رهایی از آلودگی محیط زیست با حمایت از تولید خودروهای الکتروشیمیایی
خودروکار/ خودروهاي الکتروشيميايي نوين و زيست سازگار براي ورود به صنعت خودروسازي ايران نيازمند پيوند قوي بين صنعت و دانشگاه و بهرهمندي بيشتر از دانش نخبگان دانشگاهي است. ماشينهاي الکتروشيميايي از نيرومحرکهاي که از يک واکنش شيميايي ايجاد ميشود، به حرکت درميآيند و نوين بودن و زيست سازگاري، دو شرط مهم در ساخت اين ماشينها است. اين در حالي است که به علت کمبود منابع سوختهاي فسيلي و آلودگي اين سوختها، تحقيقات براي بکارگيري و توسعه خودروهايي که از سوختهاي فسيلي استفاده نکنند، توسط کارخانههاي خودروسازي و دانشگاهها جهان آغاز شده است. اين موضوع موجب شده هر ساله خودروهاي متفاوتي با اين رويکرد توسط شرکتهاي بزرگ خودروسازي جهان طراحي و به بازار عرضه شود، اما اين نوآوري در صنعت خودروسازي ايران مورد غفلت واقع شده تا بيشتر خودروهاي توليد ايران از سوخت فسيلي يا همان بنزين و آلاينده مصرف کنند. کشور برزيل، برترين کشور در جهان از نظر بهکارگيري خودروهاي برقي دوگانه (هيبريدي) و سوخت انعطافپذير است. بيش از ۱۲ ميليون خودرو در برزيل از ماده اتانول به جاي بنزين به عنوان سوخت پاک استفاده ميکنند. از طرفي آلودگي هوا به خصوص در تهران و کلان شهرها به عنوان يک معضل زيست محيطي سابقهاي طولاني دارد و برخورداري از محيط زيستي سالم و هواي پاک، يکي از دغدغههاي مهم امروز کشور و حتي بشر محسوب مي شود. بر پايه آمارهاي جهاني، آلودگي هوا چهارمين عامل مرگ و مير در جهان است و يک ميليارد و ۴۰۰ ميليون نفر در جهان در معرض آلودگي هوا قرار گرفته اند. ساليانه ۳ ميليون نفر در دنيا جان خود را به دليل عوارض مستقيم يا غيرمستقيم آلودگي هوا از دست مي دهند. رابطه صنعت با دانشگاه براي توليد خودروهاي زيست سازگار ضعيف است مصطفي مروجي عضو هيات علمي دانشگاه مهندسي شيمي دانشگاه اميرکبير افزود: طراحي و ساخت ماشينهايي سازگار با محيط زيست که موتور آنها از سوختهاي فسيلي استفاده نمي کند بايد مهمترين هدف دانشجويان و دانشگاهيان محسوب شود چرا که ميتواند تاثير به سزايي در کاهش آلودگي کلان شهرها ايفا کند. وي درباره اينکه آيا دانشگاه توانسته در اين راه گامهاي موثري بردارند؟ يادآور شد: ماشينهاي برقي و هيبريدي که هم اکنون در بازار وجود دارند، بر اساس يافته هاي دانشجويان و فارغ التحصيلان دانشگاهي است. صنايع خودروسازي نيز با بهره گيري از دانش محققان و دانشجويان ميتوانند به خودروهايي بر مبناي سوخت هاي غير فسيلي برسند تا به بازار عرضه شود. هر چند در اين زمينه همکاري مناسبي بين صنعت و دانشگاه وجود ندارد. استاد دانشگاه اميرکبير درباره اينکه آيا خودروسازان ايراني توانسته اند در ساخت ماشينهاي شيميايي موفقيتي کسب کنند يا خير؟ گفت: بيشتر اين شرکتها و خودروسازان براي ساخت ماشين هاي الکتريکي يا شيميايي، تستهاي ميداني را انجام ميدهند، اما اينکه چرا اين ماشينها وارد بازار نميشوند به موتور و ابراز دقيق ماشينها مربوط است؛ زيرا براي توليد انبوه يک ماشين بايد همه جنبهها را بررسي کرد. مروجي ادامه داد: قطعات، ابزارها و سيستمهاي کنترلي اين ماشينها هنوز توليد نشده است. ولي در برنامههاي توسعهاي اين هدف وجود دارد. با تکيه به توان داخل و با وجود تحريمها ميتوان موفق شد عضو هيات علمي دانشگاه اميرکبير درباره اينکه آيا تحريم هاي اقتصادي به اين هدفگذاري ضربه زده است يا خير؟ گفت: هدف تحريم تاثيرگذاري بر توليد و کاهش ظرفيت تحقيقات دانشمندان و دانشجويان است. اما با همين ظرفيتها داخلي مي توان ماشينهاي بدون سوخت فسيلي ساخت و به بازار عرضه کرد. البته رسيدن به اين هدف نيازمند همکاري صميمانه و تعامل بين خودروسازان، صنعت و دانشگاه است. وي با بيان اينکه موتورهاي ساخت دانشجويان ايراني قابل رقابت با نمونههاي جهاني است، افزود: در رقابت هاي بين المللي آلمان تيم اعزامي دانشگاه اميرکبير در بخش طراحي به مقام نخست رسيد و معتقدم موتورهايي که در ايران توسط دانشجويان ايراني ساخته ميشود با نمونه خارجي قابل رقابت است. مروجي ادامه داد: در تلاش هستيم با کمک انجمن مهندسي شيمي و دانشگاههاي ديگر ميزبان رقابتهاي بين المللي براي ماشينهاي الکتروشيميايي با سوخت غيرفسيلي باشيم تا عيار ماشينهاي ساخت ايران در اين مسابقات سنجيده شود. عضو هيات علمي دانشکده مهندسي شيمي دانشگاه اميرکبير ابراز اميدواري کرد که معاونت علمي رياست جمهوري، بخشهاي خصوصي و صنايع به همراه دانشگاه از ايدههاي دانشجويان در اين زمينه حمايت کنند.