«فلسفۀ پرندگان»؛ تاملی در زندگی فیلسوفان کوچک آسمان

ايرنا/ اگرچه کتاب فلسفه پرندگان دقيقا کتابي روانشناختي نيست، مي توان آن را به دليل مفاهيم انگيزشي که در متن و کلامش وجود دارد کتابي روانشناختي در نظر گرفت. کتابي که با بياني ساده و با استناد به زندگي پرندگان (موجوداتي که در تمام کره زمين با انسانها بيگانه نيستند) توصيه هايي ساده براي زندگي جمعي و فردي انسان ها دارد.
فلسفه پرندگان اثر فيليپ دوبوآ و اليز روسو تاکنون به شانزده زبان دنيا ترجمه شده و نسخه فارسي آن با ترجمه کاوه فيض اللهي از سوي نشر نگاه نو منتشر شده است.
نگاه به شکل حيات پرندگان به عنوان يکي از در دسترسترين مولفههاي طبيعت که در هميشۀ تاريخ در زندگي انسان ها نقش و حضور داشته اند و ارجاع دادن انسان ها به شيوه زندگي مسئولانه و انتخابگرانه آنان به عنوان جايگزيني از شيوه رفتاري سهل و ممتنع يکي از دستاوردهاي قابل تامل نويسندگان اين کتاب است که عمري را به تماشاي اين موجودات گذرانده اند.
ضمن اين که تسلط يکي از نويسندگان به فلسفه (ضمن سابقه مطالعه زندگي پرندگان) به ارتباط دهي مفاهيم ذهني و سبک زندگي انساني و الگوگيري از شيوه زندگي پرندگان و بيان روان کتاب، کمک شايان توجهي دارد.
نکته ديگر اينکه اکثر پرندگاني که در اين کتاب از آنان صحبت مي شود، در ايران وجود دارند و به همين دليل تصوير و تصور ذهني مخاطب از پرنده و در نهايت گرفتن حرف اصلي مولف از پس اين تمثيل را تسهيل مي سازند.
ناشر در معرفي اين اثر آورده است:
يک پرندهشناس و يک اهل فلسفه که عمري را به تماشاي پرندگان گذراندهاند با الهام از اسرار زندگي پرندگان در بيست و دو درس کوتاه به ما ميآموزند که درنگ کنيم و سر بالا کنيم و نگاهي به آسمان بيندازيم تا به گسستگيهايمان از طبيعت پي ببريم و بار ديگر به آن بپيونديم. اگر در زندگي پرندگان تأمل کنيم نکات ارزشمند زيادي از آنها ميآموزيم.
اين کتاب از شما ميخواهد که يک گام از مشغلههاي زندگي روزمره فاصله بگيريد و براي دوباره پيوستن به طبيعت به آواز اين فيلسوفان کوچکِ آسمان گوش فرا دهيد چراکه عميقترين حکمتها را ميتوان از کوچکترين موجودات ياد گرفت. پرندگان، از گنجشک کمجان گرفته تا عقاب شکوهمند، از جذابترين گونههاي جانوري سيارهٔ زمين هستند. اين موجوداتِ بهظاهر ظريف، که مدام از سهمگينترين طوفانها جان بهدر ميبرند و بسياري از آنها هر سال با تغيير فصل هزاران کيلومتر مهاجرت ميکنند، نماد و نمونهٔ اعلاي زيبايي و برازندگي و استقامت هستند.
فلسفهٔ پرندگان، با تصاوير زيبايش، ستايشي است از دوستان آسماني ما و به ما يادآوري ميکند که خود را با ضرباهنگ طبيعت کوک کنيم، به بينشي نو دربارهٔ زيستنِ سعادتمندانه و ارزشمند دست يابيم، و بالها را بگشاييم و در آسمانها اوج بگيريم.
در بخشي از اين کتاب آمده است:
آيا پرندگان ممکن است افسرده شوند؟ آيا ممکن است احساس بدبيني يا تلخکامي کنند؟ نه تا هنگامي که در محيط زيست طبيعيشان به سر مي برند، يا دست کم نه براي مدتي طولاني: اندوه و ناخرسندي معمولا برآمده از انديشيدن به گذشته يا نگراني از آينده است اما پرندگان در حال زندگي مي کنند. معنايش اين نيست که هرگز نشانه هاي رنج و اندوه در آنها ديده نمي شود.
چنين اتفاقي مي افتد، براي مثال هنگامي که پرنده اي تک همسر جفتش را از دست مي دهد يا هنگامي که پرنده اي لانه اش، تخم هايش يا جوجه هايش را از دست مي دهد اما ما نمي دانيم که آنها چه احساسي دارند يا اين احساس چقدر دوام مي آورد (ص.۱۲۶).
کتاب فلسفه پرندگان اثر فيليپ دوبوآ و اليز روسو با ترجمه ي کاوه فيض اللهي در ۱۹۱ صفحه توسط نشر فرهنگ نشر نو چاپ شده است.