آیا از "تبلیغات وقتگیر بین سریالها" هم سهم رایگانی به تولید ایرانی میرسد؟
تسنيم/ مردم در کنار نقد محتوايي که به برخي از برنامهها و سريالهاي تلويزيون دارند، به خاطر آگهيهاي بازرگاني طولاني و خستهکننده، در اکثر اوقات تصميم ميگيرند آن برنامه و سريال مورد علاقهشان را هم به خاطر تعددِ آگهيهاي بازرگاني نبينند.
عليعسکري رئيس صدا و سيما در ديدار با اعضاي کميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي حرفهاي قابل توجهي را درباره حمايتِ رسانه ملّي از توليد ملي و حمايت از کالاي ايراني مطرح کرده است.
او با اشاره به اينکه در اين چند سال بهترين توليدات رسانه ملي به موضوع توليد و صنعت پرداختهاند، گفته است: در همه برنامهها و حتي در خبرها، جلوهاي از پيشرفت کشور به تصوير کشيده ميشود و سعي ميکنيم رسانه ملي همواره تصويرگر حرکت روبهجلوي کشور باشد.
عليعسکري با تأکيد بر اينکه برنامههاي رسانه ملّي براي بالا بردن انگيزه توليدکنندگان داخلي است، گفت: رسانه ملي برنامههاي متعددي در اين زمينه در نظر گرفته است؛ مثلاً در برنامه «ميدان» افرادي نظير پرورشدهندگان کرم ابريشم يا صيفيکارها و... را که در کارشان موفق بودند، معرفي کرديم که اين کار نشان ميدهد بدون دخالت کشور خارجي هم ميتوان به توليد و فعاليت پرداخت؛ مثلاً در شبکه ايرانکالا توليدکنندگان طي يک رقابت سالم براي يکديگر رجز ميخوانند و توليد خود را در معرض ديد مردم قرار ميدهند که خيليها طي همين فرايند ديده شده و رشد کردهاند، کساني که از يک توليدي کوچک آغاز کرده و امروز به جايگاههاي خوبي رسيدهاند.
رئيس صداوسيما همچنين به تبليغات رايگان اشاره کرد که بارها مورد سؤال خيلي از رسانهها بوده که به چه شرکتها و کارخانجات و مؤسسههاي توليدي تعلق ميگيرد. او در اين ديدار با اشاره به اين تبليغ رايگان، گفت: براي اين کارخانهها آنونس تبليغاتي رايگان ساختيم و با مديرانشان گفتوگو کرديم، توليدکنندگاني که به علت محدوديت مالي، حتي قادر نبودند در روزنامه يک صفحه تبليغات بکنند. انصافاً رسانه ملي در بحث توليدات داخلي کارهاي بسياري کرده است، چون اعتقادم اين است که ايران بايد به يک کشور پيشرفته صنعتي تبديل شود.
او با اشاره به گزارشهاي تحقيقي که در خبر تلويزيون پخش ميشود، گفت: اين روزها رسانه ملي برنامهاي با نام «خبرنگاري تحقيقي» دارد که هفتهاي دو بار پخش ميشود، مثلاً موضوع صادرات سنگ به چين يا صادرات گازوئيل به فلان کشور را بررسي ميکند. شما با تعيين کردن يک رابط ميتوانيد در اين زمينه به ما کمک کنيد که موضوعات را به ما اطلاع دهيد تا دوستان خبرنگار تحقيقي ما بيايند و شما هم شواهد و مستندات خود را عرضه کنيد و با همکاري هم به توليد بستههاي گزارشي برسيم تا بتوانيم مؤثر باشيم و گرهي از مشکلات کشور باز کنيم.
علي عسکري با اشاره به اثرگذاري تبليغات رسانه ملي در زمينه توليد گفت: خيلي از کارخانهها در حال کارند، اما بهمحض تبليغ در رسانه ملي يک خيزش بلند براي آنها رخ ميدهد و اين نشاندهنده اثر بالاي تبليغ در رسانه ملي است.
وي از دو برنامه ويژه رسانه ملي در زمينه توليد که قرار است پخش شود، خبر داد و افزود: رسانه ملي در اين زمينه دو برنامه ويژه دارد؛ نخست پرداختن به شرکتهاي دانشبنيان که در شبکه 3 پخش خواهد شد و دوم شبکههاي علم و فناوري که بهزودي شاهد آنها خواهيم بود.
رئيس رسانه ملي سپس توصيه کرد: در زمينه پشتيباني از توليد، شبکههاي استاني نيز فعال باشند.
وي با تأکيد بر اهميت کيفيت در توليد گفت: نکتهاي که بسيار مهم است و بايد به آن توجه شود، کيفيت است، هرچند تاکنون زياد روي موضوع کيفيت تمرکز نکردهايم، اما اگر کيفيت کالاها بالا برود، صادرات رشد ميکند؛ پس بايد روي توليدات تمرکز کنيم تا توليدات در سطح و تراز جهاني باشد، زيرا در اين صورت به بلوغ کامل خواهيم رسيد.
صحبتهاي رئيس صداوسيما در حمايت از توليد و توليدکنندگان و شعار سال (توليد، پشتيبانيها، مانعزداييها) قابل توجه و تأمل است. چرا که او از حمايتِ توليدکنندگان و آنونس رايگان و دامنه تبليغاتي ميگويد که دربِ آن به رويِ توليدکنندگان باز است. اما بسياري از توليدکنندگان و صاحبان سرمايه داخلياند که نسبت به تبليغات گسترده برخي از برندهاي تبليغاتي گلايه دارند و از رسانه ملّي درخواست ميکنند در به رويشان باز کند و بتوانند آنها هم کالايشان را در معرضِ نگاه مخاطبان قرار دهند.
مردم وقتي تلويزيون را روشن ميکنند و در کنار نقد محتوايي به برخي از برنامهها و سريالها، آگهيهاي بازرگاني مشاهده ميشود که نه تنها به تعبير برخي رنگآميزي و تنوع روي آنتن ايجاد نميکند بلکه مردم را خسته و آزرده کرده و در اکثر اوقات تصميم ميگيرند آن برنامه و سريال مورد علاقهشان را هم به خاطر تعددِ پخش آگهيهاي بازرگاني، نبينند. البته اين انتقاد بارها از سويِ شوراي نظارت بر صدا و سيما هم مطرح شده که چرا آنتنِ سيما يکسره در اختيار آگهيهاي بازرگاني است؟ البته بحثِ آگهي بازرگاني، حمايت از توليد و توليدکننده در رسانه ملّي نيازمند شفافسازي بيشتري است که تا امروز هيچکدام از مسئولين مربوطه درباره قراردادها و نوعِ تبليغات و آژانسهاي تبليغاتي منتسب به رسانه ملّي صحبتي نکردهاند؛ از طرفي هم بايد خروجي آنتن را بررسي کرد که چقدر با بودجههاي تخصيص داده شده، همخواني دارند.
اردشير زابليزاده مدير شبکه ايرانکالا که خودش هميشه نسبت به معضلات و مشکلاتِ آگهيهاي بازرگاني تلويزيون دغدغه داشته و همواره تأکيد کرده بايد براي بنگاههاي کوچکِ اقتصادي، تبليغ رايگان داشته باشيم، در اين جلسه هم از تبليغِ بنگاههاي کوچک حمايت کرد که راهبرد شبکه ايران کالا است. او تأکيد کرد: رئيس صداوسيما در سال 1395 دستور راهاندازي شبکه ايران کالا را صادر کرد تا از بنگاههاي کوچک و متوسط حمايت شود. راهاندازي يک شبکه تلويزيوني هزينه بسيار سنگيني دارد، اما علي عسکري گفت با توجه به دغدغههاي اقتصادي مقام معظم رهبري نسبت به توليد و صنعت و معدن ضرورت دارد که شبکهاي اينچنين راهاندازي بشود.
او همچنين تأکيد کرد: در آن زمان هيچکدام از بنگاههاي توليدي توان پرداخت براي ساخت تبليغات نداشتند، پس ما بايد رايگان براي آنها تبليغات درست ميکرديم، ما نيز به کمک توليدکنندگان شتافتيم. کار بسيار بزرگي بود. از سال 1395 تاکنون با توجه به شعارهاي اقتصادي سالها به کمک توليدکنندگان رفتهايم. ما در سال 1395، 3275 بنگاه را پوشش تلويزيوني داديم. هدف اين بود که هرسال 5 هزار بنگاه را پوشش دهيم، در سال 97، 4739 بنگاه، در سال 98، 7208 بنگاه و در سال 99 به عدد بسيار خوب 10 هزار و 16 بنگاه رسيديم.
البته در کنار اين صحبتها، بايد توجه داشت که "دولت بخشي از بودجه سازمان صداوسيما را منوط به تبليغات کرده، حال بايد اين سؤال را پاسخ داد که از توليد داخل با تبليغات رايگان حمايت کنيم يا اينکه نگاه اقتصادي به تبليغات داشته باشيم؟" در عين حال مسئولين مربوطه بايد بيشتر حواسشان به مخاطب باشد؛ اغواگري و گستردگي تبليغات، مخاطب را خسته کرده است. واقعاً مردم از تعدد پخشِ آگهي بازرگاني مخصوصاً برخي از تبليغات اصطلاحاً روي اعصابِ بيننده، ناراحتاند و ميگويند "حق نداريد وقت مخاطب را با تبليغات بگيريد، بلکه بايد برنامه با محتوا به مخاطب نشان دهيد."
تلويزيون بايد جاي امني براي خانوادهها باشد؛ برنامهها و سريالهايش را درست پيش ببرد و از همه مهمتر ناظرين و کارشناسان انديشهورزي داشته باشد که نگذارند رسانه ملّي به جاي دانشگاه شدن به سمت بازار شدن پيش برود.
عباس مهدويمهر مديرکل بازرگاني صداوسيما در اين جلسه به قراردادهاي تبليغاتي 100 درصد رايگان اشاره کرد و گفت: از سال 1396 تاکنون بر اساس دستور رئيس رسانه ملي براي تمامي توليدکنندگان کشور به ميزان حقوق و مزايايي که پرداخت ميکنند تا سقف 20 ميليارد تومان قراردادهاي تبليغاتي 100 درصد رايگان منعقد ميشود و بخش زيادي از همين تبليغاتي که اين روزها پخش ميشود، آنهم بدون هيچگونه آرم و علامت، خود يک نوع حمايت از توليد داخل است که اين بودجه هرساله در اختيار توليدکنندگان قرار ميگيرد.
وي با اشاره به تسهيلات ويژه رسانه ملي براي توليدکنندگان گفت: به همه صادرکنندگان نمونه کشوري علاوه بر امتيازات، تبليغات رايگان اعطا ميشود و انتظار داريم که به کمک مجلس بتوانيم به برندسازي و به توليدکنندگان و صادرکنندگان کمک کنيم.
مهدوي مهر با بيان اينکه در حوزه بازرگاني ميکوشيم توليدکنندگان از همه ظرفيتها استفاده کنند، گفت: رسانه ملي سالانه 3700 توليدکننده را حمايت ميکند و قراردادهاي کاملاً رايگان با آنها ميبندد.
حسن گروسي معاون حقوقي و امور مجلس صداوسيما هم در اين جلسه به تعداد دقايق حمايت رسانه ملي از توليد داخلي اشاره کرد و گفت: از ابتداي امسال تا به امروز 27 هزار و 600 دقيقه برنامه در زمينه صنعت و معدن در شبکههاي راديويي تلويزيوني و استاني در رسانه ملي توليد و پخششده است. از اين ميزان حدود 8100 دقيقه برنامه راديويي، حدود 6600 دقيقه برنامه تلويزيوني و 6960 دقيقه نيز در استانها ضبط و پخش شده است. در حوزه خبر نيز 5820 دقيقه برنامه با محوريت توليد و صنعت توليد شده و همه اينها نشانگر اهميت مسئله توليد براي رسانه ملي است.
صحبتهاي مهدوي مهر هم بحثِ ماجراي طرح تبليغات رايگان در صداوسيما را يک بار ديگر مطرح ميکند. فراخواني که براي پخش رايگان آگهيهاي محصولات و خدمات ايراني در شبکههاي صداوسيما پخش ميشود؛ صاحبان کالا و خدمات ملي براي استفاده از اين طرح و براي توليد تيزرهاي تبليغاتي و شرکت در طرح حمايت از کار و خدمات ايراني ميتوانند به آژانسها و کانونهاي تبليغاتي که داراي مجوزهاي لازم و پروانه فعاليت در حوزه تبليغاتاند، مراجعه کنند.
هدف از اين طرح که توسط اداره کل بازرگاني صداوسيما انجام مي شود حمايت از کالا و خدمات ايراني عنوان و در مقدمه آن به نامگذاري سال 1396 با عنوان «اقتصاد مقاومتي- توليد- اشتغال» اشاره شد.
البته با صحبتهاي امروزِ مهدويمهر که به چه کساني اعطا ميشود و با چه تسهيلاتي، مقداري از ابهامات گذشته برطرف شد. اما لازم است مسئولين مربوطه در بخش آگهيها و تبليغات بازرگاني صداوسيما درباره نحوه درآمدزايي رسانه ملي، طرح تبليغات رايگان، قرارداد درصد از فروش و خيلي از موارد ديگر به ابهامات موجود پاسخ دهند تا شايد بخشي از اين شائبههاي موجود در آگهيهاي بازرگاني و حضور پررنگِ اسپانسرها برطرف شود.