فهرست بهترین بازیگران قرن 21
شهروند آنلاين/ فهرست بهترين بازيگران قرن بيستويکم منتشر شد. اين فهرست که توسط روزنامه نيويورکتايمز انتخاب شده، شامل ۲۵ بازيگر زن و مرد برتر قرن بيستويکم است که لحظات خاطرهسازي براي تماشاگران و سينمادوستان ساختهاند.
آغاز بازي
در اواخر هر سال شاهد انتشار فهرستهاي مختلف «ترينها» هستيم که عملا ميتوان آن را چکيده سينماي جهان در آن سال، يا به عبارت بهتر طبقهبندي بهترينهاي آن سال ناميد.
امسال اما آخرين هفتههاي سال، مصادف با آخرين هفتههاي دومين دهه قرن بيستويکم نيز هست. اين بهانهاي شده براي جمعبندي بهترينهاي سينماي دنيا در 20سال اخير، يا در روزهايي که يکپنجم از قرن حاضر را پشتسر گذاشتهايم.
معيارهاي نيويورکتايمز
انتخاب بهترينها ميتواند زمينههاي گوناگوني را شامل شود. نيويورکتايمز در اين ميان به بهترينهاي بازيگري پرداخته است- که شايد بتوان آن را جذابترين و عامترين جنبه سينما دانست.
مانولا دارگيس، منتقد ارشد نيويورکتايمز که انتخاب و تنظيم «فهرست بهترين بازيگران قرن 21» را بر عهده داشته، در مقدمه اين فهرست مينويسد: «در عصر طلايي بازيگري به سر ميبريم، و براي همين تصميم گرفتهايم بازيگران محبوبمان را در ۲۰سال اخير انتخاب کنيم.
فرمول خاصي براي انتخاب وجود نداشته و به عبارت بهتر يک فهرست سليقهاي است و مثل تمام فهرستهاي اين شکلي، ذهني و رسواکننده (به واسطه از قلم افتادن برخي نامها). بعضي از اين بازيگران به تازگي وارد عرصه بازيگري شدهاند و گروهي ديگر دهههاي متمادي از فعاليتشان ميگذرد.
در گزينش اين بازيگران روي قرن حاضر تمرکز کردهايم و سعي کردهايم نگاهمان معطوف به فراسوي هاليوود باشد. براي همين هم در اين فهرست هم بازيگران برنده اسکار ديده ميشوند و هم بازيگران نقشهاي مکمل، هم قهرمانان فيلمهاي اکشن و هم بازيگران آثار هنري و مستقل»…
نيويورک تايمز در پايان مقدمه انتخابهايش نوشته: «اين 25 بازيگر در واقع ۲۵ دليل هستند براي اينکه هنوز عاشق سينما هستيم، شايد بيشتر از هميشه».
قهرمان قهرمانان
در رتبه اول فهرست ۲۵ بازيگر برتر قرن بيستويکم به انتخاب نيويورکتايمز شاهد حضور «دنزل واشينگتن» هستيم. بازيگري که نيويورکتايمز نوشته که «شايد درباره بازيگران و رتبههاي ديگر بحث و جدلهايي با خود داشتهايم، اما هيچ شکي نداشتيم که رتبه اول اين فهرست متعلق به دنزل واشينگتن خواهد بود». بازيگري که در بيشمار فيلم درجه يک ايفاي نقش کرده- اگر چه هيچکدام شاهکار نبودهاند.
فيلمهايي مانند «مردي در آتش»، «کتاب الي»، «شيطان در لباس آبي»، «توقفناپذير»، «روز تمرين» و «حصارها»- که واشينگتن در آنها خوش درخشيد و حتي به اسکار هم رسيد. استمرار اين بازيگر خود بهترين گواه است بر اينکه نژادپرستي در هاليوود چندان تعيينکننده نيستريال و البته ميتواند به اين معنا هم باشد که با پشتکار حتي ميتوان موانعي به بلندي نژادپرستي را نيز از ميان برداشت.
بانوي فرانسوي
باورتان ميشود دومين بازيگر برتر 20سال اخير «ايزابل هوپر» باشد؟ بازيگر جسور فرانسوي با کارنامهاي چنان متنوع که گاه از حد باور هم فراتر ميرود. بازيگري که هم در فيلم «معلم پيانو» بازي کرده، هم در فيلم درخشان «او»، و هم در «گرتا» و «ماده سفيد» و «راهبه» و «عشق» و «هشت زن». همين تنوع براي صدرنشيني در اين فهرست کافي است.
خون به پا ميشود
«دنيل دي- غيبت لئوناردو ديکاپريو، براد پيت، جاني دپ، مريل استريپ، تام هنکس و بسيار بازيگر بزرگ ديگر و البته حضور کساني چون وس استودي، راب مورگان، مليسا مککارتي، ماهرشالا علي، سونيا براگا و حتي مايکل بي جوردن و چند تن ديگر انتقادات زيادي را موجب شده است.»
بازيگر سوم اين فهرست است- که همين سومشدنش هم خود سروصداي زيادي به پا کرده و بسياري اعتراض کردهاند که چگونه ميتوان او را جايي جز صدر درنظر گرفت؟! بازيگر فيلمهايي چون «پاي چپ من»، «به نام پدر»،«”گاندي»، «آخرين موهيکان» و «عصر معصوميت»؛ که در قرن بيستويکم در فيلمهايي چون «دارودستههاي نيويورکي»، «خون به پا ميشود»، «نه»، «لينکلن» و «رشته خيال» بازي کرده و مهر خود را بر سينماي نيمقرن اخير کوبيده است. اولين بازيگري که توانسته سهبار اسکار بهترين بازيگر نقش اول مرد را دريافت کند.
تکرقميها
«کيانو ريوز» بازيگر «ماتريک»” و «وکيل مدافع شيطان» در جايگاه چهارم نشسته و «نيکول کيدمن» نيز پنجمين بازيگر اين فهرست است- که در دو دهه اخير فيلمهايي چون «مولن روژ»، «ساعتها» و «داگويل» را در کارنامه دارد.
«سونگ کانگ-هو» بازيگر «پارازيت»؛ «توني سرويلو» بازيگر «زيبايي بزرگ»،
«پيامدهاي عشق»، «ايل ديوو» و «گومورا»؛ «ژائو تائو» بازيگر زن چيني فيلمي چون «خاکستر نابترين سفيد است»؛ «وايولا ديويس» بازيگر«”حصارها» و «آنتون فيشر» و «سرشا رونان» هنرپيشه «تاوان» و «استخوانهاي دوستداشتني» نيز در رتبههاي ششم تا دهم قرار دارند.
خاطرهسازان
در بقيه فهرست نيز شاهد اسامي خاطرهسازي هستيم که هر سينمادوستي بيشک بيشمار بازي خوب از آنها به ياد دارد. «جولين مور» که در «ساعتها» و «دور از بهشت» به يادماندني است. «خواکين فينيکس» که تنها «جوکر»ش براي قرارگرفتن در هر فهرستي کافي است.
«تيلدا سويينتون» با استمرار کمنظيرش در ايفاي نقشهاي مکمل تأثيرگذار و البته بازيگراني چون «اسکار آيزک»، «مايکل بي. جوردن»، «کيم مين-هي» چيني، «الفري وودارد» بازيگر «دوازده سال بردگي» و البته «ويلم دفو»ي کهنهکار با فيلمهايي چون «سايه خونآشام» و «دروازه ابديت».
در ردههاي نوزدهم و بيستم نيز شاهد حضور بازيگراني چون «وس استودي» («فلين بودن» و «آواتار») و «راب مورگان» («مادباند» و «هيولاها و آدمها») هستيم.
«کاترين دنو»، «مليسا مککارتي»، «ماهرشالا علي»، «سونيا براگا» و «گائل گارسيا برنال» نيز پنج بازيگر انتهايي اين فهرست هستند.
از ياد رفتهها
يعني باورتان ميشود «لئوناردو ديکاپريو» که در دو دهه اخير تنها در 6 فيلم با مارتين اسکورسيزي و دو فيلم با کوئنتين تارانتينو همکاري داشته، در اين فهرست نباشد؟ يا «براد پيت»، «جاني دپ»، «مريل استريپ»، «تام هنکس» و بسيار بازيگر بزرگ ديگر- که در تمام اين سالها درخشيدهاند؟
فهرست نيويورکتايمز به واسطه اين کمبودها و البته حضور کساني چون «وس استودي»، «راب مورگان»، «مليسا مککارتي»، «ماهرشالا علي»، «سونيا براگا» و حتي بازيگران بالانشيني چون «مايکل بي جوردن» و چند تن ديگر انتقادات زيادي را موجب شده است.