اعمال درجه‌بندی سنی در سینماها امکان‌پذیر است؟

مهر/ هرچند بنابر ابلاغ سازمان سينمايي آيين‌نامه «درجه‌بندي سني فيلم‌ها» از تاريخ ۱۰ ارديبهشت «لازم‌الاجرا» اعلام شده است اما شرايط اکران فيلم در سينماها حکايت از واقعيتي متفاوت دارد. روز سه‌شنبه ۱۰ ارديبهشت ماه آئين‌نامه «درجه‌بندي سني فيلم‌هاي سينمايي» با امضاي حسين انتظامي رئيس سازمان سينمايي، رسانه‌اي و عنوان شد که اين آئين نامه از همان تاريخ يعني ۱۰ ارديبهشت ماه براي تمامي سينماها، تهيه‌کنندگان و پخش‌کنندگان «لازم‌الاجرا» است. اما با توجه به اينکه سينماي ايران در حال حاضر بستر اجرايي اين آئين نامه را ندارد، امکان اجرايي شدن نکات ذکر شده در اين آئين نامه اساساً در هاله‌اي از ابهام قرار دارد. براي مثال هرچند عنوان شده است که سينماداران بايد از ورود افراد زير ۱۸ سال براي تماشاي برخي از فيلم‌ها جلوگيري کنند اما نکته‌اي که وجود دارد اين است که آيا سينماداران در هنگام فروش بليت‌ها در گيشه بايد از اين افراد کارت شناسايي دريافت کنند؟ به فرض دارا نبودن مدرک شناسايي آيا سالن‌داران مي‌توانند از ورود افراد به داخل سالن‌ها ممانعت کنند از سوي ديگر با توجه به مکانيزه شدن فرايند خريد بليت‌ها، در حال حاضر اين امر به صورت اينترنتي انجام مي‌شود و هرکسي مي‌تواند به تعداد دلخواه بليت تهيه کند؟ آيا بعد از خريد بليت و مراجعه به سالن سينما، سالن داران مي‌توانند از ورود آنها ممانعت کنند؟ در آئين نامه ابلاغ شده از اين موارد کم نيست و آنچه که بيشتر از اجرايي شدن اين قوانين به ذهن متبادر مي‌شود اين است که وزارت ارشاد براساس همين آئين نامه مي‌تواند به هر فيلمي مجوز اکران دهد. درباره نحوه اجرايي شدن قوانين اين آئين‌نامه به گفتگو با محمد قاصداشرفي رئيس انجمن سينماداران و مدير سينما ماندانا و رضا سعيدي پور مدير سينما آزادي نشستيم تا از منظر دو سينمادار باسابقه امکان اجرايي‌شدن اين آئين‌نامه را موردبررسي قرار دهيم. از کم و کيف آئين‌نامه بي‌خبريم محمد قاصد اشرفي مدير سينما ماندانا در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اجرايي شدن «درجه‌بندي سني فيلم‌هاي سينمايي» گفت: اين آئين نامه از سوي سازمان سينمايي ابلاغ شده است ولي هنوز فيلمي که با آن شرايط هماهنگي داشته باشد، اکران نشده است تا ببينيم چه فيلم‌هاي مشمول اين آئين‌نامه مي‌شود و اين آئين نامه چه دستورالعملي براي سينماها دارد. بنابراين هر زماني که چنين فيلمي اکران شود، وزارت ارشاد شرايط نمايش آن را به سينماها اعلام مي‌کند از همين رو فعلاً تنها چيزي که به ما اعلام شده همان آئين نامه‌اي است که در اختيار رسانه‌ها قرار گرفته است. وي با بيان اينکه «ما هم از کم و کيف اين موضوع خبر نداريم و تنها از طريق رسانه‌ها متوجه شديم که چنين تصميمي گرفته شده است» عنوان کرد: هرچند برخي تبصره‌هاي اين آئين‌نامه اعلام و عنوان شده که سينماها بايد اين قوانين را رعايت کنند اما هيچ توضيحي درباره اينکه سينماها چگونه بايد اين موارد را رعايت کنند، ارائه نشده است. رئيس انجمن سينماداران: مي‌شود در پروانه نمايش آثار توصيه‌اي قيد شود و ما هم اين توصيه را به اطلاع مخاطبان برسانيم اما اينکه عده‌اي را به خاطر اين قانون به سينما راه بدهيم و عده‌اي را نه اصلاً امکان پذير نيست قاصد اشرفي ضمن بيان اين مطلب که از روزي که اعلام شده قانون «درجه‌بندي فيلم‌هاي سينمايي» لازم الاجراست هيچ تغييري در نوع بليت فروشي ما ايجاد نشده است، تصريح کرد: من قبلاً هم اعلام کرده‌ام که اين امر شدني نيست البته مي‌شود در پروانه نمايش آثار توصيه‌اي قيد شود و ما هم اين توصيه را به اطلاع مخاطبان برسانيم اما اينکه عده‌اي را به خاطر اين قانون به سينما راه بدهيم و عده‌اي را نه اصلاً امکان پذير نيست. اصلاً مدير سينما چگونه مي‌تواند از ورود افراد ممانعت کند؟ وي تأکيد کرد: ما که نمي‌توانيم از افراد درخواست شناسنامه کنيم بنابراين سينماها چگونه بايد اين موارد را اعمال کنند؟ ما نمي‌توانيم از همه مخاطبان سن آنها را بپرسيم ضمن اينکه پيش از اين فيلم‌ها بر اساس درجه‌بندي مشخص مي‌شدند يعني درجه الف، ب و ج داشتند که البته آن هم موفق نبود اما حالا شرايط سني در نظر گرفته شده که به مراتب سخت‌تر است شايد از نظر دستورالعملي ساده و روشن باشد اما براي اجرا در سالن‌هاي سينما با مشکل مواجه مي‌شود و به نظرم کار صحيح و شدني نيست ما تنها مي‌توانيم توصيه کنيم و به خانواده‌ها اطلاع بدهيم که اين فيلم براي چه سنين مناسب نيست. رئيس انجمن سينماداران اظهار کرد: در حال حاضر ۷۰ درصد بليت‌ها به صورت اينترنتي خريداري مي‌شود براي مثال يک نفر براي پنج نفر بليت مي‌خرد همين موضوع نشان مي‌دهد که نمي‌شود افراد را کنترل کرد البته اگر خريد بليت‌ها تنها از طريق گيشه انجام مي‌شد، مي‌توانستيم برآورد جزئي از سن افراد داشته باشيم اما حالا ما چگونه مي‌توانيم با افراد بعد از خريد بليت برخورد کنيم و اجازه ورود به آنها ندهيم چگونه بايد آنها را توجيه کنيم؟ توجه داشته باشيد خانواده‌اي هزينه کرده و مسافت زيادي را تا سينما مي‌پيمايند پس ما چگونه اجازه ورود به آنها ندهيم؟ وي در پايان گفت: البته اين نظر شخصي من است و به عنوان يک مدير سينما اين مشکل را بيان مي‌کنم. اين آئين‌نامه چيز جديدي نيست! رضا سعيدي پور مدير سينما آزادي در گفتگو با خبرنگار مهر در اين باره گفت: وقتي ما براي اکران آثار حواله‌اي مي‌گيريم روي آن مهر درجه سني هم مي‌خورد بنابراين بر اساس همان مهري که روي حواله‌ها مي‌خورد، در گيشه اطلاع رساني مي‌کنيم که فيلم مناسب چه سنيني است ضمن اينکه در سايتمان به گونه‌اي درباره فيلم‌ها اطلاعات مي‌دهيم که مردم وقتي مي‌خواهند فيلمي را انتخاب کنند به آن نکات توجه کنند اما اين رويه را قبل از اعلام آئين نامه داشتيم و برايمان چيز جديدي نيست. سعيدي‌پور: بپذيريم که اينجا ايران است. وقتي خانواده‌اي اصرار مي‌کند و مسئوليت کارش را مي‌پذيرد، سالن‌دار هم هرچند کار غيرقانوني انجام مي‌دهد اما به يکباره تحت‌تأثير قرار مي‌گيرد چراکه برخي خانواده‌ها عنوان مي‌کنند که جايي ندارند تا فرزند خود را آنجا بگذارند وي درباره اجراي اين آئين نامه عنوان کرد: سالن دارهاي ما معمولاً مانع ورود خانواده‌هايي مي‌شوند که اصرار دارند با بچه يا جوان زير ۱۸ سال وارد سينما شوند و برايشان توضيح مي‌دهند که آن فيلم مناسب سن آنها نيست اما بپذيريم که اينجا ايران است. وقتي خانواده‌اي اصرار مي‌کند و مسئوليت کارش را مي‌پذيرد، سالن‌دار هم هرچند کار غيرقانوني انجام مي‌دهد اما به يکباره تحت تأثير قرار مي‌گيرد چراکه برخي خانواده‌ها عنوان مي‌کنند که جايي ندارند تا فرزند خود را آنجا بگذارند. حتي اين موضوع در بيمارستان‌ها هم در حال انجام است براي مثال برخي کودکان خود را داخل بيمارستان مي‌برند با اين وجود به نظرم خانواده‌ها از اينکه به آنها اعلام مي‌شود که فيلمي مناسب فرزندان آنها نيست، خوشحال هستند. سعيدي پور درباره چگونگي ممانعت از افراد زير ۱۸ سال براي تماشاي فيلم‌هاي نامناسب عنوان کرد: هرچند به صورت حدودي مي‌توان متوجه شد که افراد چه سني دارند ولي وقتي خانواده‌ها جايي براي گذاشتن فرزند خود ندارند چه کاري بايد کنند؟ اين آئين نامه‌ها بايد ضمانت اجرايي داشته باشند براي مثال در پرديس آزادي بايد فضايي تعريف شود که يک مربي داشته باشد تا کودک به آنها سپرده شود و حدود دو ساعت براي کودکان برنامه‌هاي سرگرم کننده انجام دهند و پدر و مادر بتوانند فيلم نگاه کنند ولي وقتي چنين چيزي وجود ندارد چه مي‌شود کرد؟ وي افزود: وجه ديگر از اين موضوع بليت‌هايي است که به صورت اينترنتي خريداري مي‌شود با توجه به اينکه در هنگام خريد بليت کد ملي خواسته نمي‌شود افراد تعدادي بليت مي‌خرند يعني آنها مي‌توانند براي هر کسي با هر سني بليت بخرند بنابراين تنها جايي که مي‌شود افراد را کنترل کرد درب ورودي سالن‌هاست، هرچند ما اين موضوع را به سالن دارها عنوان مي‌کنيم اما توجه داشته باشيد که سالن دار بعد از چينش يک سالن به سراغ چينش سالن ديگر مي‌رود که در اين فاصله خانواده‌ها مي‌توانند به صورت پنهاني فرزندان خود را داخل سالن بياورند. هر آئين‌نامه‌اي نياز به فرهنگ‌سازي دارد مدير سينما آزادي تصريح کرد: وقتي آئين‌نامه‌اي ابلاغ مي‌شود ما ابتدا بايد براي آن فرهنگ سازي کنيم يک شبه که نمي‌شود هر آنچه را که در آئين‌نامه وجود دارد، اجرايي کرد. سعيدي پور درباره يک بند از آئين نامه که در آن عنوان شده بود بايد سي ثانيه قبل از پخش صحنه‌هاي نامناسب زيرنويس شود که مخاطبان شاهد چه صحنه‌اي مي‌شوند، گفت: اين قسمت مربوط به سينماها نمي‌شود چون صاحبان آثار، فيلم را روي هارد براي مي‌آورند و ما تنها وظيفه پخش آن را داريم از همين رو اين کار بايد در لابراتوار انجام شود. اين سينمادار درباره درج درجه سني هر فيلم روي اقلام تبليغاتي آثار گفت: اين اتفاق در سينما آزادي رخ داده است به طوري که روي گيشه‌ها در کنار نام‌ها فيلم درجه سني را ذکر کرده‌ايم ضمن اينکه در پوسترهاي فيلم‌هاي سينما آزادي هم درجه سني وجود دارد. سعيدي پور در پايان گفت: هر آئين نامه‌اي مستلزم زيرساخت‌هايي است اما همه براي اجرايي شدن آن بايد به يکديگر کمک کنند و دست به دست هم دهند تا قوانين به بهترين شکل اعمال شود ضمن اينکه توجه داشته باشيم که ما مردم خوبي داريم و آنها بدشان نمي‌آيد که آگاهي داشته باشد و بدانند چه فيلمي مناسب و چه فيلمي نامناسب است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد