ارابه فرانسوی محبوب دوران جنگ سرد!
عصر ايران/ عدد 13 که در عنوان تانک مذکور ديده مي شود هم به وزن 13 تني اولين پروتوتايپ هاي توليدي از آن اشاره دارد.خودروهاي ديگري مانند نفربر زرهي، شکارچي تانک و خودروهاي مخصوص تعمير و بازيابي نيز با الهام از شاسي تانک AMX-13 ساخته شده اند. تانک سبک فرانسوي AMX-13 بين سال هاي 1952 تا 1987 توليد شد. اين تانک که يکي از محبوب ترين تانک هاي سبک در زمان جنگ سرد محسوب مي شد، با نام شار (در زبان فرانسوي به معني ارابه) 13t-75 Modèle 51 به ارتش فرانسه خدمت کرد و طي دوران فعاليت خود حداقل به 25 کشور ديگر نيز صادر شد. عدد 13 که در عنوان تانک مذکور ديده مي شود هم به وزن 13 تني اولين پروتوتايپ هاي توليدي از آن اشاره دارد. AMX-13 مجهز به يک شاسي مقاوم و قابل اطمينان و همچنين برجکي نوسان کننده ساخت صنايعGIAT بود. با در نظر گرفتن تمامي پروتوتايپ ها و نمونه هاي صادراتي، بيش از 100 مدل از اين تانک شامل انواع مجهز به سيستم هاي ضد هوايي، موشک هاي هدايت شونده ضد تانک و توپ خودکششي وجود دارد. گفتني است که خودروهاي ديگري مانند نفربر زرهي، شکارچي تانک و خودروهاي مخصوص تعمير و بازيابي نيز با الهام از شاسي تانک AMX-13 ساخته شده اند. طراحي و توسعه AMX-13 توسط کارگاه هاي Atelier de Construction d'Issy-les-Moulineaux (به اختصار AMX) در سال 1946 يه منظور پاسخ دهي به درخواست ساخت يک خودروي سبک با قابليت حمل و نقل هوايي براي پشتيباني از نيروهاي چترباز طراحي شد. بدين روند توليد اولين پروتوتايپ از سال 1948 آغاز شد. موتور در اين نمونه تمام طول سمت راست تانک را اشغال کرده بود و جايگاه راننده نيز در سمت چپ قرار داشت. همانطور که گفته شد AMX-13 برخلاف اکثر خودروهاي زره پوش، مجهز يک برجک نوساني دو قسمتي بود. سيستم تسليحاتي 75 ميلي متري اصلي اين برجک با استفاده از مکانيسم گلوله گذار خودکار مسلح مي شد و بدين ترتيب شمار خدمه هاي تانک به سه نفر کاهش يافته بود. 12 گلوله موجود در خشاب طبل مانند اين سلاح، امکان انجام عکس العمل سريع توسط خدمه را فراهم مي ساخت. البته پس از اتمام مهمات، لازم بود تا روند بارگذاري مجدد از خارج خودرو صورت گيرد که اين موضوع خود با توجه به خطر جاني براي خدمه مشکلي اساسي محسوب مي شد. در ادامه توليد نهايي محصول از سال 1952 شروع شد و اولين سري از تانک هاي ساخته شده نيز سال بعد تحويل داده شدند. در سال 1964 روند ساخت تانک به کمپاني Creusot-Loire منتقل شد و کارخانه اوليه هم اقدام به توليد تانک اصلي ميدان نبرد AMX-30 کرد. به همين دليل حجم توليدي از تانک هاي AMX-13، افت شديدي را متحمل شد. پس از سال 1966، تمامي AMX-13 هايي که به نيروهاي مسلح فرانسه خدمت مي کردند، به توپ 90 ميلي متري F3 مجهز شدند. 34 گلوله براي سلاح 90 ميلي متري وجود داشت که 12 تاي آنها در خشاب ها قرار داشتند و مابقي نيز داخل برجک تعبيه شده بودند. اين سلاح قابليت شليک مهمات انفجاري موثرتري عليه تانک هاي ديگر را در اختيار داشت. در اواخر دهه 1960، حتي مدلي پيشرفته تر مخصوص صادرات از اين تانک توليد شد که از حضور توپ بزرگتر 105 ميلي متري بهره مي برد. هر چند طي سال هاي توليد تغييرات متنوعي در مورد برجک صورت گرفت، شاسي تانک تا سال 1985 تقريبا دست نخورده باقي مانده بود. اما در نهايت يک موتور ديزلي جديد، جعبه دنده تمام خودکار و يک سيستم تعليق مدرنتر براي AMX-13 انتخاب شد. روند توليد هم با آخرين مدل از AMX-13 مربوط به سال 1987، متوقف شد. در مجموع از دهه 1980 به بعد، ارتش فرانسه تانک مذکور را از خدمت نظامي کنار گذاشت. اين کشور اخيرا از خودروي زرهي AMX-10 RC استفاده مي کند که با توجه به عملکرد، شباهت زيادي با AMX-13 دارد. مشخصات شار AMX-13 - نوع: تانک سبک - محل توليد: فرانسه - طراح: Atelier de Construction d'Issy-les-Moulineaux - طراحي شده به سال: 1946 - توليد شده به سال: 1952 الي 1987 - تعداد ساخته شده: در مجموع 7700 دستگاه (3400 دستگاه صادر شده و 4300 دستگاه مورد استفاده ارتش فرانسه) - وزن: 13.7 تن در حالت خالي و 14.5 تن در وضعيت عملياتي - طول: 6.36 متر همراه با سلاح، 4.88 متر بدنه - عرض: 2.51 متر - ارتفاع: 2.35 متر - خدمه: سه نفر (راننده، توپچي و فرمانده) - پوشش زرهي: 10 تا 40 ميلي متر - سلاح اصلي: تفنگ تانک SA 50 با کاليبر 75 ميلي متر (انواع تانک هاي مجهز به سلاح 90 و يا 105 ميلي متري نيز ساخته شد) - موتور: SOFAM 8Gxb petrol با قدرت 250 اسب بخار - نسبت نيرو به وزن: 17 اسب بخار به تن - برد عملياتي: 400 کيلومتر - سرعت: 60 کيلومتر بر ساعت