نماد آخرین خبر
  1. جذاب ترین ها
  2. برگزیده
کتاب

صوت/ غزل 230 حافظ، اگر به باده مشکین دلم کشد شاید

منبع
آخرين خبر
بروزرسانی
صوت/ غزل 230 حافظ، اگر به باده مشکین دلم کشد شاید
آخرين خبر/ اگر به باده مشکين دلم کشد شايد که بوي خير ز زهد ريا نمي​آيد جهانيان همه گر منع من کنند از عشق من آن کنم که خداوندگار فرمايد طمع ز فيض کرامت مبر که خلق کريم گنه ببخشد و بر عاشقان ببخشايد مقيم حلقه ذکر است دل بدان اميد که حلقه​اي ز سر زلف يار بگشايد تو را که حسن خداداده هست و حجله بخت چه حاجت است که مشاطه​ات بيارايد چمن خوش است و هوا دلکش است و مي بي​غش کنون بجز دل خوش هيچ در نمي​بايد جميله​ايست عروس جهان ولي هش دار که اين مخدره در عقد کس نمي​آيد به لابه گفتمش اي ماه رخ چه باشد اگر به يک شکر ز تو دلخسته​اي بياسايد به خنده گفت که حافظ خداي را مپسند که بوسه تو رخ ماه را بيالايد نتيجه تفال : 1- خواجه دربيت آخر به جنابعالي مي گويد : ( من که از محبوب بوسه خواستم با خنده گفت : اي حافظ براي خاطر خدا روا مدار که بوسه تو روي ماه را آلوده کند ) تو خود حديث مفصل بخوان از اين معني 2- آينده جنابعالي چنان درخشان و شادي آفرين است که همه را مات و مبهوت خواهد کرد و جنابعالي به مقصود خود خواهي رسيد فرزندم : تفال جنابعالي بسيار خوب است زماني که به هدف خود رسيدي خدا را شکر کن ودست از غرور بردار و خويش را آماده مبارزه و اقدامت مهمتري بکن زيرا طالع جنابعالي دربرج حوت اسفند مي باشد و موفقيت همگام شماست به شرط آنکه برخدا توکل کني همين هفته به يکي ا ز مشاهد متبرکه برو و دعا کن که گشايش حاصل مي شود 3- جايي براي نگراني وجود ندارد شاهد موفقيت درچند قدمي شماست با قدري تلاش وقت شناسي و دقت به آن دست مي يابي 4- ويژگيهاي اخلاقي شما عبارتند از جدي دانا ناقلا انتقامجو شيرين بيان خودخواه سياستمدار مودب پشتکار دار مدير دقيق ثروتمند با سليقه مقبول عاشق مالکيت منطقي رفيق دوست زود رنج اما دست شما نمک نداردو ارزش واقعي شما را نمي شناسند اگر درست بوداين پدر با تجربه را دعا کنيد ودرحفظ اين کتاب بکوشيد 5- مسافرت ارتوصيه ميکنم ازدواج عملي مي شود ولي طلاق صورت نمي گيرد خريد و فروش هردو سودآور است تغيير شغل عملي مي گردد موفقيتي کامل نصيب خانواده مشام ي وشد 6- اگر دراين معامله شما يا همسر يا پدرتان سود نبرده نگران نباشيد به زودي منافع زيادي نصيب شما مي شود و سفر زيارتي و سياحت يدر پيش است معاني لغات (230) باده مشکين: شراب مشک بو ومعطر . دلم کَشَد: ميل دلم بکشد. شايد: شايسته است ، خوب است . خدواندگار : صاحب ، مالک، خداي متعال . فيض کرامت: فيض کرم الهي ، بهره رساني ، کرم خداوندي . خلق کريم:خلق و خوي بزرگوار ،خوي نيک کريم خداوندي. حلقه ذکر : دايره وانجمن براي ذکر ودعا . زلف يار: در اصطلاح صوفيه انبوهي براي ذکر ودعا . زلف يار : در اصطلاح صوفيه انبوهي و ايهام اسرار خلقت. حجله: اطاق آراسته و زينت کرده براي عروس و داماد . حجله بخت: ( اضافه تشبيهي ) حجره بخت و اقبال . مَشّاطه : آرايشگر. بيارايد: آرايش کند. در بايستن: ضرور بودن ، سزاوار بودن ، لازم بودن . در نمي يابد: ضرور نيست ، لازم نيست. جميله: زن زيبا روي . مُخَدَّره: در پرده پوشيده شده ، مستور ه، پرده نشين. لابه : اظهار نياز توأم با التماس ، تضرع و چاپلوسي . يک شِکَر:بوسه . بيالايد: آلوده کند. معاني لغات غزل(230) (1) اگر ميل دلم به سوي شراب خوشبو کشيده مي شود ، شايسته است . چرا که از زهد ريايي و دروغين بوي خير به مشام نمي رسد. (2) اگر تمام مردم دنيا من را ا عشق ورزي منع کنند ، من همان کار را خواهم کرد که خداوند فرموده است . (3) از اينکه کرم الهي تورا بهره مند کند نوميد مباش زيرا خُلقِ کريمانه محبوب از گناهان در مي گذرد و عاشقان را مي بخشايد. (4)از آن سبب دل در انجمن ذکر و اوراد براي دعا کردن جاي گرفته که (شايد ) حلقه يي از سر زلف يار را بگشايد ( رمزي از رموز خلقت را در يابد . (5)تو که زيبايي خدا داده و حجله بخت آراسته داري ، چه نيازي است که آرايشگر به آرايش تو بپردازد . (6) اکنون که چمن با صفا وهوا دل آرا و شراب خالص و ناب است ، براي بهره برداري ، هيچ چيز ديگر غير از دل خوش لازم نيست. (7) دنيا به مانند عروس زيبايي است اما اين را بدان که اي پرده نشين دلربا به عقد همسري کسي در نمي آيد . (8) به التماس و زاري به او گفتم ، اي ماهرو به تو چه زياني ميرسد اگر خسته دلي با يک بوسه توآرامش يابد ؟ (9) باخنده پاسخ داد که حافظ ، از براي خاطر خدا راضي مشو که بوسه تو چهره ما را آلوده کند شرح ابيات غزل (230) وزن غزل: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فع لن بحر غزل: مجتث مثمن مخبون اصلم چنين به نظر مي رسد که اين غزل ، با رگه هاي عرفاني و ايهام باطني ، که در کمال پختگي سروده شده مربوط به سالهاي آخر غز لسرايي شاعر باشد و آنچه مفاد و ايهامات ابيات بر مي آيد حکايت از اوضاع و احوال آرام و مساعد مي دهد و لذا احتمال داده مي شود که در زمان شاه منصور سروده باشد. شروع غزل با مشي عرفاني و عقيده باطني حافظکاملاً هماهنگي دارد. به اين معنا که اين شاعر متفکر و روشنفکر در تمام طول عمر خود براي عقيده که راه زهد ريايي راه رسيدن به مقصود نيست پاي استقامت فشرده است . شاعر دربيت دوم مي فرمايد اگر خلق خدا من را از راه عشق بازدارند من بدان اعتنايي نکرده من بدان اعتنايي نکر ده و به همان راهي مي روم که در روز ازل خداوند خالق مرا براي آن آفريد و اين بار سنگين عشق را بر دوش من نهاد و اين اشاره يي است به آيه 72 سوره احزاب (اِنا عَرَضنَا الاَمانَهَ عَلَي السَّمواتِ وَالارضِ وَ الجِبالِ فَاَبَينَ اَن يَحمِلنَها وَ اَشفقَنَ مِنها وَ حَمَلَهَا الِانسانُ اِنَّه کانَ ظَلوماً جَهُولاً ) 72 به درستي که ما عرضه کرديم امانت را بر آسمانها وزمين و کوهها پس اِبا نمودند که بردارند آن را ترسيدند از آن و انسان آن را برداشت . به درستي که او در حق خود ستمکار و بي اطلاع است . آنگاه با ديد وسيع به کرامت قادر متعال نگريسته و مي گويد اگر من در حلقه ذکر عارفان شرکت کردم و راه عرفان را برگزيدم تمام مقصود من اين است که مشکلي از مسئله خلقت و رمز آن را دريابيم . ابيات پنجم و ششم باز گو کننده وصف شاه منصور و اوضاع و احوال زمان حکومت اوست و شاعر در بيت هفتم نصيحتي عالمانه به او مي کند . به او هشدار مي دهد که اين دنيا و حکومت چند روزه آن براي هميشه پايدار و مستقر نيست ودست به دست مي شود . شاعر در بيت ماقبل آخر غزل که هميشه خواسته باطني خود را بيان مي کند. اشاره غير مستقيمي به بذل و بخشش در حق خود را دارد. در پايان ، مضمون بيت ششم را حافظ از نظامي در شرفنامه گرفته که مي گويد : هوا معتدل بوستان دلکش است هواي دل دوستان زان خوش است شرح جلالي بر حافظ – دکتر عبدالحسين جلالي با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد