حسادت کودک چگونه است؟!

افکارنيوز/ لازم است به کودکتان ياد بدهيد که بتواند احساس حسادت خود را کنترل کند. بدين ترتيب نه تنها احساس بهتري خواهد داشت بلکه بهتر مي‌تواند با ديگر کودکان برخورد کند و روابط اجتماعي بهتري داشته باشد. مي‌پرسيد چگونه؟ در اين مقاله بخوانيد: سعي نکنيد حسادت کودک را محکوم کنيد. اين روش فايده‌اي براي او ندارد. کودک وقتي ببيند به احساس او توجهي نمي‌کنيد و انگار خواسته او را نمي‌شنويد، بلندتر داد مي‌زند تا به او توجه کنيد. بنابر اين سعي کنيد به کودک نشان دهيد که به احساس او اهميت مي‌دهيد. مثلا به او بگوييد مي‌دانم برايت سخت است که وقتي من خواهر کوچکت را مي‌خوابانم، تو خودت لباس‌هايت را عوض کني اما اگر کمي صبر کني مي‌توانم به تو کمک کنم. مي‌دانم دلت مي‌خواهد من بيشتر با تو بازي کنم. من هم دلم براي بازي با تو تنگ شده امالازم است مراقب خواهر کوچولويت باشم تا بزرگتر شود و بتواندبا تو بازي کند. يا مثلا وقتي در بازي بازنده مي‌شود. به او بگوييد مي‌دانم که نا اميد شدي ودلت مي‌خواست تو هم مثل احسان برنده شوي اما خوب بازي کردي و مي‌تواني دفعه بعد تو برنده باشي. * همه يا هيچ را انتخاب نکنيد بعضي از کودکان به علت مقايسه کارهاي خودشان با ديگران و حسادت به ديگران از انجام کارهاي مورد علاقه‌شان هم باز مي‌مانند. محسن کودکي علاقه‌مند به نقاشي و کارهاي هنري است اما با شروع مدرسه مدام کار دستي و نقاشيهاي خودش را با بقيه مقايسه مي‌کند و مي‌بيند که مال بقيه همکلاسيهايش بهتر است. بعد از مدتي او ديگر تمايلي به انجام اين کارهاي هنري نشان نمي‌دهد و از انجام آن سر باز مي‌زند. فکر مي‌کنيد والدينش چگونه مي‌توانند به او کمک کنند. مادر محسن به او مي‌گويد: من هم زياد نقاشي ام خوب نبود. اما از نقاشي کردن لذت مي‌بردم. به همين علت زياد نقاشي مي‌کشيدم و تمرين مي‌کردم تا اينکه نقاشي ام بهتر و بهتر شد. تو هم هر چه بيشتر تمرين کني نقاشي ات زيبا‌تر از قبل مي‌شود. کودکان در سنين ابتدايي خيلي زود نتيجه مي‌گيرند که در يک فعاليت خاص توانايي خوبي دارند يا ضعيف هستند. مازيار به فوتبال علاقه دارد اما بازي نمي‌کند چون فکر مي‌کند که خوب فوتبال بازي نمي‌کند. او مرتب از بازي ارسلان تعريف مي‌کند و حتي به او حسادت مي‌کند که اينقدر خوب مي‌تواند گل بزند.به نظر شما پدرش چه به او بگويد تا حسادت او به ضررش تمام نشود. پدر مازيار به او گفت: پسرم به نظر تو بهترين بازيکن فوتبال درايران کيست؟ چرا؟ بعد از توضيحاتي که مازيار داد پدرش از او پرسيد: فکر مي‌کني بقيه بازيکنان فوتبال کشور که به خوبي او نيستند چه بايد بکنند؟ آيا بهتر نيست فوتبال را کنار بگذارند؟ اگر همه بازيکنها اين طور فکر کنند و بازي را کنار بگذارند فکر مي‌کني چه بلايي سر فوتبال کشور مي‌آيد؟ همين اتفاق درباره بقيه موضوعات هم مي‌افتد. بنابر اين همه در جايگاه خود تلاش مي‌کنند تا کار خود را خوب انجام دهندو تو هم بهتر است همين کار را بکني. * لذت هديه دادن را به او بچشانيد حسادت به وسايل و اسباب بازيهاي ديگران ساده‌ترين و رايج‌ترين نوع حسادتهاي کودکانه است که ممکن است بارها با آن روبرو شده باشيد. مينا از مدرسه بر مي‌گردد و به مادرش مي‌گويد که کفش سارا- همکلاسي اش- خيلي زيبا بوده و او هم از همان کفشها مي‌خواهد. علي از پدرش مي‌خواهد که برايش پلي استيشن بخرد چون پسر همسايه هم از اين بازيها دارد. ممکن است والدين تسليم خواسته‌هاي جزيي کودک شوند اما گاهي ممکن است واقعااز عهده تهيه چنين وسايلي برنيايند و آنوقت چه بايد کرد؟ اگر شما به کودکتان پس انداز کردن را ياد بدهيد مي‌توانيد به او کمک کنيد تا با پول تو جيبي و يا عيدي‌هاي خودش اسباب بازيها و لباسهاي مورد علاقه‌اش را تهيه کند. در ضمن مي‌توانيد به او نشان دهيد که با گذشتن از بعضي خواسته‌هاي خودش مي‌تواند به کساني که مشکلاتي دارند کمک کند و احساس خوشايندي از اين کمک به ديگران پيدا کند و آنوقت مي‌فهمد که اگر چه او کفش مورد علاقه‌اش را که گران قيمت بود نخريده اما در عوض به دوست ديگرش که لباس گرم نداشته کتي هديه داده که او را گرم نگه مي‌دارد. آنوقت است که حس قدر داني جاي احساس حسادت را در وجود فرزندتان خواهد گرفت. در اين حالت کودک شما کم کم متوجه مي‌شود که حق انتخاب دارد. مي‌تواند هر روز چشم به وسايل ديگران بدوزد و حسرت داشتنشان را بخورد يا اينکه به آنچه ضروري است بسنده کند و از هديه دادن به ديگران لذت ببرد. * بر توانايي‌هايش تکيه کنيد اغلب کودکان خود را با خواهر و برادرشان مقايسه مي‌کنند و به آنها حسادت مي‌کنند. درباره وسايل شايد بتوانيد با همسان خريد کردن اين حس را کم‌تر کنيد اما درباره توانايي‌هاي فردي که معمولا متفاوت است نقش شما بسيار حساس‌تر مي‌شود. در اين باره بهتر است بر توانايي‌هاي فردي آنها بدون اينکه مقايسه‌اي انجام دهيد، تاکيد کنيد و نشان دهيد که به اين توانايي‌ها افتخار مي‌کنيد و البته بدون مقايسه هر کدام را بخاطر يک خصوصيت خاص تحسين مي‌کنيد. مثلا به فرزندتان بگوييد که از طرز داستان تعريف کردن او خوشتان مي‌آيد و لذت مي‌بريد وقتي او با قصه گويي‌اش همه را مي‌خنداند. و فرزند ديگرتان را به خاطر شعرخواندنش تحسين کنيد و به آنها بفهمانيد که هر دو آنها را دوست داريد و به آنها افتخار مي‌کنيد. يادتان باشد همه کودکان حتي تلخ‌ترين آنها هم خصوصياتي دوست داشتني در خود دارند که بتوانيد آن را برجسته کنيد و به آن تاکيد کنيد. * در همه چيز عدالت را رعايت کنيد وقتي براي يکي از فرزندانتان خريد مي‌کنيد مطمئن باشيد که خواسته‌هاي ديگري هم از نظرتان دور نمانده است. اگر امروز براي پسرتان توپ فوتبال مي‌خريد، بهتر است همين امروز براي دخترتان هم چيزي بخريد حتي اگر يک گل سر کوچک باشد. اگر سن و سال و جنس فرزندانتان به هم نزديک است بهتر است مشابه برايشان خريد کنيد تا بهانه به دست آنها ندهيد. اما تا مي‌توانيد سعي کنيد بريگانه بودن آنها در نوع خود تاکيد کنيد. مثلاً اگر يکي از آنها فوتباليست خوبي است و ديگري خوب نقاشي مي‌کشد مي‌توانيد براي يکي توپ فوتبال و براي ديگري مداد رنگي تهيه کنيد و علت اين تفاوت را هم گوشزد کنيد. * مراقب رفتار و گفتارتان باشيد وقتي کودکي داريد که به نوزاد حسادت مي‌کند، يادتان باشد که کودک بزرگ‌تر را با حرفهايتان بر عليه کودک کوچکتر تحريک نکنيد. مثلا به جاي اينکه بگوييد بچه خوابيده نمي‌توانيم به پارک برويم. به کودک بگوييد: عصر وقتي هوا خنک‌تر شد به پارک مي‌رويم. مسلما کودک مي‌فهمد که با به دنيا آمدن فرزند ديگر شرايط تغيير کرده اما شما سعي کنيد طوري رفتار کنيد که اين تغييرات براي کودک بزرگتر به تدريج جا بيفتد. مثلا اگر هر شب براي او قصه مي‌گفتيد و حالا نمي‌توانيد هر شب اين کار را بکنيد اما مي‌توانيد از همسرتان بخواهيد که گاهي او نوزادتان را بخواباند تا شما بتوانيد براي کودک بزرگتر قصه بخوانيد. يا حتي وقتي که نوزادتان آرام است مي‌توانيد آنها را کنار هم بخوابانيد و براي هر دوشان قصه بخوانيد. * احساسات خود را بيشتر بيان کنيد اگر فرزندتان به خواهر و برادر کوچکترش حسادت مي‌کند، ابراز محبتتان را نسبت به او بيشتر کنيد. مثلاً در طول روز بيشتر او را بغل کنيد و در هر زماني که مي‌توانيد به او توجه کرده و با او حرف بزنيد و بازي کنيد. وقتي او ازخواهر و برادر کوچکترش مراقبت مي‌کند و با آنها خوش رفتاري مي‌کند او را تشويق کنيد. *الگو باشيد به او نشان دهيد که چگونه با ديگر کودکان رفتار کند. مهرباني با کوچکترها و مراقبت از آنها را با رفتارتان به او ياد بدهيد. تنها گفتن کافي نيست. او از رفتار شما ياد خواهد گرفت که با کوچکترها چگونه برخورد کند. وقتي کودک به خواهر و برادر کوچکش نزديک مي‌شود و سعي مي‌کند با او بازي کند مدام او را تهديد نکنيد ونترسانيد. بلکه از اين زمان براي ياد دادن رفتار با کودک بهره ببريد. * انضباط قاطعانه داشته باشيد به کودکان‌تان بفهمانيد که بايد به همديگر احترام بگذارند و براي برداشتن اموال يکديگر از هم اجازه بگيرند. اگر اتاق مجزا دارند به آنها بگوييد که لازم است براي ورود به اتاق يکديگر اجازه بگيرند و سپس وارد شوند.