شود و نگرانی‌های زیادی از بابت خروج نخبگان و استعدادها ایجاد خواهد شد. ناامیدی از اصلاح وضع موجود و تنگناهای اجتماعی و اقتصادی باعث شده است ایرانیان بیش از هر زمان دیگری به مهاجرت رغبت نشان دهند و برای رفتن از ایران برنامه‌ریزی کنند. آمارهای غیررسمی درباره خروج پزشکان، برنامه‌نویسان، پرستاران، گرافیست ها و اقشار مختلف، نشان‌دهنده یک سونامی مهاجرتی در کشور است. برخلاف ادعای مسوولان که می‌گویند موج مهاجرت در ایران طبیعی است و آمار زیادی ندارد، باید گفت مهاجرت دائم ایرانیان امروز در حال رکوردشکنی بی‌سابقه است و کنارهم‌گذاشتن قطعات پازل مهاجرت ایرانیان از کشور، از فاجعه‌ای تمام‌عیار خبر می‌دهد.

خداحافظی با خاک وطن
چندی پیش آماری از وبگاه رسمی مهاجرت در کانادا منتشر شد که تکان‌دهنده بود.
فقط در یک‌سال گذشته و در سال2021 تعداد ایرانیانی که به کانادا مهاجرت کرده‌اند، 11هزار نفر بوده است.
این آمار فقط به کشور کانادا مربوط است و مقصدهای دیگر در این معادلات جا ندارد.
این یعنی هر 47دقیقه، یک نفر ایران را به مقصد کانادا ترک کرده و سختی‌ زندگی در یک کشور بیگانه را به جان خریده است.
ایرانیان بیش از هرکجا در کشور آمریکا ساکن‌اند و بعد از آن به‌ترتیب در کشورهای کانادا، آلمان، انگلیس و ترکیه زندگی می‌کنند.
درحالی‌که در خود کشور آمریکا، 33درصد از افراد بیش از 25سال تحصیلات کارشناسی و بالاتر دارند، این رقم در میان ایرانیان مقیم آمریکا حدود 60درصد است.
ایرانیان مقیم این کشور، بیش تر با تحصیلات تکمیلی و عالیه راهی می‌شوند و در مشاغل راهبردی و بااهمیت مشغول‌به‌کار می‌شوند.
شمار ایرانیان در کشور کانادا نیز تا آنجا افزایش یافته است که بریتیش‌کلمبیا درصدد تصویب زبان فارسی به‌عنوان زبان دوم مدارس خود است.
موج مهاجرت تحصیلی در مقاطع دانشگاهی و مهاجرت به‌وسیله سرمایه‌گذاری فقط در یک‌سوی ماجرا قرار دارد و در سال‌های گذشته با پدیده غم‌انگیز مهاجرت دانش‌آموزان روبه‌رو بوده‌ایم.
شمار مهاجران بین 15 تا 21ساله رو به افزایش است و این روزها بنگاه‌های مهاجرتی، بیش تر مشغول آسان‌سازی مهاجرت دانش‌آموزان هستند.
سال گذشته و در مصاحبه با خبرگزاری فارس، معاون وزیر آموزش‌وپرورش و رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان کشور اعلام کرد که ۷۰درصد دانش‌آموزان مدارس سمپاد به خارج کشور مهاجرت می‌کنند و فقط ۳۰درصد آنان در داخل کشور می‌مانند.
این یعنی بر فرض ماندن دانش‌آموزان ایرانی نخبه در کشور، در آینده باید انتظار مهاجرت 70درصدی آنان را کشید.

تمایل شدید ایرانیان به مهاجرت
در مطالعات مختلفی که انجام شده است، افراد از عوامل گوناگونی برای مهاجرت خود نام برده‌‌اند. به‌عنوان مثال در یکی از مطالعات صورت‌گرفته با عنوان نظرسنجی ملی میل به مهاجرت، بیش از 74درصد از کسانی که تمایل به مهاجرت داشتند، از عامل اقتصادی به‌عنوان مهم‌ترین عامل مهاجرت خود نام بردند.
17درصد از افراد به عوامل فرهنگی و اجتماعی امروز کشور اشاره کردند و 10درصد دیگر هم از وضع سیاسی کشور ناراضی بودند. جمع گزینه‌ها هم از این نظر بیش از 100 است که مشارکت‌کنندگان امکان انتخاب دو گزینه را هم داشتند.
این نظرسنجی با 1300 داوطلب انجام شد و حدود 34درصد از این جمعیت اعلام کردند که در صورت دارابودن موقعیت، میل بسیاری به مهاجرت دارند.
در واقع از هر سه نفر، یک نفر در کشور به مهاجرت و ترک وطن علاقه‌مند است.
در مراکز استان‌ها افراد بیش از شهرستان‌ها به رفتن تمایل دارند و این آمار میل به مهاجرت بین جوانان کمتر از 30 سال و دارای تحصیلات دانشگاهی، به‌شکل معناداری بیش از سایر گروه‌هاست.
در این آمارها یک آمار نگران‌کننده دیگر هم وجود دارد؛ اینکه 67درصد از افرادی که به مهاجرت تمایل دارند، ترجیح می‌دهند برای همیشه مرزهای کشور را ترک کنند.
پژوهش‌های مؤسسه گالوپ نشان می‌دهد در سال2018 تمایل به مهاجرت در دنیا و به‌شکل میانگین 15درصد بوده است که این آمار اختلاف معناداری با آمارهای منتشرشده در ایران دارد.
میانگین میل به مهاجرت بین کشورهای خاورمیانه میانگین 24درصد است.
این آمارها را در کنار آمارهای مربوط به نگاه ایران به اوضاع‌واحوال اقتصادی کشور بگذارید.
در مردادماه سال1400 و در نظرسنجی مؤسسه گالوپ، از هر 10 ایرانی 6 نفر معتقدند که اوضاع اقتصادی محل سکونت آن‌ها و شهری که در آن اقامت دارند، بدتر شده است و آنان نگاه بدبینانه‌ای به آینده اقتصادی کشور دارند.