هنر زندگي/ نيازهاي اساسي يک نوجوان شامل چه چيزهايي است؟ همه انسانها علاوه بر نيازهاي اوليه انساني نظير خوردن و آشاميدن، نيازهاي اساسي ديگري نيز دارند که در سطح روان تجربه ميشوند. عدم رفع اين نيازها در زندگي ميتواند موجب احساس ناکامي و نارضايتي بسياري شود و انگيزههاي فرد را از او بگيرد. نيازهاي رواني انسان در هر مرحله از رشد تغيير ميکنند. نوجوانان به دليل اينکه در دوره حساسي از زندگي خود هستند و تحولات جسمي و رواني بسياري را تجربه ميکنند نيازهاي ويژه دارند که عدم توجه به آنها ميتواند گذر از کودکي به بزرگسالي را با مشکل مواجه کند. براي اينکه در مورد نيازهاي اساسي يک نوجوان اطلاعات بيشتري به دست بياوريد تا پايان اين مطلب با ما همراه باشيد.
نيازهاي اساسي يک نوجوان
اگر فرزند نوجواني در خانه داشته باشيد احتمالاً در اين دوران چالشهاي بسياري را تجربه خواهيد کرد. کودکي که تا ديروز دائماً به حرفهاي شما گوش ميکرد و تابع دستورات شما بود اکنون استقلال بيشتري از خود نشان ميدهد و خواستههاي متفاوتي پيدا ميکند. کنار آمدن با اين تغييرات رفتاري اغلب براي والدين دشوار است. برخي از آنها ناخودآگاه در برابر استقلال خواهي و ساير تغييرات نوجوان مقاومت ميکنند و گويي دنبال همان کودک قبلي ميگردند.
با اين حال نوجوان به رشد خود ادامه ميدهد و همان طور که ظاهرش رفته رفته به يک بزرگسال تبديل ميشود، از لحاظ رفتاري نيز از کودکي فاصله گرفته و تلاش ميکند تا به هويت يک بزرگسال دست پيدا کند. او براي رسيدن به اين مقصود ممکن است راههاي مختلفي را امتحان کند تا در نهايت بتواند خود مورد علاقهاش را بيابد. اگر شما به عنوان والدين از نيازهاي اساسي فرزندتان در اين دوران آگاهي کافي داشته باشيد ميتوانيد به او کمک کنيد تا بتواند با سهولت بيشتري اين مسير را طي کند. ما در ادامه به مهمترين نيازهاي اساسي يک نوجوان اشاره کردهايم.
داشتن تعلق از نيازهاي اساسي يک نوجوان
افراد در سنين نوجواني معمولاً وقت بيشتري را با دوستان خود ميگذرانند و کمتر تمايل به بودن در کنار خانواده دارند. اين مسئله در بسياري از موارد منجر به نگراني والدين ميشود. براي مثال گاهي اوقات مادران با احساس از دست دادن فرزندشان به مشاوره مراجعه ميکنند و از اينکه فرزندشان بيشتر اوقات به فکر بودن در کنار دوستان است احساس پريشاني زيادي را گزارش ميدهند. اگر شما نيز نگرانيهاي مشابهي در اين زمينه داريد لازم است بدانيد که تمايل به بودن در کنار دوستان امري طبيعي در دوران نوجواني است و از احساس نياز به تعلق نشات ميگيرد.
اين احساس به آنها کمک ميکند تا بتوانند با افراد بيشتري آشنا شوند و در مسير هويتيابي تجارب غنيتري به دست بياورند. البته اين مسئله به اين معنا نيست که بخواهيد فرزندتان را به طور کل رها کنيد. بلکه اتفاقاً در دوران نوجواني بيش از هر زمان ديگري نظارت و حمايت والدين اهميت پيدا ميکند. در نتيجه بايد تلاش کنيد تا بتوانيد غيرمستقيم اوضاع را در کنترل داشته باشيد و در عين حال که به فرزندتان اجازه استقلال و معاشرت بيشتر با دوستان را ميدهيد بر اين روابط نظارت داشته باشيد.
هرچقدر ارتباط صميمانه بين شما و فرزندتان از کيفيت بالاتري برخوردار باشد نظارت شما مؤثرتر خواهد بود. براي آنکه نوجوان در اين دوران بتواند موفقتر باشد بايد آزاد گذاشتن او را همانند پرواز يک بادبادک تصور کنيد. اگر ريسمان بادبادک در دست فرد مطمئني نباشد و کاملا رها شود هرگز پرواز موفقيتآميز نخواهد بود!
لذت بردن
نوجوانان در اين سنين هيجانات بيشتري را تجربه ميکنند. آنها به دنبال اين هستند که کارهاي مهيجتري انجام بدهند و در نتيجه لذت بالاتري از زندگي خود ببرند. آنها دراين دوران توانايي کمتري براي آيندهنگري دارند. همين مسئله باعث ميشود که در بسياري از موارد هيجان خواهي آنها به انجام فعاليتهاي پرخطري بيانجامد.
براي آنکه نياز به کسب لذت بيشتر در نوجوان به شيوه سالمي ارضا شود، در اين دوران تلاش کنيد تا برنامههاي مفرح بيشتري را براي خانواده در نظر بگيريد. از فرزندتان براي تصميمگيري در مورد نحوه گذراندن اوقات فراغت سؤال بپرسيد و اجازه دهيد گاهي اوقات او براي اين مسائل تصميم بگيرد.
داشتن قدرت
قدرت داشتن از نيازهاي اساسي يک نوجوان محسوب ميشود. افراد در سنين نوجواني نياز دارند تا بتوانند هويت خود را از يک کودک وابسته به خانواده متمايز کنند. اين کار در حقيقت نياز به قدرت را در آنها ارضا ميکند. در نتيجه اگر دائماً در مقابل او بايستيد و اجازه تصميمگيري به او ندهيد در واقع به او اين پيغام را ميرسانيد که هنوز مانند يک بزرگسال به او اعتماد نداريد و او توانايي انجام کارها را ندارد. اين رفتارها منجر به تخريب اعتماد به نفس نوجوان شده و به او احساس ضعف ميدهد.
در نتيجه لازم است که در فرايند استقلال يابي همراه فرزندتان باشيد. به او کمک کنيد تا به مرور بتواند بدون نياز به شما کارهايش را انجام دهد و تصميمات مستقلانهاي در زندگي اتخاذ کند. اين سبک رفتاري احساس رضايت زيادي به فرزندتان ميدهد و نياز او را به قدرت ارضا ميکند.
داشتن استقلال از نيازهاي اساسي يک نوجوان
تمام نيازهايي که تاکنون در مورد آنها صحبت کرديم تلويحاً به نياز به استقلال نيز اشاره دارند. در حقيقت استقلال اصليترين نياز نوجوانان است و اساسيترين ابزار براي کسب هويت دلخواه محسوب ميشود. فرايند مستقل شدن فرزندان براي والدين بسيار دشوار است. آنها در اين زمان نگراني زيادي را تجربه ميکنند و از اينکه ديگر کنترل اوضاع را به دست ندارند مضطرب ميشوند. اگر والدين بتوانند روشهاي برخورد صحيح با نوجوان را بدانند احتمال بروز مشکلات بسيار کاهش خواهد يافت و خودشان نيز به آرامش بيشتري خواهند رسيد.
براي مثال بسياري از والدين با نظارتهاي افراطي و کنترل گري زياد دائماً تلاش ميکنند فرزندشان را محدود کنند. اين کار باعث ميشود که نوعي جنگ قدرت در خانه راه بيفتد و فرزندتان با قرار گرفتن در جبهه مخالفت با تمام حرفهاي شما مخالفت کند. در مقابل برخي از والدين فکر ميکنند که فرزندشان براي مستقل شدن به آزادي بيحد و مرزي نياز دارد و در نتيجه نبايد هيچگونه نظارتي روي رفتارهاي او داشته باشد. نکته مهم اين است که بتوانيد بين دو موضع قرار بگيريد و در عين حال که به فرزندتان آزادي ميدهيد يکسري خط قرمزها را نيز مشخص کنيد.
سؤالات متداول درباره نيازهاي اساسي يک نوجوان
- فرزندم از شروع دوره نوجواني بسيار پرخاشگر شده.آيا با گذراندن دوران نوجواني اين مسئله حل ميشود؟
برخي از افراد به دليل تغييرات هورموني در اين دوران هيجان خشم را بيشتر تجربه ميکنند و به تناسب آن ممکن است بيش از پيش دست به پرخاشگري بزنند. اما اين مسئله تنها يکي از دلايل پرخاشگري نوجوانان است و در واقع ممکن است عوامل رواني بسياري در اين مسئله دخيل باشند.
براي آنکه پرخاشگري فرزندتان بهبود يابد در وهله اول بايد علل آن مشخص شود و سپس به تناسب آن راهبرد رفتاري مناسبي اتخاذ شود. در واقع لزوماً گذر زمان موجب بهبود مشکلات رفتاري نوجوان نميشود و اين مسئله تا حد زيادي به واکنش شما در برابر آن بستگي دارد.
- چگونه ميتوان نوجوانم را از دوستان ناباب دور نگه دارم؟
شما در اين زمان بيش از اينکه بخواهيد نظارت مستقيمي روي رفتار فرزندتان داشته باشيد بايد بتوانيد به طور غير مستقيم اين کار را انجام دهيد. در واقع در اين دوران ديگر نميتوانيد همانند کودکان با فرزندتان برخورد کنيد و او را از معاشرت با دوستانش منع کند. حتي اگر بتوانيد با اين کار جلوي ارتباطات او را بگيريد نوجوان اغلب براي نشان دادن نياز خود به قدرت در برابر رفتارهاي شما طغيان خواهد کرد و با سرکشي در مورد موضوعات مختلف اعتراضش را به شما نشان خواهد داد. در نتيجه تلاش کنيد تا صبور باشيد و بدون تأمل عمل نکنيد.
براي دور نگه داشتن فرزندتان از دوستان ناباب لازم است که از سالهاي کودکي در مورد ارزشهاي اخلاقي در روابط اجتماعي به او آموزش دهيد. اگر اين ارزشها در فرد دروني شود ديگر نيازي به دخالت مستقيم شما نخواهد بود. همچنين به فرزندتان آزادي کافي براي معاشرت با دوستان سالم را بدهيد و در عين حال قوانيني را در اين جهت وضع کنيد تا بتوانيد به اين طريق اوضاع را مديريت کنيد.
بازار