واکاوی رمزو راز ترانههای شنیدنی

خراسان/ گفتوگو با «امید روزبه» شاعر ترانههایی که این روزها با صدای «محسن چاوشی» میشنویم و در گروه پردانلود ترین قطعات ماه های گذشته قرار گرفته است
«امید روزبه» را میتوان ازجمله ترانهسرایان جوان و موفقی به شمار آورد که با انتشار دو مجموعه ترانه «آل» و «نامیر» در سالهای گذشته، جای خود را میان ترانهسرایان صاحبنام کشور بازکرده است. این ترانهسرای جوان بهتازگی نیز همکاریهایی را با «محسن چاوشی» آغاز کرده و ترانههایی ازجمله «عدل موثق»، «پستچی»، «رهایم کن» و «آوازخوان» را برای اجرا به این خواننده سرشناس واگذار کرده است. با این ترانهسرا که این روزها شعرهایش توسط مخاطبان زیادی شنیده میشود، درباره ویژگیهای یک ترانه موفق، چگونگی ورود ترانهسرایان به عرصه همکاری با خوانندگان سرشناس کشور و چگونگی شکلگیری چند ترانهاش که در ماههای گذشته جزو پردانلودترین ترانهها به شمار میآیند، گفتوگو کردهایم.
ترانهسرایی را از چه زمانی شروع کردید؟
از سال 1390 وارد فضای ترانهسرایی شدم. ابتدا شعر اجتماعی مینوشتم و باهمین شعرها در جشنوارههای ملی مقامهایی را کسب کردم. در همین سالها دو مجموعه ترانه «آل» و «نامیر» از بنده منتشر و راهی بازار شد. پس از معرفی کتاب دومم بهعنوان برگزیده کتاب شعر جوان بهصورت جدیتری به سرودن ترانه فکر کردم؛ اما ترانههایی که آن زمان مینوشتم مناسب بازار ترانه نبود و بهاصطلاح بیشتر ترانههای روی کاغذ و چاپی بود تا اجرایی، پس تصمیم گرفتم تمرکزم را روی تولید ترانههایی بگذارم که هم مخاطبان خاص ادبیات بپسندند و هم مردم عادی، این روند تا امروز ادامه دارد.
آشناییتان با محسن چاوشی از چه زمانی و چطور اتفاق افتاد؟
پیش از آشنایی با محسن چاوشی بهصورت پراکنده با چند خواننده همکاریهایی داشتم. ابتدا آشنایی من و محسن چاوشی فقط از طریق شنیدن آثار همدیگر بود و بعدازاین که در سال 1400 آشناییمان به مرحله دیدار رسید، گفتوگوهای مقدماتی زیادی باهم داشتیم تا حال و احوال هم را بیشتر بشناسیم زیرا شناخت احوال همدیگر توسط خواننده، شاعر و آهنگ ساز به درک فضا و کلام، کمک فراوانی میکند. بعد از همین شناخت ها بود که سراغ ساخت آهنگ «پستچی» رفتیم و بنا به صلاحدید محسن چاوشی این اثر به سریال «عقرب عاشق» واگذار شد. سپس ترانه سریال «رهایم کن» ساخته شد. الان هم مشغول تولید آثار دیگری هستیم. در طول این مدت، من و آقای چاوشی به این اتفاقنظر رسیدهایم که هر اثر هنری در عرصه موسیقی، هم باید خودش را به ادبیات، متعهد بداند و هم عامهپسند و عامهفهم باشد.
رمز و راز خلق یک ترانه ماندگار چیست؟
برای تولید یک ترانه ماندگار، علاوه بر تسلط بر وزن، قافیه، زبان، عاطفه و ... یک اصل مهم دیگر به نام انتقال تجربه وجود دارد. علاوه بر اینها کسی که قریحه ترانهسرایی دارد باید به وزنها، فرم در شعر، اقتضائات کلام در تلفیق با محتوا آشنا باشد زیرا این موارد دارای اهمیت ویژهای است که در همه کارگاههای آموزشی که برگزار میکنم معمولاً روی این موضوع تأکیددارم. ترانهسرا باید مخاطب جدی موسیقی باشد زیرا براثر همین گوش سپردنها به موسیقی به تشخیصهایی میرسد که میتواند ترانه و موسیقی خوب را شناسایی کند و بعد از تمرینهای زیاد دست به خلق ترانهای شنیدنی بزند. ترانهسرای حرفهای بر اساس جهان زیسته و سلیقه فردی خود شروع به نوشتن میکند. البته شناختی که خواننده و آهنگ ساز از شعر و ترانه فاخر دارند نیز در شنیده شدن یک ترانه با ساختارهای مستحکم مؤثر است.
ترانهسرایان چطور میتوانند وارد همکاری با خوانندگان مطرح کشور شوند؟
ورود به همکاری با یک خواننده شناختهشده مقدماتی دارد. برخی از ما ترانهسرایان با خودمان فکر میکنیم، تنها با یک اثر که برای یک خواننده بفرستیم میتوانیم با او وارد همکاری شویم. این در حالی است که تعداد زیادی از خوانندههای ما برای شروع همکاری با یک یا دو اثر قانع نمیشوند بلکه به دنبال ترانهسرایانی میگردند که جهان مشترکی با خواننده و آهنگ ساز داشته باشند. بسیاری از جزئیات خلق ترانه کاملاً در خلوت ترانهسرا و خواننده اتفاق میافتد. پشت هر قطعه موسیقی مدت زیادی همنشینی خواننده، آهنگ ساز و ترانهسرا نهفته است. البته تعدادی از خوانندهها هم برایشان تفاوتی نمیکند ترانه را چه کسی سروده باشد اما همراهی، همدلی، همنشینی و همگام بودن ترانهسرا و خواننده و آهنگ ساز یک اصل مهم در شروع همکاری است.