۵ کتاب برای روشن کردن شب یلدا

مجله ديجي کالا/ با ما همراه باشيد تا کتاب‌هاي مناسب شب يلدا را به شما معرفي کنيم و نگاهي به اين جشن کهن بيندازيم تا قصه‌هاي ديرينش را بيشتر بشناسيد.
سال‌ها پيش تب و تاب شب يلدا به پختن مافين‌هاي شکلاتي اناري، طراحي ناخن‌هاي هندوانه‌اي، ژله‌هاي چند رنگ يلدايي و هندوانه‌هاي حکاکي شده نبود. همه دور هم جمع مي‌شديم و با ناخنک زدن به طبق‌هاي لبو، کدو حلوايي و آجيل دل به قصه‌هاي پدربزرگ و مادربزرگ مي‌داديم.
هرچه که باشد يلدا براي ما از مهم‌ترين و زيباترين اعياد باستاني به حساب مي‌آيد. نياکان ما اين شب را با دور هم بودن گرامي داشتند. اعضاي خانواده دور هم مي‌نشينند و از کنار هم بودن لذت مي‌برند. در آيين اين شب طولاني علاوه بر خوردن آجيل، هندوانه، انار و شيريني يکي از تفريحات يلدايي قصه‌گويي و کتاب خواندن است.

۱. ضرب‌المثل‌ها و قصه‌هايشان

در روزگاري که تمام نمادهاي فرهنگي دريک لوح فشرده ‌و يا يک وسيله ديجيتالي کوچک خلاصه شده و به خورد ‌نوجوان و جوانان‌ امروز داده مي‌شود، تلاشي لازم است تا ‌حتي به کوتاهي خواندن حکايتي، قصه کوتاهي و يا حتي ‌ضرب المثل از يادرفته‌اي به گذشته برگرديم. به ‌روزگاراني که مردمان ما بر سر عهد خود تا پاي جان ‌مي‌ايستادند؛ يا در ازاي مويي خرد، سرمايه‌اي‌کلان به ‌هم قرض مي‌دادند. به روزگاري ‌که سير از گرسنه خبر ‌داشت و پهلواني از قهرماني مهمتر بود. ‌

کتاب حاضر تلاشي کوچک براي نشان دادن و شناساندن ‌فرهنگ و زبان ايراني و فارسي به نوجوانان اين مرز و بوم ‌است. در اين مجموعه سعي شده تا داستان‌هايي با مضامين ‌اخلاقي، عبرت‌آموز و گاهي با مايه‌هاي طنز آميز از ‌ضرب المثلهاي فارسي گردآوري شود. اين داستانهاي ‌عاميانه در طول سال‌ها سينه به سينه از نسل‌هاي دور به ما ‌رسيده‌اند. برخي از آن‌ها توسط شاعران و بزرگان نقل شده ‌و برخي ديگر برگرفته از حافظه جمعي و فرهنگي ما‌ست.

۲. عاشقانه‌هاي حافظ

انس و الفت با حافظ در وجود خيلي از ما ايرانيان نهادينه شده است. پرداختن به غزليات حافظ و استفاده از اين اشعار براي خلق آثار ادبي و هنري، از گذشته دستمايه مشتاقان بوده و ارائه آثار متفاوت در اين زمينه مصداقي بر همين ادعاست. يکي از بارزترين وجوه غزليات حافظ، عشق نابي است که به زيبايي تمام در قالب سروده‌هاي عاشقانه جلوه‌گري کرده و جاودانه شده است. بي‌شک خواندن غزليات عاشقانه حافظ، شور و حالي در ذهن و قلب خواننده ايجاد مي‌کند اما شنيدن اين غزليات با نوايي دلنشين خالي از لطف نيست.
در نسخه صوتي مؤسسه نوين کتاب گويا، ۲۲ غزل از عاشقانه‌‌ترين‌هاي حافظ انتخاب و با صداي دلنشين احمدرضا احمدي و موسيقي زيباي داريوش دولتشاهي ارائه شده است.

۳. شب يلدا

---

بازار

---

کتاب شب يلدا نوشته‌ي دکتر علي بلوک‌باشي است. اين کتاب ذيل مجموعه عنوان‌هاي «از ايران چه مي‌دانيم؟» چاپ شده که به آيين‌ها و رسوم ايراني‌ها مي‌پردازد. شب چله طولاني‌ترين شب سال دقيقا شب پيش از شروع زمستان است. نويسنده‌ي کتاب شب يلدا مردم‌شناس و پژوهشگر فرهنگ عامه است. بلوک‌باشي تلاش کرده تا در کتاب شب يلدا ارتباط شب يلدا با مهر، ميترائيسم و مسيحيت را براي خواننده بشکافد.

جشن زمستاني يلدا از ديرباز اهميت زيادي در زندگي مبتني بر کشاورزي و دامداري مردم داشته است. به علاوه جشن يلدا فاصله‌ي چنداني با تولد حضرت مسيح هم ندارد و همه‌ي اين‌ها به نظر ارتباط‌هايي معنادار است که در فصل‌هاي مختلف اين کتاب از ديدگاه اسطوره و آيين‌ها به آن نگاه شده است.

۴. يلداي روشن
شب يلدا، طولاني‌ترين شب سال و يکي از بزرگترين جشن‌هاي ايرانيان است. ايرانيان همواره شيفته شادي و جشن بوده‌اند و اين جشن‌ها را با روشنايي و نور مي‌آراستند. آن‌ها خورشيد را نماد نيکي مي‌دانستند و در جشن‌هايشان آن را ستايش مي‌کردند. در درازترين و تيره‌ترين شب سال، ستايش خورشيد نماد ديگري مي‌يابد. مردمان سرزمين ايران با بيدار ماندن، طلوع خورشيد و سپيده دم را انتظار مي‌کشند تا خود شاهد دميدن خورشيد باشند و آن را ستايش کنند. خوردن خوراکي‌ها و مراسم ديگر در اين شب بهانه‌اي است براي بيدار ماندن.

۵. جشن‌هاي ايرانيان

از وقتي که بشر به حساب زمان و شماره روزها پرداخت، از آنجا که زندگيش همراه با تحولات و رخدادهايي بود که گاه فقط يک بار و گاه به صورت دوره اي و سالانه به وقوع مي پيوستند، اين زمان‌ها، روزها و دوره‌ها را به گرامي‌داشت آن رخدادها اختصاص داد.
به اين صورت وي در هر جامعه اي که بوده، پيوسته روزها يا دوره‌هايي خاص، متمايز از روزهاي عادي، را براي برگزاري يا بازآفريني آييني يا استقبال از فصل‌ها و مناسبت‌هاي کشاورزي، ديني يا اجتماعي گرامي داشته است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar