«چمران» را چگونه بخوانیم؟/ معرفی پرمخاطب‌ترین کتاب‌ها درباره شهید چمران

اما مخاطب نوجوان و جوان امروز  چگونه بايد با اين شخصيت آشنا شود؟ چه آبشخور فرهنگي براي اين مخاطب در سال‌هاي گذشته تدارک ديده شده است؟ اين گزارش درصدد است تا به معرفي پرمخاطب‌ترين آثار منتشر شده درباره شهيد مصطفي چمران در قالب کتاب بپردازد.

انتشارات روايت فتح در قالب سه مجموعه  «نيمه پنهان ماه»،‌ «يادگاران» و «از چشم‌ها» که به  شهدا و خاطراتشان اختصاص دارد،‌ به شهيد چمران پرداخته است.

در نخستين جلد از مجموعه «نيمه پنهان ماه» حبيبه جعفريان به بيان خاطرات غائده جابر همسر شهيد چمران از زندگي مشترکش با شهيد چمران پرداخته است،‌ کتابي که سال 78 منتشر و تاکنون به چاپ‌هاي متعدد رسيده است.

ششمين جلد از مجموعه «از چشم‌ها» با عنوان « مرگ از من فرار مي‌کند» به  قلم  فرهاد خضري به شرح زندگي شهيد چمران از نگاه افرادي که او را ديده يا مدتي با او زيسته‌اند، پرداخته است.

نخستين جلد از مجموعه «يادگاران» نيز  100 خاطره کوتاه از شهيد چمران را به قلم رهي رسولي‌فر در خود جاي داده است. اين کتاب نيز از پرمخاطب‌ترين کتاب‌ها درباره شهيد چمران است.

«پرستوي دهلاويه» ديگر عنوان کتاب پرمخاطب درباره شهيد چمران است. اين کتاب زندگينامه مفصلي از شهيد چمران به قلم مجيد نجف‌پور است که مرکز اسناد انقلاب اسلامي آن را منتشر کرده است

«دلم برايش تنگ شده» نوشته محمد‌علي جعفري ديگر کتاب منتشر شده درباره شهيد چمران در سال‌هاي اخير است که با استقبال مخاطبان روبرو شده است،‌ در اين کتاب، بخش‌هايي از زندگي شهيد «مصطفي چمران» در قالب داستان  با هدف شناساندن بيش‌تر و بهتر شخصيت شهيد چمران و آموزش ميهن‌پرستي، آزادگي، تلاش و مجاهدت به نوجوانان و جوانان تدوين شده است.

نويسنده با زبان داستان فعاليت‌هاي شهيد در دوران دفاع مقدس را شرح داده و ناگفته‌هايي از شخصيت، دلاوري، انديشه‌هاي آزادمنشانه، بندگي خالصانه و اعتقادات روشنفکرانه اين شخصت را به مخاطب نوجوان و جوان شناسانده است.

يکي ديگر از کتاب‌هاي پرمخاطب سال‌هاي اخير که با موضوع شهيد چمران منتشر شده است،‌ نمايشنامه «مرد روياها» نوشته سيد‌مهدي شجاعي است،‌ که توسط  انتشارات نيستان منتشر شده است.

«مرد رؤياها» داستاني است از زندگي شهيد چمران در آمريکا و لبنان و مصر که تا پيش از اين کمتر درباره آن صحبتي به ميان آمده است.

شجاعي در «مرد رؤياها» سعي کرده به دور از احساسات، پيش از هر چيز به خلق يک ساختار واقعي و رئال از شخصيت چمران دست پيدا کند. فردي که در عين عمل‌گرايي و فعاليت بر اساس اصول و شيوه‌هاي مبارزه سياسي و نظامي چريکي، عاشق‌پيشه نيز هست و روابط عاطفي زندگي را نيز فراموش نمي‌کند.

«مرد رؤياها» با روايت پرکشش و کمتر شنيده شده از آشنايي شهيد چمران با همسرش در آمريکا آغاز مي‌شود و روايت جذاب و در عين حال عفيف از ابراز علاقه همسر چمران به وي را به تصوير مي‌کشد. داستان اما در ادامه به ماجراي اعتراض شهيد چمران و برخي از هم‌فکرانش در آمريکا به جنايات ساواک و زندان‌هاي رژيم پهلوي در سازمان ملل باز مي‌گردد. تحصن چمران در معبد مجاور با سازمان ملل و نيز اعتراض وي و دوستانش در مقابل سفارت ايران در آمريکا و ماجراي ورود جسورانه آنها به سفارت و يا ماجراي ساماندهي راهپيمايي پنجاه مايلي جوانان ايراني در آمريکا در اعتراض به شاه و واکنش آمريکايي‌ها به آن و نيز چگونگي تلاش چمران براي لغو اعطاء مدرک دکتراي افتخاري به شاه در آمريکا نيز از بخش‌هاي جذاب تاريخي اين متن است.

بخش دوم داستان نيز به ماجراي حضور چمران در مصر در دوران زمامداري جمال عبدالناصر و حضور در دفتر وي و دريافت کمک‌هاي نظامي از او براي آموزش نيروهاي چريکي و نيز آشنايي با امام موسي صدر و مهيا شدن حضور چمران در لبنان اختصاص دارد. 

اين موارد تنها نمونه‌هايي اندک از پرشمار کتاب‌هاي منتشر شده درباره شهيد چمران است که در سال‌هاي اخير پرمخاطب بوده و به چاپ‌هاي متعدد رسيده‌اند.