کیانوش عیاری: گفتند فیلم «بودن یا نبودن» تبلیغ خوبی برای اسلام نیست  

خبرآنلاین/ کیانوش عیاری از دلایل بی توجهی به یکی از آثارش پرده برداری کرد.
کیانوش عیاری در رابطه با دلیل اکران محدود فیلم «بودن یا نبودن» گفت:« در آن زمان، پدیده‌ای در پزشکی شکل‌گرفته بود به نام پیوند قلب. دو بار در ایران این پیوند انجام شد و ناموفق بود، ولی پروفسور [محمدحسین] ماندگار پیوند قلب موفقی را انجام داد (فوق‌تخصص جراحی قلب و عروق که در سال ۱۳۷۲ اولین عمل پیوند قلب در تاریخ ایران را به طور موفقیت‌آمیز انجام داد) و آن جوان به نام «مجید بالغ تیغ» هنوز زنده است و زندگی می‌کندم»
از او پرسیدیم یعنی پیوند قلب دغدغه شما شد و او  پاسخ داد:« مسئله پزشکی آن نه، بلکه دغدغه‌ای قدیمی‌تر با این پدیده در من سر باز کرد. من در دبیرستان، مانند همه شاگردان تنبل، آخر کلاس می‌نشستم. سمت راست من یک هم‌شاگردی یهودی می‌نشست و سمت چپ هم‌شاگردی ارمنی. ما در اهواز آستین‌کوتاه می‌پوشیدیم و دست و بازوهایمان به هم می‌خورد، هم‌کلاسی‌های دیگر و معلم‌ها با تعجب به من نگاه می‌کردند که چرا عیاری مسلمان بین دو «کافر» و غیرمسلمان (از منظر آن‌ها) می‌نشیند و این باعث ناراحتی آنان می‌شد. در حیاط مدرسه ۱۵ شیر آبخوری بود که یکی از آن‌ها به همان شش یا هفت غیرمسلمان مدرسه اختصاص داشت که منِ عیاری مسلمان هم از آن آب می‌خوردم. بچه‌های دیگر از این شیر آبخوری استفاده نمی‌کردند و در شلوغی آب‌خوری‌های دیگر، لب و دندان‌هایشان خونی می‌شد، اما به این آبخوری نزدیک نمی‌شدند. به این دلایل، بچه‌ها از من نفرت داشتند و از اینکه چرا من مسلمان، رفتار آن‌ها را نمی‌کنم. این رفتارها با من ادامه داشت تا زمانی که موضوع فیلم «بودن یا نبودن» در ذهنم شکل گرفت.

این یادگار و این خاطرات به من کمک کرد که شکل و ساختار فیلم را پیدا کنم.»
این کارگردان ادامه داد: «در آن فیلم، برای پیوند قلب، خواهان یک دختر ارمنی است و اهداکننده یک پسر مسلمان ایلیاتی. تمام مشکلات از همین‌جا شروع شد. آن موقع آقای حجت‌الاسلام‌والمسلمین قائم‌مقامی که نماینده مرحوم آقای هاشمی بود، آمد ارشاد و یک ساعت و نیم درباره فیلمنامه گفتگو کردیم. اصل حرفش این بود که نباید این فیلم ساخته شود. دو دلیل داشت: یکی اینکه استفاده از عضو بدن یک انسان در بدن انسان دیگری حرام و مشکل شرعی دارد و دوم اینکه یک مسلمان نمی‌تواند اعضای بدنش را به یک غیرمسلمان اهدا کند مگر، اینکه آن دختر مسلمان شده باشد.

---

بازار

---

 جواب من این بود که اگر ما در فیلم نشان دهیم دختری مسیحی، مسلمان می‌شود تا قلب را به او اهدا کنند، این نشان‌دهنده کوتاهی یا کوته‌فکری‌های احکام اسلامی نیست؟ به عبارتی، شما می‌گویید باید برای استفاده از مزایای اهدای عضو، عقایدتان را زیر پا بگذارید و از آنجایی‌که ممکن است فیلم در خارج از کشور نمایش داده شود، این اتفاق تبلیغ درستی برای اسلام نخواهد بود. آقای قائم‌مقامی بعد از چند دقیقه سکوت پذیرفت که حرف درستی است و نظرش این بود: «پس این فیلم را نسازید.» اما من فیلم را ساختم. آغاز دوره ریاست‌جمهوری آقای خاتمی بود. از جایی که فکر می‌کنم اسمش بنیاد بیماری‌های خاص بود، من را دعوت کردند و کاغذی را به من دادند و گفتند برای اکران فیلم باید این ۱۹ مورد را حذف کنید. من نگاهی به آن کاغذ انداختم و دیدم تقریباً ۸۵ درصد فیلم با اصلاح این ۱۹ مورد حذف خواهد شد. جواب من این بود که با حذف این موارد، «بودن یا نبودن» به یک فیلم کوتاه تبدیل می‌شود که مناسب جشنواره‌های فیلم‌های کوتاه است. طبیعی است که به حرفشان گوش نکردم و نتیجه این شد که فیلم فقط ۶ روز در سینما آزادی اکران شد. من شنیدم آقای هاشمی رفسنجانی از فیلم خوشش نیامده بود و نظرش این بود که فیلم ضد مسلمانان است و طرفدار مسیحیت. می‌گفتند برادر پسر مسلمانی که فوت کرده و قرار است قلبش اهدا شود، خیلی خشن است و با پزشکان وحشی‌گری می‌کند و ... من در جایی گفتم؛ اگر آن برادر وحشی‌گری می‌کند و شما آن را نشانه مسلمانان می‌گیرید، چرا پدر مسلمان کاملاً ایلیاتی و روستایی آن پسر را نمی‌بینید که می‌آید و برای اهدای قلب پسرش به آن دختر کاغذ اهدای عضو را انگشت می‌زند تا قلب پسر عزیزش به آن دختر داده شود؟ این اقدام پیرمرد نشانه وحشی‌گری است یا شفقت و رأفت و مهربانی؟ این حرف من را نپذیرفتند و هیچ‌وقت این طرف ماجرا دیده نشد. آن فیلم فقط ۶ روز در سینما آزادی اکران شد و آن سینما یک روز هم صندلی خالی نداشت و مردم از آن فیلم در آن چند روز استقبال خوبی کردند.»

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar