
دوستداران حسینی کدام کتابها را بیشتر میخوانند؟

ايبنا/ شروع ماه محرم براي شيعيان حال و هواي خاصي دارد. ماهي که با نام امام حسين(ع) و يارانش همراه شده و در آن بيش از هر زماني از سال، از ايثار ميشنويم و ايمان. بيشک قيام عاشورا يکي از مهمترين رويدادهاي تاريخ اسلام است که انديشيدن در آن درسهاي بيشماري براي انسان در پي خواهد داشت و درست به همين دليل است که تا به حال کتابهاي گوناگوني در مورد اين رويداد عظيم نوشته شده است و همچنان ميتوان از عاشورا و حسين(ع) نوشت و شنيد. با توجه به ابعاد گوناگون اين واقعه، کتابهاي مرتبط با قيام عاشورا و حادثه کربلا نيز حوزههاي گوناگوني را دربرميگيرند، برخي بر جنبه تاريخي اين رويداد و برخي ديگر بر جنبه انساني و عاطفي و دستهاي هم بر بعد انديشه آن تمرکز کردهاند. مخاطبان اما به کدام کتابها اقبال بيشتري نشان ميدهند؟ براي اطلاع از پرفروشترين کتابهاي عاشورايي به سراغ شهرکتابها و کتابفروشيهاي سطح شهر از جمله شهرکتابهاي ونک، پاچنار، مرکزي و کتابفروشي اسم انقلاب رفتيم تا ببينيم در روزهاي همهگيري بيماري کرونا که فرصت براي کتاب خواندن بيشتر شده است، دوستداران حسيني کدام کتابها را بيشتر ميخوانند.
حماسه حسيني
شايد برايتان جالب باشد که «حماسه حسيني» اثر استاد شهيد مرتضي مطهري همچنان در ميان پرفروشترين کتابهاي محرم و عاشورا قرار دارد. اين کتاب که اکنون در دو جلد منتشر ميشود مجموعهاي از سخنرانيها و يادداشتهاي مرتضي مطهري درباره واقعه کربلا و بهويژه تحريفهايي است، که در نقل اخبار آن روي داده است. اين کتاب نخستين بار در سال ۱۳۶۰ش به کوشش محمدحسين حقجو و با استفاده از سخنرانيهاي استاد مطهري به نام «فريادهاي شهيد مطهري بر تحريفات عاشورا» منتشر شد و سپس با افزودن چندين سخنراني ديگر به ضميمه ياداشتهاي او در مورد قيام امام حسين(ع) با عنوان «حماسه حسيني» در اختيار علاقهمندان قرار گرفت. علت انتخاب اين نام هم بدين دليل بود که از نظر شهيد مطهري بهترين واژه براي بيان عمق نهضت حسيني کلمه حماسه است چرا که «کليد شخصيت امام حسين(ع) حماسه است و عظمت و شور و صلابت و شدّت و ايستادگي و حق پرستي. کلمات و اشعاري هم که از آن حضرت نقل شده، حاکي از همين روحيه حماسه و صلابت، خداپرستي و حماسه الهي و انساني است».
لهوف
مانند «حماسه حسيني» يکي ديگر از کتابهاي پرفروش ايام محرم از آثار قديمي و معتبر در اين حوزه است. کتاب لهوف نوشته سيد ابن طاوس يکي از مقتلهاي معتبر و درباره رخدادهايي که به حادثه کربلا منتهي شده، است. اين کتاب که با نام اللُّهوف عَلي قَتَلي الطّفوف هم شناخته ميشود، يکي از مورد اعتمادترين کتابهاي مقتل در ميان تمام آثار و مقاتل موجود است. از آنجايي که کتاب لهوف براي مسافرتها و هنگام زيارت نوشته شده، بسيار مختصر است. به همين خاطر، سلسله اسناد روايات حذف شده و تنها آخرين راوي يا کتاب مرجعي که روايت از آن نقل شده آمدهاست. کتاب در بخش نخست يا همان مسلک اول به وقايع قبل از قيام عاشورا يعني از ولادت امام حسين(ع) تا وقايع روز عاشورا ميپردازد. مسلک دوم وقايع روز عاشورا تا شهيد شدن امام حسين(ع) را در بر ميگيرد و مسلک سوم شامل وقايع بعد از شهيد شدن امام حسين(ع) است که از فرستادن سر بريده شهيدان به کوفه آغاز ميشود و اسارت خاندان امام حسين(ع)را بيان کرده و با مراجعت اسرا به مدينه به اتمام ميرسد.
پدر، عشق، پسر
سيد مهدي شجاعي از نويسندگاني است که آثار عاشورايي او توانسته است مخاطبان زيادي را به خود جلب کند و کتاب «پدر، عشق، پسر» او در ميان آثار پر مخاطب و پر فروش عاشورايي قرار بگيرد. بيان جنبههاي تاريخي و حماسي عاشورا با زبان ادبي و گيرا از جمله دلايل اقبال مخاطبان به ويژه مخاطبان نوجوان و جوان به کتابهاي شجاعي است. اين کتاب توسط نشر نيستان منتشر شده و شجاعي در اين کتاب به سراغ روايت زندگاني يکي از شهداي عاشورا يعني حضرت علي اکبر(ع) رفته است. کتاب پدر، عشق و پسر در ده فصل که با نام «مجلس» در کتاب آورده شده زندگي حضرت علياکبر (ع) را از زبان عقاب، اسب ايشان بازگو ميکند. عقاب زندگي اين حضرت را براي ليلي بنت ابيمرّه، مادر علياکبر روايت ميکند. ليلي بنت ابيمرّه که در حماسه عاشورا حضور نداشته و در بستر بيماري بوده است، داستان شهادت پسرش را از زبان اسب او که همواره همراهش بوده، ميشنود. اين ده مجلس به واقعه عاشورا در ماه محرم منتهي ميشود. در بخشي از کتاب ميخوانيم: «علي، آشکارا سبکتر شده بود. من که حامل او بودم و مرکب و مرکوب او، به وضوح اين سبکي را در مييافتم. پيش از اين احساس ميکردم که علي بر من نشسته است با يک سلسه از حلقههاي سنگين رنجير. علي بر من نشسته است با يک سلسله کوه. اگر چه سخت نبود، اگر چه به خاطر علي همه چيز آسان مينمود، اما متفاوت بود. اکنون احساس ميکردم که پرندهاي بر من نشسته است به همان بيوزني و سبکبالي.»
سقاي آب و ادب
«روايت داستاني و نو از شخصيتهاي قيام امام حسين(ع) مخصوصا حضرت عباس(ع) براي مخاطبان بسيار جالب است.» اين جمله را يکي از فروشندگان شهر کتاب در توصيف کتاب «سقاي آب و ادب» به قلم سيد مهدي شجاعي که از آثار پرفروش ايام محرم است ميگويد. او که خود جواني حدودا 30 ساله است کتاب را خوانده و بسيار تحت تاثير قرار گرفته است. کتابي که يکي از پرفروشهاي ايام محرم را به خود اختصاص داده است.
سيدمهدي شجاعي در رمان سقاي آب و ادب زندگي حضرت ابوالفضل (ع) را با روايتي شاعرانه توصيف ميکند و در خلال داستان ابعاد جديدي از شخصيت بزرگوار حضرت عباس را به تصوير ميکشد. سقاي آب و ادب در 10 فصل روايت شده است. فصلهاي کتاب عبارتند از «عباسِ علي»، «عباسِ امالبنين»، «عباسِ عباس»، «عباسِ سکينه»، «عباسِ مواسات»، «عباسِ زينب»، «عباسِ ادب»، «عباسِ حسين»، «عباسِ فرشتگان» و «عباسِ فاطمه». نويسنده در هر فصل سعي دارد تا قسمتي از شخصيت ابوالفضل (ع) را به نمايش بگذارد. در توصيف هر فصل رفت و آمدهاي بسياري وجود دارد و به صورت سيال اتفاقات داستان روايت ميشود. در روايت تمام فصول، شجاعي از مستندات تاريخي براي پيش بردن داستان خود کمک گرفته است. اما در فصل نهم «عباسِ فرشتگان» راوي، شيوهي نگارش خود را تغيير ميدهد و بيشتر از زبان فرشتگان مدحيهاي در رثاي حضرت عباس (ع) گفته ميشود.
ترجيح ادبيات بر تاريخ
در پايان بايد اشاره کنيم که شيوع ويروس کرونا براي بازار کتابهاي محرمي هم خوب نبوده و بيشتر فروشندگان بر اين موضوع تاکيد داشتند که سالهاي گذشته تقاضا براي کتابهاي مرتبط با محرم و واقعه عاشورا بسيار بيشتر از امسال بوده است. به گفته آنان مخاطبان جوان و نوجوان بيشتر مشتريان اين کتابها هستند و اکثريت آنها رمانهايي با محوريت واقعه عاشورا را بر کتابهاي تاريخي ترجيح ميدهند.