نگاهی به فیلم «اِلُنا هُلمز» قهرمانی که برای نجات انگلیس وارد صحنه شد
تسنيم/ فيلم «النا هلمز» يک سينمايي زن محور با مخاطب سن نوجوان و جوان است. قهرمان فيلم «اِلُنا هلمز» خواهر شرلوک هلمز است که براي حل معماي فيلم وارد يک ماجراجويي پرهيجان ميشود.
قهرمانان زن در فيلمهاي هاليوود عموماً از جنس ابرقهرمانان مارولي يا زنهاي جسور جاسوس، خبرنگار، دانشمند، سياستمدار و يا ماجراجويي است که با تکاپو و جسارتها و قهرمانبازيها «کانون تحولات» يک اتفاق و رخداد در زمينههاي مختلف اجتماعي، فرهنگي، علمي، هنري و حتي سياسي قرار ميگيرد.
فيلمهايي مانند تماس با بازي جودي فاستر در فضاي علمي، گنجشک سرخ جنيفر لارنس و ساعت نيمه شب جسيکا چستين در تم جاسوسي، بانوي آهنين مريل استريپ در تم سياسي و... که در آنها قهرمان زن جايگاه بالاتري از قهرمانان مرد دارد.
زن شگفت انگيز با بازي گد گدوت اسرائيلي
قهرمانان مرد حتي فيلمهاي ابرقهرماني مانند بتمن عموماً با داستانهايي ساختگي و خيالي نهايتاً اشاره به يک مسأله اجتماعي و سياسي دارد و درصدد نقد يا تبليغ آن است. اما قهرمانان زن عموماً يا با ماجرا و داستاني واقعي و بسيار مهم مرتبطاند يا اگر هم مانند فيلم «النا هولمز» داستاني خيالي دارند آن را به يک ماجراي واقعي سياسي و اجتماعي گره ميزند و جايگاه زن را اينگونه از قهرمانان مرد نيز بالا ميبرد. در اين دورنما، ما بزرگترين قهرمانان مرد را شاگردان زنهاي قهرمان فيلمها بايد ببينيم.
اما اين سويه فمينيستي در فيلم النا هلمز نيز جالب است. قهرمان جوان کاوشگر زن، در پس ماجراجويي براي يافتن مادر گمشدهاش و حل اين معما، سر از ماجراي مجلس اعيان انگليس درميآورد! مجلسي که در صورت جايگزين شدن يکي از اعضا با ديگري در يک قدمي اقدامات و مسيري قرار ميگيرد که با چشمانداز بلند بريتانياي کبير و اشراف آن در تضاد است. اينجا است که با قهرماني اِلُنا تک فرزند مقتول اشراف در مجلس به صحن راه پيدا ميکند و با رأي به سياستهاي اشراف، آرمانهاي بريتانيا را نجات ميدهد.
نمايي از فيلم النا هلمز
سوژهاي حساس و بکر که حتي خود شرلوک هلمز هم در خواب نميديد که روزگاري خواهرش در جاي او چنين قهرماني شود و بتواند جايگاه منيع او را بعد از ساليان سال تصاحب کند. رسماً گويا شرلوک در اين مدت پي بازي بوده است و بايد مدال طلاي بهترين کاراگاه انگليس را به خواهرش براي نجات کشور داد.
النا باهوش، جسور، مهربان، خلاق، شجاع است و تنها مانند «زن شگفت انگيز» لباس زرين ندارد و رويين تن نيست و نميتواند پرواز کند. البته او هم مانند «گَل گَدوت» و ديگر زنان قهرمان سينماي هاليوود، در ظاهر تلاش ميکند تا جذابيتهاي زنانه را همراه با ديگر عناصر قهرماني خود ترکيب کند تا مشخصههاي يک قهرمان زن را داشته باشد و براي ديگر زناني که داعيه قهرماني دارند، نسخهپيچي کند.
پوستر فيلم النا هلمز
دعب هاليوود براي نجات جايگاه زن در جامعه ابزارانگار و ضد زن مهم است. هرچقدر متن جامعه غربي برخلاف آنچه که در بوغ و کرنا ميدمد عليه زن و جايگاه مهم او در خانواده است و بيشتر وسيله ارضاي هوسها و شهوات است و با عنوان عطاي آزادي به او آزادگي و شرافت را از او گرفته است، هاليوود تلاش ميکند تا مرهمي باشد بر اين زخم و با پرداخت قهرمانانه به زنان جايگاه آنان را ترفيع بخشد تا با اين رويه سوپ آپ اطميناني باشد بر خشم فروخورده زناني که صبرشان از اين تبعيض جنسي لبريز شده است.
مادر و دختر مشغول تمرين کاراته
سياستمداران غربي ميدانند که تکانههاي سياسي و انقلابها و جنبشها چقدر از زنان متأثر است و در صورتي انقلاب و جنبش سياسي و اجتماعي پيروز ميشود که زنان حامي آن باشند. انقلاب اسلامي ما در سال 1357 نيز بدون زنان ميسر نبود و جملات رهبر نهضت آن نيز مؤيدش است.
حضور زنان در اتفاقات آمريکا بعد از قتل سياه پوست آمريکايي نيز بسيار چشمگير بود و تمام اينها به مثابه هشدارهايي براي رؤساي کاخ سفيد و بزرگان آن بود. هاليوود در اين سکانس براي چرخش ديدگاه و نگرش وارد عمل شده است و با پرداخت به موضوعات زن سالارانه و ترسيم جايگاه قهرماني آنان در مسير ملي-ميهني و ايدئولوژيک تلاش ميکند تا زنان امروز غربي را براي منافع و متامع خود نگه دارد و از انقلابي شدن آنان جلوگيري کند.
جالبتر آنکه فيلمهايي مانند النا هلمز که با مخاطب نوجوان و جوان ساخته شده اين جهتگيري را از سنين پايينتر شروع کرده تا روند مطلوبش را آيندهنگرانهتر آغاز کرده باشد.