با پول بادآورده که نمیتوان درباره فساد اقتصادی فیلم ساخت!
باشگاه خبرنگاران/در اين گزارش، توليد فيلم و سريال نمايش خانگي با موضوع فساد اقتصادي تحليل و بررسي شده است.
پرداختن به برخي موضوعها و سوژهها در قالب فيلم سينمايي و شبکه نمايش خانگي مهم، اما بنا به هر دليلي راحت نيست. موضوع فساد اقتصادي يکي از آن هاست که کمتر در سينما و نمايش خانگي به آن پرداخته شده است. با اينکه در سالهاي اخير آثاري، چون خط ويژه، قاتل اهلي، آقازاده، سارا و آيدا و روز بلوا توليد شده است، اما نسبت به اتفاقات ناگواري که در زمينه فساد اقتصادي در کشور رخ ميدهد کم است.
به نظر ميرسد تحقيق و پژوهش، دريافت پروانه ساخت و نمايش، حساسيت روي اصل جريان، حساس بودن نهادهاي مختلف روي اين موضوع و ... از عواملي باشد که کار را براي فيلمساز سخت ميکند و او را از توليد چنين آثاري وا ميدارد و همين تعدادي هم که توليد ميشود با حاشيههاي فراواني روبه رو مي شوند.
شايد بتوان گفت يکي از راههاي به نسبت راحت در خصوص پرداختن به موضوع فساد اقتصادي، رفتن سراغ پروندههايي است که حکم آنها صادر شده، البته که قصه آن براي تبديل شدن به فيلمنامه بايد جذاب باشد تا مخاطب پس نزند.
در اين رابطه منصور لشکري قوچاني تهيه کننده سينما که سابقه تهيه کنندگي دو فيلم با موضوع فساد اقتصادي را در پرونده خود دارد، گفت: زماني که «خط ويژه» و «قاتل اهلي» را تهيه کردم، تحقيق و پژوهش فراواني درباره فساد اقتصادي انجام دادم تا بتوانم به خوبي آن را بشناسم و براي قاتل اهلي حضور ذهن دارم که نزديک به سه ماه تمام برنامههاي اقتصادي صدا و سيما در شبکههاي مختلف را دانلود و نگاه کرديم تا معضلات اقتصادي را بشناسيم و اينکه چگونه ميتوان در فيلم از آنها صحبت کرد که از واقعيت دور نباشد.
وي افزود: حتي نقطه نظرات اقتصاددانها و نخبگان اقتصادي که در تلويزيون شرکت نکرده و در دانشگاهها در مورد مشکلات اقتصادي حرف زده بودند را شنيديم و مطالعه کرديم تا بتوانيم پديده فساد اقتصادي و مشکلاتش را بشناسيم.
اين تهيه کننده اظهار کرد: در مقطعي که اين دو فيلم را تهيه کردم فساد اقتصادي در جامعه زياد بود، ولي واقعا در جنگ اقتصادي مانند زمان حال نبوديم. الان در شرايط به شدت سخت اقتصادي هستيم و دشمن هم شمشير را از رو بسته و از راه اقتصادي به کشور حمله کرده است و ميکند. در اين جنگ تمام عيار اقتصادي يک عده هم از ضعف، شکاف و متممهاي قانون سواستفاده کرده و فساد اقتصادي را بيشتر ميکنند. شناخت و تحقيق و پژوهش در رابطه با اين پديده به شدت سخت شده است.
تهيه کننده «هفت ماهگي» بيان کرد: اگر خودم هم فيلمي مشابه قاتل اهلي و خط ويژه تهيه نميکنم بدين علت است که تحقيق و پژوهش در اين زمينه و شناخت اينکه چه بايد کرد، چگونه فيلمي تهيه کرد تا فساد اقتصادي را به زيبايى نشان دهد و از مردم عقبتر نباشد، کار سختي شده است.
وي اضافه کرد: آن زمان احساس ميکرديم که عدم وجود شفافيت و آدمهاي نفوذي، لطمه اساسي را به اقتصاد ميزنند، اما اگر شفافيت هم باشد نميتوان فساد اقتصادي را پنهان کرد. در قاتل اهلي اينگونه است يعني مشخص ميشود که شخصيت سروش فساد اقتصادي نداشته، اما عوض شده و ديگر آن آدم قبلي نيست که ساده زيستي پيشه گرفته بود و ميتوان گفت او نيز قرباني فساد اقتصادي شده است و نهايتا هم ترور ميشود.
اين تهيه کننده درباره وظيفه سينماگر در اين زمينه، اظهار کرد: خيليها معتقدند وظيفه هنرمند نيست که بگويد چه بايد کرد و فقط بايد معضلات را نشان دهد. در صورتي که عدم شناخت پديده فساد اقتصادي و فقط طرح موضوع، راهگشا نيست و مردم از اينگونه فيلمها حمايت نميکنند و خود فيلم هم يک ارزش هنري محسوب نميشود.
اين تهيه کننده در خصوص کم کار بودن سينماگران براي توليد فيلمهايي با موضوع فساد اقتصادي اظهار کرد: اينکه ديگران هم در زمينه فساد اقتصادي خيلي کم کار هستند بدين علت است که نمي دانند چه فيلمي ميخواهند تهيه کنند که جلوتر از مردم باشد و پول در بياورد؟ در شرايط کنوني در سينما، تعداد بسيار محدودي با عشق و علاقه فيلم ميسازند و اينها براي امرار معاش و رقابت با پولهاي باد آورده اثري توليد ميکنند که متاسفانه در سالهاي اخير به طرف ابتذال کشيده شده است. دسته ديگر با پولهاي بادآورده توليد فيلم دارند و سود آنها در توليد است و اصلا مهم نيست فيلم موفق باشد يا نه. پس اينها دنبال ساخت فيلمهاي دغدغهمند با موضوع فساد اقتصادي نيستند.
وي ادامه داد: متاسفانه بحث توليد آثار در شبکه نمايش خانگي بخصوص ساخت آثار کمدي و سرگرم کننده محض، فراوان شده است و اميدوارم به سمت پولشويي و ابتذال کشيده نشود و به جايي نرسند که براي درآمدزايي فساد را بيشتر کنند.
لشکري قوچاني در پايان عنوان کرد: عملا راهي که سينما ميرود طبيعي است و بر اساس پول و سرمايهاي که وجود دارد قطعا سراغ پديدهاي مانند فساد اقتصادي رفتن چه از نظر گرفتن پروانه ساخت و يا پروانه نمايش دردسرساز است، بنابراين سينماگران ترجيح ميدهند فيلمهايي بسازند که با پولهاي بادآورده به مشکل نخورند، چون درآمدشان در توليد است و فقط ميخواهند توليد داشته باشند.