هنوز ابعاد کرونا در آثار داستانی باز نشده است/ ادبیات کرونایی جایگزین ادبیات آخرالزمانی
ايبنا/فرشاد قوشچي گفت: به نظر ميرسد که در کتابهايي که تا به امروز درباره کرونا نوشته شده، خيلي ابعاد اين بيماري باز نشده است و نويسندگان در آينده به اين موضوع بيشتر خواهند پرداخت و آثار بيشتري در اين حوزه نوشته خواهد شد.
فرشاد قوشچي در توضيح دلايل نگارش کتاب «ناگهان کرونا» اظهار کرد: دليلي که باعث شد به نگارش اين اثر فکر کنم، اين بود که من جزو هيات علمي دانشگاه هستم و تقريبا از اسفندماه سال گذشته با بروز ويروس کرونا خانهنشين شدم؛ به اين معنا که کلاسهاي دانشگاه به صورت برخط (آنلاين) و در منزل برگزار شد. خب در اين مدت من اخبار و مطالب را ميخواندم و در اين بين به نکات جالبي برميخوردم.
وي ادامه داد: من متوجه شدم که در اين مدت بدعتهاي جديدي در سبک زندگي ايجاد شده است که بخشي از روي اجبار و برخي از روي رعايت بهداشت و تفاوت نوع سبک زندگي است که اين باعث شد تا مردم رفتارهاي خاصي بروز دهند. البته برخي از اين رفتارها منطقي و برخي غيرمنطقي بود؛ در کنار همه اينها، کرونا باعث تاسف نيز هست؛ چراکه باعث شد بخشي از هموطنان ما جانشان را از دست بدهند.
اين نويسنده با اشاره به ويژگيهاي اين اثر گفت: کتاب طنز است؛ اما طنز تلخ و شيرين يا به اصطلاح طنز سياه؛ چراکه در خيلي از موارد خندهها از روي ناراحتي است. البته اتفاقاتي هم اين وسط رخ داد که جاي خنده هم داشت. مثلا موضوع استفاده از الکل براي ضدعفوني پيش آمد. در عين حال اتفاقاتي در دنيا ميافتاد و مردم سردرگم بودند که کرونا از چه راهي منتقل ميشود و من اينها را به زبان طنز بيان کردم.
وي افزود: وقتي تصميم به نگارش اين اثر گرفتم، با خودم فکر ميکردم که چطور به اين موضوع بپردازم. در ابتدا به اين نتيجه رسيدم که نثر کتاب کمي قديمي باشد؛ بنابراين زباني نزديک به نثر قاجاريه انتخاب شد. در اين بين برخي سياستمداران هم نکاتي مطرح ميکردند که جالب بود و به نوشتههايم جهت ميداد. نکته جالب ديگر اين بود که خيلي از اين سياستمداران زودتر از همه مردم کرونا گرفتند و خيلي زود هم خوب شدند. اينها را دست مايه طنز قرار دادم و نوشتم. در مجموع ميتوان گفت که اين کتاب حکايت 10-11 ماه وجود کرونا در دنيا و ايران را بررسي کرده است.
قوشچي در توضيح آينده کرونا و ادبيات گفت: به نظر ميرسد در کتابهايي که تا به امروز درباره کرونا نوشته شده، خيلي ابعاد اين بيماري باز نشده است و نويسندگان در آينده به اين موضوع بيشتر خواهند پرداخت و آثار بيشتري در اين حوزه نوشته خواهد شد؛ چراکه در 100 سال اخير، ما به مسائل مهمي مثل کرونا که زندگي بشر ر اتغيير دادهاند توجه نداشتيم. از اين رو بدون شک در دوران پس از کرونا بيشتر به کرونا و مسائل مربوط به آن پرداخته خواهد شد.
وي ادامه داد: اين بيماري عوارض بسيار زيادي در اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و سياست به جاي گذاشته است. در اصطلاح به کسي که دچار سانحه ميشود، ميگويند که طرف گرم است و بعدا ميفهمد که چه بلايي سرش آمده است. من فکر ميکنم که ما هم هنوز گرم هستيم و در آينده متوجه خواهيم شد که چه بلايي سرمان آمده است. مطمئنا اين ويروس يک سري آثار مثبت به جاي خواهد گذاشت و يک سري آثار منفي.
اين مدرس دانشگاه با اشاره به آثار مثبت و منفي کرونا گفت: آثار مثبت، مثل تغيير سبک زندگي است که ما را کمي هوشيارتر کرده است. متاسفانه سرعت زندگي که زيستن ما را هم تحتتاثير قرار داده، خيلي زياد است؛ اما اين بيماري باعث شد تا اين سرعت کمي آهستهتر شود. واقعا همه ما در اين يکسال متوجه شديم که اين دنيا آنقدر ارزش ندارد که ما از خوشيها و لذتهاي هرچند اندک زندگي بگذريم و زندگي را به کام خود تلخ نکنيم.
وي افزود: جنبه رعايت بهداشت از ديگر نکات مثبت کرونا بود. البته در کنار اين نکات مثبت، مطمئنا آثار منفي تاثير بيشتري روي زندگي ما ميگذارند؛ به خصوص در حوزه اقتصاد و فقر که شايد عوارض ناگواري در کشورهاي در حال توسعه و عقب مانده به جاي بگذارد که فعلا مشخص نيست.
قوشچي در توضيح بيتوجهي ادبيات در دورههاي گذشته به بيماريهاي کشندهاي چون وبا و طاعون گفت: متاسفانه در دورهاي که وبا و طاعون در کشور ما فراگير شد، ما به آن نپرداختيم و امروز کتب زيادي نداريم که به اين موضوع پرداخته باشد. من در اين کتاب به آن دوران نيز پرداختهام. در قاجاريه چهار دوره وبا ايران را تحت تاثير قرار داد که آخرين دوره 1298 همزمان با جنگ جهاني اول بود. در اين دوره متاسفانه از جمعيت 12 ميليوني ايران 2 ميليون نفر کشته شدند که من اين اطلاعات و تاريخچهاي از وبا و طاعون را در اثرم آوردهام.
وي ادامه داد: من در اين کتاب توضيح دادهام که متاسفانه ادبيات داستاني خيلي متاثر از بيماريهاي فراگير نبوده است و ما فقط «طاعون» آلبر کامو و «کوري» ساراماگو را داشتيم. از اين رو، ما بدون شک ادبيات کرونايي خواهيم داشت که معطوف خواهد شد به اتفاقات دوران کرونا. اگر ما تا به امروز ادبيات آخرالزماني داشتيم از اين به بعد ادبيات کرونايي را خواهيم داشت. ما يک ادبيات پاندمي خواهيم داشت يعني ادبيات اپيدمي بيماري و مطمئنا آثار سينمايي و ادبي زيادي پديد خواهد آمد.
اين نويسنده در پايان گفت: «ناگهان کرونا» کتاب خيلي فراگيري است که به عموم مردم ميپردازد و مخصوص طبقه خاصي نيست و از همه قشرها و گروهها حرف زده است. به نظرم اين اثر براي هر سليقهاي جذابيت خواهد داشت؛ چراکه به يک معضل فراگير ميپردازد. اين کتاب تلخ و شيرين است و به گفته دوستان متن رواني دارد که مخاطب را جذب ميکند.
کتاب «ناگهان کرونا»، اثر فرشاد قوشچي در 125 صفحه، شمارگان 440 نسخه و بهّبهاي 24 هزار تومان از سوي انتشارات مرواريد راهي بازار نشر شده است.