کارگردانان ایرانی چگونه از کودکان بازی می‌گیرند؟

در فيلم‌هاي ما بچه‌ها بازيگري نمي‌کنند

غلامرضا رمضاني کارگردان و فيلمنامه‌نويس سينماي کودک و نوجوان درباره شيوه بازي گرفتن از کودکان در سينما گفت: هر فيلمسازي براي کار کردن با کودکان شيوه خاص خود را دارد. کودکان توانايي‌هاي بسيار بالايي دارند که بايد آن را کشف کرد. من سعي مي‌کنم توانايي و قابليت کودکان را که در درونشان نهفته شده، پيدا کنم و بر اساس آن، شخصيت‌شان را با ويژگي و خصلت‌هاي فيلمنامه منطبق کنم. به همان نسبت هرچقدر که جلو مي‌روم نقش تبديل به شخصيت بازيگر خواهد شد و به جاي اينکه بازيگر را وادار به نقش بازي کردن کنم، کاري خواهم کرد که با نقش همذات‌پنداري کند.

کارگردان «ضربه فني» و «فرار از اردو» ادامه داد: وقتي کودکان آموزش نديده‌اند، نبايد از آن‌ها انتظار داشت بازيگري کنند. اگر کودک جلوي دوربين فقط نقش بازي کند، نمي‌توان اسم او را بازيگر گذاشت چرا که او فقط ادا در مي‌آورد.

اين فيلمساز سينماي کودک و نوجوان، با اشاره به اينکه با کشف استعداد کودکان آن‌ها را به بازيگري فرا مي‌خواند، گفت: من سعي مي‌کنم قابليت‌هاي کودکان را درک و کشف کنم. با آن‌ها راحت باشم و منطبق با کودکان کار را جلو ببرم؛ نه اينکه کودک منطبق با من پيش برود. چرا که بازيگري فني است که فرد بايد کارآزموده و آموزش‌ديده باشد و تکنيک را فراگرفته باشد تا بتواند انجامش دهد.در فيلم‌هاي ما بچه‌ها بازيگري نمي‌کنند. آن‌ها اغلب خودشان هستند و کارگرداني موفق است که بتواند نقش را به بازيگر نزديک کند.

بچه‌هاي امروز فوق‌العاده‌اند

حسين قناعت کارگردان سينماي کودک، درخصوص بازيگري کودکان و شيوه بازي گرفتن از آنها گفت: بچه‌هاي امروز با تصوير بيشتر آشنا هستند و اين يک شاخصه مهم در بدو ورود آن‌ها به عرصه بازيگري است.

کارگردان «دزد و پري» ادامه داد: بچه‌هايي که در حال حاضر براي بازيگري مي‌آيند، به دليل وفور امکانات تصويري و لوازم ارتباط جمعي در زندگي‌شان، به نسبت کودکان نسل‌هاي قبل، خيلي بزرگ‌تر از سن خود به نظر مي‌آيند و در واقع براي بازي در فيلم، يک قدم جلوتر از کودکان قديم هستند.

او افزود: به عنوان يک کارگردان که سال‌هاست با کودکان و نوجوانان و براي آن‌ها کار مي‌کنم، مي‌توانم بگويم استعداد و علاقه‌مندي بچه‌هايي که در حال حاضر براي بازيگري مي‌آيند، خيلي بيشتر از گذشته است.

قناعت گفت: هر کارگردان شيوه خود را براي بازي گرفتن از کودکان دارد و من نيز هميشه شيوه خودم را بر اين مبنا قرار داده‌ام که همراه با گروه خوبم در پشت صحنه، فضايي براي کودکان به وجود بياورم که راحت باشند، خودشان باشند و همان آرامش را هنگام بازي کردن جلوي دوربين نيز بروز دهند و در واقع حضور دوربين را فراموش کنند. با اين روش، بازي آن‌ها به زندگي نزديک‌تر مي‌شود و براي بيننده باورپذيرتر به نظر خواهد آمد.

کارگردان «من و نگين دات کام» گفت: بچه‌هاي امروز، بازي فوق‌العاده‌اي دارند و با قاطعيت مي‌توانم بگويم که از کار با بازيگر کودک، حتي بيشتر از بازيگران بزرگسال _البته با احترام به همه آن‌ها _ لذت مي‌برم.

او در پايان عنوان کرد: فيلمسازي کاري خسته کننده است و بازيگران کودک و نوجواني که زحمت مي‌کشند، در اين خستگي با ما شريک مي‌شوند. آنها به شخصيت‌هاي فيلمنامه‌ ما تجسم مي‌بخشند تا خوراک فرهنگي و سرگرمي براي کودکان و نوجوانان هم سن و سال خود فراهم کنند؛ بازيگران کودک و نوجوان بر سر ما فيلمسازان منت دارند.

بايد با کودکان دوست شد

حميدرضا قطبي کارگردان، هم درباره بازيگري کودکان و شيوه بازي گرفتن از کودکان گفت: فکر مي‌کنم انتخاب بازيگر کودک در هرگونه سينمايي از انتخاب ساير بازيگران مهم‌تر و دشوارتر است. آن‌ها عموماً نه تجربه زندگي دارند و نه تجربه بازيگري. پس شرط اول براي يافتن بازيگر مناسب براي يک نقش جستجو، درايت و هوش کارگرداني است. شايد با قطعيت بتوان گفت که يک انتخاب درست، هفتاد درصد تصويري را که مي‌خواهيد بر روي پرده ظاهر مي‌کند.

کارگردان «قطار آنشب» ادامه داد: بازي گرفتن از کودکان هرگز مکانيکي و يا دستوري نيست. بايد با کودکان دوست شد و با آن‌ها بازي کرد. بازي‌هاي معمولي و تفريحاتي که آن‌ها دوست دارند سرآغاز بازي‌هاي واقعي خواهد بود که مقابل دوربين به نمايش در مي‌آيد.

او خاطرنشان کرد: اساساً در ابتدا بايد بازيگر کودک را در موقعيت قرار داد تا رفتار و واکنش طبيعي خود را نسبت به آن موقعيت نشان دهد. چنانچه خواست ما از اجراي آن صحنه مطلوب نباشد، بايد حوصله به خرج داد تا به نتيجه دلخواه نزديک شد. صبوري شرط لازم و اساسي در کار با کودک است. در عوض يک کودک مستعد به‌زودي به شما نشان خواهد داد که همه چيز را آموخته است و با واکنش هاي غيرمنتظره، شما را شگفت‌زده خواهد کرد.

اين کارگردان گفت: بچه‌هاي امروزي با پيشرفت و گسترش وسايل ارتباط جمعي و نمايشي شدن انواع آموزش‌ها و خدمات و در دسترس بودن گوشي‌ها و برنامه‌هاي شبکه‌هاي اجتماعي، به مراتب بيش از گذشته بر مرکب نمايش سوارند و غير از تقليد و بازي، از هوش سرشار و تخيلات بي‌بديل برخوردارند. تنها بايد دقت کرد، آن‌ها را پيدا کرد و با آن‌ها دوست شد. اطمينان دارم که آن‌ها از ما به خودمان نزديکترند!