
چرا استقبال از کتابهای روانشناسی بیشتر شده است؟

فرهيختگان/ سيدمهدي موسويتبار در ادامه يادداشت خود نوشت: اين افزايش خريد کتاب دلايل متعددي ميتواند داشته باشد؛ از حضور پررنگ خريد غيرحضوري تا حتي وضعيت جامعه نسبت به همين روزها در سال گذشته.
هرکدام از کتابفروشيها چند پيکموتوري را آماده نگه داشته بودند تا سريع و سالم، کتابهاي سفارششده را به دست خريدار برسانند و خريدهاي آنلاين هم شيوه ديگري از مشارکت مردم در اين طرح بود. با اينکه کتابهاي پرفروش اعلام نشده اما بررسيها نشان ميدهد اقبال عمومي نسبت به کتابهاي روانشناسي بعد از رمان و داستان بيشتر بوده است.
کتابهاي روانشناسي البته پيش از کرونا هم طرفداران خودش را داشته است و هرازگاهي بعضي از اين کتابها در فهرست سه کتاب پرفروش سال هم بودهاند. برخي براي کتابهاي روانشناسي دستهبنديهاي مختلفي لحاظ کردهاند اما ميتوان اين کتابها را به سه دسته کلي تقسيم کرد؛ گروه اول کتابهاي تخصصي معتبري هستند که ويژه دانشجويان و استادان روانشناسياند و حسابشان از کتابهاي ديگر جداست و مخاطبان خاص خودش را دارد. کتابهاي خوديار که هم معتبر هستند و هم روانشناسها آنها را نوشتهاند. اتفاقا زبانشان هم ساده است و طبيعتا علمي و کاربردي هم هستند. سومين دسته که خطرناک هم به شمار ميروند کتابهاي روانشناسي زرد هستند که تاثيرات مخربي را نصيب خوانندگانشان ميکنند.
در سالهاي اخير فروش دسته سوم، فراز و نشيبهايي داشته است. کتابهايي که در روزگار کرونايي هم مجددا ديده شدند اما درميان کتابهاي برجسته و تخصصي، فرصت زيادي براي عرضاندام پيدا نکردند. تماس ما با خانه کتاب براي دريافت اطلاعات کتابهاي پرفروش روانشناسي با وجود تلاشهايي که شد، نتيجه نداد اما برخي کتابفروشيها از فروش بالاي کتابهايي با موضوع روابط فردي و خودياري در اين ايام نسبت به سالهاي قبل خبر دادند. کتابهايي که البته در حوزه ترجمه بيشتر بودند و سهم تاليفيها بين ۲۰ تا ۳۰ درصد بوده است. شايد بد نباشد براي تشريح وضعيت فعلي جامعه استناد کنيم به صحبتهاي مصطفي تبريزي، روانشناس و عضو بازنشسته هياتعلمي دانشگاه علامهطباطبايي که در گفتوگويي درباره دلايل استقبال از کتابهاي روانشناسي گفته بود: «کارد به استخوان رسيده است و به هر دري که ميزند، نتيجه نميگيرد. روزبهروز هم اوضاع مالي و خانوادگياش بدتر ميشود و حالا در بحبوحه اين سيل مشکلات به کتابهاي روانشناسي پناه ميآورد تا راحتتر بتواند مشکلاتش را تحمل کند. وقتي ناکاميهاي اجتماعي و اقتصادي زياد ميشود و فرد نميتواند اين ناکاميها را تحمل کند، احتمال دارد افراد به اين کتابهاي روانشناسي تجاري متمايل شوند. وقتي فردي نميتواند با مشکلات ساختار اجتماعي که در آن قرار گرفته است مقابله کند، گاهي به اين کتابها روي ميآورد تا تحمل شرايط برايش راحتتر شود.»
حالا کرونا، عوارضش و اوضاع بد اقتصادي مردم را در چنين وضعيتي قرار داده که فکر ميکنند کتابهاي روانشناسي ميتواند به تنهايي آنها کمک کند.