منشا و پیدایش نوروز
بهار نیوز/ در برخی از متنهای کهن مانند شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری درباره توضیح عید نوروز، جمشید را بنیانگذار جشن نوروز میدانند. در شاهنامه آمده است که جم (جمشید) هنگام گذشتن از آذربایجان بر تخت شاهی نشسته بود. با تابیدن نور خورشید بر تاج زرین او، جهان نورانی شد و مردم شادمانی کردند و جمشید آن را نوروز یعنی روز نو نامید. از آن پس جمشید این روز را هرساله جشن میگرفت و مردم در سرتاسر ایران به جشن و سرور میپرداختند.
در اوستا آمده است که جمشید به فرمان اهورامزدا به جنگ با اهریمن و سیاهی رفت و هنگامی که توانست بر سیاهی غلبه یابد، بار دیگر خیر و برکت و سبزی را به مردم بازگرداند. مردم پیروزی جمشید بر اهریمن را نوروز نامیدند و در ظرفی جو کاشتند و به شادی پرداختند. جو نماد سرسبزی و خرمی است. این تاریخچه عید نوروز به زبان ساده بود که برای شما بیان کردیم.
بررسی سنگ نوشتههای به جا مانده از دوره هخامنشیان قدمت عید نوروز در ایران را نشان میدهد و بیانگر این است که مردم آن دوره عید نوروز را جشن میگرفتند. برخی از تاریخ شناسان میگویند کوروش کبیر نوروز را در سال 538 پیش از میلاد به رسمیت شناخت. او در این روز به سربازان ارتقا میداد، مجرمان را میبخشید و دستور پاکسازی خانهها و اماکن عمومی را داده بود. برخی از پژوهشگران مانند هرتسفلد و کرتفر میگویند در این دوره مردم جشن نوروز را در تخت جمشید برگزار میکردهاند.
این دوره از 21 اسفند تا 19 فروردین به جشن و پایکوبیهای نوروز اختصاص داشته است. پژوهشها نشان میدهد در دوره ساسانیان 25 روز پیش از آغاز بهار، مردم انواع حبوبات را میکاشتند. رشد این حبوبات نشان خیر و برکت و سرسبزی در آن سال بوده است.
در زمان اشکانیان و ساسانیان نوروز در دو دوره نوروز کوچک و نوروز بزرگ برگزار میشد. در نوروز کوچک یا نوروز عام که 5 روز بوده است، شاه مردم را به حضور میپذیرفت. و مشکلات آنها را میشنید و حل میکرد و در روز ششم و پس از حل کامل مشکلات مردم، نزدیکان خود را به حضور میپذیرفت که شروع نوروز بزرگ یا نوروز خاص بوده است.
جالب است بدانید که در آن زمان، بامداد نوروز مردم به هم آب میپاشیدند؛ چراکه آب همواره بین ایرانیان نماد روشنی و پاکی است. در زمان هرمز اول مردم در شب نوروز آتش روشن میکردند و از زمان هرمز سکه دادن به همدیگر مرسوم شد و رسم عیدی دادن نیز یادگار همان موقع است. با وجود این رسوم مختلف در دورانها هنوز دقیقا نمیدانیم حقیقت عید نوروز چیست.