برگزیده

رشد 64 درصدی قیمت خودرو در 8 ماه!

همشهري

بروزرسانی 1400/09/10 - 09:30

همشهری/ آمار‌ها نشان می‌دهد تولید خودرو در 8‌ ماه سال‌جاری 5 درصد رشد کرده و همزمان با آن نرخ فروش خودروی کارخانه‌ای 64.5 درصد افزایش یافته است، این موضوع به رشد 108 درصدی درآمد شرکت‌های خودرو‌سازی‌ منجر شده است با این حال این افزایش درآمد به‌معنای افزایش سود این شرکت‌ها نیست و شرکت‌های خودرو‌ساز همچنان زیان‌ده‌ترین صنعت در اقتصاد ایران هستند.

بازار خودرو، روز‌های خوبی را سپری نمی‌کند، قیمت‌ها به‌طور مداوم رشد می‌کند، برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند رشد قیمت‌ها در ماه‌های آینده هم ادامه یابد. برآورد‌ها نشان می‌دهد حجم تقاضا برای خرید خودرو در ایران سالانه بین یک تا 1.5 میلیون دستگاه خودرو است با این حال حسن کریمی‌سنجری، کارشناس بازار خودرو پیش از این برآورد کرده بود: ظرفیت تقاضای خودرو در بازار ایران در شرایط مطلوب بین یک میلیون تا یک‌میلیون‌ و۴۰۰ هزار خودرو است، نه در وضعیت کنونی که قدرت خرید کاهش یافته است.استناد او به تولید یک‌میلیون‌و400 هزار دستگاه خودرو در سال1396 است که شرکت‌های خودرو‌ساز برای فروش تولیداتشان به پرداخت 25 میلیون تومان وام به مشتریان مجبور شدند. با این حال علیرضا رزم‌حسینی، وزیر پیشین صنعت، بهمن پارسال، نیاز سالانه ایران به ‌خودرو را 2 میلیون دستگاه اعلام کرده و گفته بود: اگر بخواهیم خودروهای فرسوده را از رده خارج کنیم به این رقم اضافه خواهد شد.این ارقام نشان می‌دهد کف تقاضا برای خرید خودرو در ایران سالانه حداقل یک میلیون دستگاه است. اما آیا میزان تولید فعلی کفاف تقاضا را در بازار خودرو می‌دهد؟

فاصله تولید و تقاضا
آمار‌ها نشان می‌دهد خودروسازان در 8‌ماه سال‌جاری 607 هزارو687 دستگاه خودرو تولیدکرده‌اند که این میزان نسبت به سال قبل 4.9 درصد رشد نشان می‌دهد. شرکت‌های خودرو‌ساز ماهانه به‌طور متوسط 76 هزار دستگاه خودرو تولید کرده‌اند چنانچه روند تولید با سرعت کنونی ادامه داشته باشد، می‌توان امیدوار بود تا پایان سال 305 هزار خودروی جدید تولید شود و جمع کل تولید صنعت خودرو در سال 1400 به 900 تا 950 هزار دستگاه برسد. با این حال با توجه به نوسان‌های تولید در ماه‌های جاری به‌نظر نمی‌رسد شرکت‌های خودرو‌ساز به این هدف دست یابند، هنوز بین تولید و تقاضا شکاف زیادی وجود دارد و به‌نظر می‌رسد بخشی از دلایل رشد قیمت خودرو به غیراز افزایش قیمت نهاده‌های تولید همین شکاف بین تولید و تقاضا باشد.

اطلاعات جزئی‌تر از میزان تولید شرکت‌های خودروساز نشان می‌دهد میزان تولید شرکت ایران خودرو در 8‌ ماه سال‌جاری فقط نیم درصد و سایپا 6 درصد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.

رشد 8درصدی فروش
آمار‌ها نشان می‌دهد جمع کل خودرو‌های فروخته شده در سال‌جاری 8درصد بیشتر از پارسال است. سال قبل شرکت‌های خودرو‌ساز 528 هزارو318 دستگاه خودرو فروخته بودند که این میزان امسال با 42 هزار دستگاه افزایش به 570 هزار دستگاه رسیده است. با این حال مقایسه آمار میزان تولید و فروش نشان می‌دهد جمع کل خودرو‌های فروخته شده 37 هزار و 229 دستگاه کمتر از میزان خودرو‌های تولید شده بوده است که احتمالا این موضوع ناشی از کاهش تجاری‌سازی‌ محصولات شرکت‌های خودرو‌سازی‌ است.

با این میزان فروش، جمع کل درآمد شرکت‌های خودروساز، در 8‌ ماه سال‌جاری، با 108 درصد افزایش، به 66 هزارو691 هزار میلیارد تومان رسیده است. ارزش خودرو‌هایی که خودروسازان در سال‌جاری فروخته‌اند 35 هزار میلیارد تومان بیشتر از پارسال بوده است. البته بخشی از دلایل رشد درآمد این شرکت‌ها ناشی از افزایش نرخ فروش محصولات این شرکت‌ها در کارخانه است.

نکته حائز اهمیت این است که با وجود این افزایش درآمد، روند سودآوری شرکت‌های خودروساز، به‌دلیل قیمت‌گذاری دستوری، همچنان مطلوب نیست و شرکت‌های خودرو‌ساز با 83 هزار میلیارد تومان زیان انباشته، بد‌ترین عملکرد را در کل اقتصاد ایران دارند.

افزایش نرخ فروش کارخانه
مقایسه میانگین قیمت محصولات شرکت‌های خودرو‌سازی‌ در 8‌ ماه امسال نسبت به 8‌ ماه پارسال روند روبه رشد را نشان می‌دهد. بخشی از دلایل رشد 108 درصدی درآمد این شرکت‌ها ناشی از افزایش نرخ فروش محصولاتشان بوده است زیرا طبق مستندات موجود قیمت محصولات شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا، پارس‌خودرو و زامیاد در 8‌ماه امسال به‌طور میانگین 64.5درصد رشد کرده است. بیشترین رشد قیمت در 8‌ماه امسال مربوط به ‌خودروهای تولیدی در شرکت‌های زامیاد و ایران خودرو بوده است. میانگین قیمت محصولات زامیاد در 8‌ ماه امسال نسبت به پارسال 91 درصد و نرخ محصولات ایران خودرو 76 درصد افزایش یافته است. میانگین سبد محصولات زامیاد در سال گذشته 148 میلیون‌ و500 هزار تومان بود که این میزان امسال با 135 میلیون تومان افزایش به 283 میلیون‌و500 هزار تومان رسیده است.

میانگین قیمت سبد محصولات ایران خودرو هم درسال‌جاری 107 میلیون تومان افزایش یافته است. یعنی اینکه برای خرید یک سبد از محصولات ایران خودرو در سال‌جاری به قیمت کارخانه باید 247 میلیون تومان بیشتر از پارسال پرداخت شود. همچنین نرخ فروش محصولات سایپا نیز در 8‌ ماه سال‌جاری 43 درصد نسبت به پارسال افزایش یافته است.