یادی از «مرتضی احمدی» در آستانه شب یلدا
دنياي تصوير/ مرتضي احمدي در ۹۰ سال عمري که از خدا گرفت، خاطرههاي فراواني از خود و هنرش به جاي گذاشت. ترانه «شب چله» از به يادماندني ترين آثار هنري او است و در زمره ضرب خواني هايش قرار مي گيرد. شش سال قبل اجل مهلت نداد تا مرتضي احمدي چله اي ديگر را به صبح برساند اما اين هنرمند سالها با صدايش يلدا را براي مردم زنده کرد.
در خاطرات زندهياد احمدي که به پدربزرگ طهرون معروف بود، ميتوانستي بسياري از اولينها را پيدا کني؛ اولين هاي دوبله در ايران، اولين نمايش راديويي، اولين تلهتئاتر و اولين برنامه طنز صبحهاي جمعه راديو، همه و همه در کلام او پيدا ميشد.
زندهياد مرتضي احمدي از جمله هنرمندان پيشکسوت تئاتر، تلويزيون و سينما بود که علاوه بر حضور درخشان در حوزه بازيگري و دوبلاژ، يکي از پژوهشگران و تدوينگران فعال ضربيخواني يا ترانههاي طنز روحوضي بوده است؛ ترانههايي که با ياري جستن از زباني شاديآور و طربانگيز به نوعي زبان مردمي بوده که از دست مشکلات جامعه خود به تنگ آمده و با قالبي شعرگونه از زبان هنرمندان آن سالهاي خود، نقل مي کردند.
زندهياد مرتضي احمدي خواندن ۴۰۰ ترانه ضربي را در کارنامه کاري خود ثبت کرد. اين هنرمند باسابقه توانست در دوران عمر با عزت خود چند کتاب تأليفي را هم در زمينه فرهنگ مردم تهران همچون «فرهنگ بر و بچههاي ترون» و «پرسه در احوالات ترون و ترونيا» منتشر کند.
او در سال ۱۳۰۳ در جنوب تهران به دنيا آمد. براي تحصيل، ابتدا به مکتب و سپس به دبستان منوچهري در ميدان گمرک رفت و بعد از آن به دبيرستان هاي «شرف» و «روشن» رفت.
اين هنرمند فقيد براي اولين بار به سبک بيات تهران در پيش پردهها آواز خواند. احمدي در سال ۱۳۲۳ در راديو تهران، چندي بعد در راديو ايران و بعد از آن در راديو و تلويزيون ايران به کار کردن پرداخت تا برنامههاي کمدي اجرا کند.
او در دورههاي مختلفي در راديو کار کرد و از جمله تيپي به نام «بابا جاهل گريان» را زنده کرد و به سبکهاي مختلف ترانه و آواز خواند. در فروردين ۱۳۵۳ نقش اولِ سريال پربيننده «هردمبيل»، نوشته پرويز خطيبي را بازي کرد. در نظرخواهي از مردم در سال ۱۳۵۶ بهعنوان محبوبترين هنرپيشه راديو انتخاب شد.
از ماندگارترين آثار احمدي ميتوان به کار صدايي (نوعي دوبله) او در مجموعه «پينوکيو» اشاره کرد که در آن در نقش «روباه مکار» صداپيشگي کرده است.
«آرايشگاه زيبا»، «کتوشلوار خواستگاري»، «دانيومن» و... از کارهاي تلويزيوني مرتضي احمدي است. او در انيميشن «شکرستان» هم صداپيشگي کرده بود.