چرخان/ خودروي مفهومي يا خودروي کانسپت، به خودرويي گفته ميشود که هدف خودروساز از ساخت آن، نشان دادن توانمنديهاي خود در توليد يک خودرو با طراحي مدرن، آينده نگرانه و استفاده از قابليتهاي فني فوقالعاده حرفهاي و تکنولوژيهاي جديد است که اينگونه خودروها را از سايرين متمايز ميسازد. مفهوميها معمولاً از نظر طراحي به مراتب پيشرفتهتر از خودروهاي ديگري که به مرحله توليد ميرسند هستند. طراحي اينگونه خودروها معمولاً آينده نگرانه است، به اين معنا که خودروي مفهومي ميتواند تفکراتي که يک خودروساز براي چندين سال آينده نمايان کند.
خودروسازان ايراني هم در طي اين سالها اقدام به طراحي چندين خودرو کانسپت کردهاند که در نهايت بيشتر آنها به سرانجام توليد نرسيدهاند و در گذر اين سالها فراموش شدهاند. در سري معرفي خودروهاي مفهومي ايراني اين بار به سراغ تعدادي از اين خودروهاي ايراني ميرويم.
سيناد IAD
بسياري از ما سيناد را به خاطر داريم؛ محصول کيش خودرو، اولين خودروي فايبرگلاس ايران و از همه مهمتر بهرمند از متعلقات فني رنو. با اين حال منشا ظاهر جالب سيناد براي بسياري مشخص نيست. سيناد در حقيقت اولين بار توسط استوديوي IAD بريتانيا در سال 1988 رونمايي شد. طرح سيناد نمونه ساده شده همين خودرو است.
هيرکاني
خودروي بعدي خودروي ليست ما، نمونه شاسي بلند پلتفرم جديد سايپا يعني SP100 است. اين پلتفرم اين روزها با نام شاهين گره خورده که يک خودروي خانوادگي است و به تازگي پيشفروش آن شروع شده است. هنوز خبر رسمي در مورد توليد برادر شاسي بلند شاهين منتشر نشده است. اما به نظر ميرسد توليد و عرضه اين خودرو منتفي است و برنامه سايپا در اين مورد معلوم نيست.
جيپ منتا
منتا يک انقلاب براي پارس خودرو بود. اين شرکت باسابقه براي ساخت جيپي جديد، پلتفرم قديمي خود را بهروزرساني و از متعلقات فني ميتسوبيشي استفاده کرد. اما نکته اصلي، طراحي منتا بود که در نمايشگاه بينالمللي خودروي تهران رونمايي شد. شرکت بريتانيايي تکنوکرافت بيشتر کارهاي مهندسي و طراحي آن را انجام داده بود. جيپ منتا هرگز توليد نشد.معرفي مهمترين خودروهاي کانسپت ايراني | bama
سپند کار
پارس خودرو در نمايشگاه بينالمللي خودروي تهران دو نمونه جالب سپند کار و سپند جوانان را معرفي کرد. اولي يک ون براساس پلتفرم سپند بود که شيشه عقب نداشت و صندليهاي عقب آن نيز کلاً حذف شده بود. دومي اما نمونه اسپرت با همان مشخصات فني بود که در تيراژ کمي توليد شد.
البته در نمونههاي توليد شده کيفيت پايين سپند و قدرت کمتر موتورش باعث شد که خيليها رنو5 دست دوم را به سپند صفر کيلومتر ترجيح دهند. بهطور مثال به خاطر کيفيت پايين قطعات موتور و کاربراتور ضعيف سپند و همچنين پايين بودن کيفيت بلوک سيلندر سپند قدرت موتور سپند 37 اسب بخار و گشتاورش 70 نيوتون متر هست. در حالي که موتور1100 رنو 5 داراي حداکثر قدرت 48 اسب بخار و گشتاور 80 نيوتون متر بوده و سپند از لحاظ شتاب و حداکثر سرعت نيز بسيار ضعيفتر از رنو5 سايپا است. همچنين کيفيت و قطر بدنه سپند بسيار پايينتر از رنو5 بوده و با دست زدن و نگاه کردن به بدنه اين دو خودرو سريعاً به اين موضوع پي خواهيد برد. همچنين داشبورد رنو5 کيفيت بسيار بهتري نسبت به سپند دارد.
پيتون
اين کانسپت که توسط تيمي جوان با مديريت ايمان مقصودي طراحي و ساخته شد، براساس پلتفرم سمند شکل گرفته بود. با اين حال طراحي آن فرمي بسيار متفاوت و نو داشت و رگههايي از خودروهاي کانسپت ژاپني و اروپايي در آن ديده ميشد. از سال 91 که پيتون رونمايي شد تا کنون، خبر چنداني در مورد آن شنيده نشده است.
بازار