طرز تهيه «لخلاخ»، دمپخت ماهي بوشهري
چي شي/ لغت لخ لخ از لخلخه عربي گرفته شده و به معني بوي خوش است. پخت لخ لخ داراي چندين دستور متفاوت است ولي در هر حال مواد اصلي اين غذا سبزي معطر و سير و ماهي است؛ البته اندازه هاي اين مواد بستگي به سليقه شخص دارد. لخ لخ جزو غذاهاي محلي استان بوشهر است که به دو صورت با ليمو عماني و با تمبرهندي طبخ مي شود. در پخت لخ لخ نيز مانند ساير غذاهاي جنوبي از آبزيان استفاده مي شود و معمولا طعم تند و شگفت انگيزي دارد. بوشهريها غذاهاي بسيار متنوع و معروفي دارند که اغلب با فلفل و سبزيهاي معطر طبخ ميشوند. علاوه بر آن در بوشهر ميتوانيد طيف گستردهاي از انواع مدلهاي طبخ ماهي و ميگو را مشاهده کنيد. لخ لخ غذاي اصيل بوشهري که از کشورهاي حاشيه خليج گرفته شده و حالا درشهرهاي جنوبي کشور با اسامي مختلفي پخت مي شود. لخ لخ را با چندين دستور متفاوت مي توان درست کرد ولي مواد لازمه اصلي ان سبزي معطر و سير وماهي مي باشد.
مواد لازم براي ۴ نفر
ماهي۸۰۰ گرم (براي هر نفر ۲۰۰ گرم)
برنج ۴ پيمانه
لوبيا پلو يا چشم بلبلي به ميزان لازم
گشنيز و شنبليله ريز خرد شده و شويد تازه يا خشک نيم کيلو گرم
شيره تمر هندي ۲۰۰ گرم
پياز ۱ عدد
سير ۱ بوته
ادويه ماهي به ميزان لازم
زردچوبه به ميزان لازم
پودر ليمو عماني به ميزان لازم
نمک و فلفل سياه به ميزان کم
روغن به ميزان کم
طرز تهيه دمپخت ماهي
مرحله اول
براي پخت اين غذا بهتر است از ماهي شير يا قباد، هامور يا سنگسر يا سفيد استفاده شود. در ابتداي کار، لوبيا را که حدود ۶ ساعت از قبل خيس کرده ايم درون قابلمه مي ريزيم و با کمي آب مي گذاريم تا بپزد. سپس آن را آبکش کرده و کنار مي گذاريم.
مرحله دوم
پياز را ريز خرد مي کنيم. يک قابلمه برداشته و با کمي روغن روي حرارت ملايم قرار مي دهيم تا روغن داغ شود. سپس پياز را به آن اضافه کرده و تفت مي دهيم تا پياز کامل طلايي شود. سير ريز خرد شده را هم به آن اضافه مي کنيم و کمي تفت مي دهيم.
مرحله سوم
در اين مرحله ادويه ها را به پياز و سير اضافه مي کنيم و خوب تفت مي دهيم تا بوي ادويه بلند شود. بعد سبزي هاي ريز خرد شده را هم اضافه مي کنيم و باز هم تفت مي دهيم. در ادامه، ماهي ها را به ترتيب روي مواد مي چينيم.
مرحله چهارم
سپس درب قابلمه را مي بنديم تا به مدت ۱۵ الي ۲۰ دقيقه ماهي ها تفت بخورد. بعد از آن، ماهي ها را در مي آوريم وکنار ميگذاريم. لوبيا هاي پخته شده را درون قابلمه مي ريزيم و در آخر آب و شيره تمر هندي و نمک و فلفل را اضافه مي کنيم.
مرحله پنجم
سپس به خوبي هم مي زنيم تا مواد با هم مخلوط شوند. برنج را که از قبل با آب و نمک خيس کرده ايم، آب اضافي آن را دور مي ريزيم و برنج را به بقيه مواد اضافه مي کنيم. وقتي آب حسابي به خورد برنج رفت ماهي ها را روي برنج مي چينيم.
مرحله ششم
سپس دم کن را بر روي برنج مي گذاريم و اجازه مي دهيم تا برنج به مدت ۴۵ دقيقه تا يک ساعت دم بکشد. توجه داشته باشيد که مي توان اين غذا را بدون لوبيا هم درست کرد مانند دم پخت ميگو، اما با لوبيا خوشمزه تر مي شود.
مرحله هفتم
اگر تمرهندي دوست نداشتيم مي توانيم به جاي آن از ليمو عماني درسته در دم پخت استفاده کنيم. بعضي از انواع ماهي را مي توانيم تفت ندهيم که بستگي به نوع ماهي هم دارد. بعضي از ماهي ها بافت ظريفي دارند و زود از هم ميپاشند.
مرحله هشتم
ماهي هايي که بافت ظريفي دارند نبايد زياد تفت بخورد. مي توانيم ماهي که نيم پز شد آن را در آوريم و کامل خار هايش را بگيريم و به صورت تيکه تيکه شده يا ريش به قابلمه برگردانيم که در اين صورت خوردن لخلخ راحت تر مي شود.