باجگیری عاطفی؛ از استثمار احساسات چه می دانید؟
باشگاه خبرنگاران/ ممکن است تعداد زيادي از افراد فرصت طلب و سودجو از ترس، تعهد و احساساتتان براي استثمار شما استفاده کنند که به آن باج گيري عاطفي ميگويند.
باج گيري عاطفي معضلي است که نزديکترين افراد به شما از آن به عنوان ابزاري براي استثمارتان استفاده ميکنند، شما با خواندن اين مطلب ميتوانيد دانش خود را درباره تلههاي ذهني و بازيهاي رواني افراد فرصت طلب ارتقا دهيد.
باج گيري عاطفي به عنوان يک معضل روانشناختي شناسايي ميشود که معمولا توسط افراد نزديک به فرد همچون دوستان، همسر يا خانواده اتفاق ميافتد، جالب است بدانيد که همه ما دست کم چندبار از اطرافيان خود باج گيري عاطفي کردهايم يا به آنها باج دادهايم، حتي شايد در ناخودآگاه خود به اين نتيجه نرسيده باشيم که از نزديکترين اطرافيان خود باج گيري کرديم که متأسفانه اين رفتار در بعضي از افراد به صورت عادت شده است.
باج گيران عاطفي، معمولا انسانهاي نا اميدي هستند که احساس ميکنند به منظور رسيدن به چيزهايي که برايشان ارزش حياتي دارد بايد دست به اقدام جدي بزنند؛ معمولا افراد متأهل حيرت ميکنند که همسرشان ناگهان تا چه اندازه سخت گير ميشود و تصميمات تعصب آميز، جايگزين تفاهم عادي در روابط صميمانه شان ميشود؛ اين افراد ممکن است مرتب شما را امتحان کنند و در صورتي که رفتار شما باب ميل آنها نباشد عصباني ميشوند.
در باج گيري عاطفي افراد از ويژگيهاي روحي و عاطفي شما استفاده ميکنند، آنها ويژگيهاي شخصيتي شما را ميشناسند و با سوء استفاده از آن، ميکوشند به خواستههاي خود برسند.
«اگر کاري که من ميگويم را انجام ندهي براي هميشه تو را ترک خواهم کرد»، اين يکي از نمونههاي باج گيري عاطفي است که فرد با نزديک شدن به همسرش و شناسايي عواطف و احساسات او؛ خواسته خود را پيش ميبرد.
دردناکترين جاي باج گيري وقتي است که ميفهميد اين پدر، مادر، همسر، فرزندان و دوستان صميميتان هستند که از شما سوءاستفاده ميکنند، تا خودشان به چيزي که برايشان خوشايندتر است برسند. حقوق شخصي شما و حتي گاهي آرزوها و اميالتان قرباني خواستهها يا شايد حتي بتوان گفت خودخواهي ديگران ميشود.
عزت نفس و کرامت انساني در باج گيري عاطفي خدشهدار ميشود و انسانها تبديل به موجوداتي ميشوند که ديگر نميتوانند به کسي اعتماد کنند و به اين ترتيب حتي نظام طبيعي حاکم بر اجتماعات انساني بر هم ميريزد.
بنابراين اين ما هستيم که بايد جلوي شيوه نادرست و ناعادلانه باجگيري عاطفي را بگيريم، تنها کافي است که شما اين افراد را بشناسيد و در برابر آنها رفتار مناسبي داشته باشيد، در قدم اول نياز است تا شما از شخصيت خود آگاه باشيد و مسائلي که روي آن حساس هستيد را به هر کسي نگوييد و تلاش کنيد تا عقل را بر احساسات غلبه دهيد، باج گيران عاطفي در برابر عقل، خلع سلاح ميشوند، آنها ميکوشند تا در شما احساس گناه به وجود آورند، بنابراين مراقب اين رفتار باشيد و به فرد باج گير متذکر شويد که نبايد با احساسات شما بازي کند.
رامين بيات روانشناس و مشاوره ازدواج و خانواده با اشاره به اينکه باج گيري عاطفي بيشتر در زندگيهاي زناشويي ديده ميشود، اظهار کرد: فرد باج گير از ضعف طرف مقابلش استفاده ميکند و دست ميگذارد بر روي نقاط ضعف طرف مقابل تا به هدفي که در ذهنش هست، برسد.
او با اشاره به اينکه اين افراد توانايي پذيرش مسئوليت را ندارند، گفت: متأسفانه افراد مبتلا به اين اختلال رواني ديگران را مقصر اتفاقات ناگوار زندگي خود ميدانند، آنها ميخواهند شما آنها را به خواسته شان برسانيد و اگر اين گونه نباشد به هم ميريزند.
اين روانشناس با اشاره به اينکه افراد وسوسه دهنده بزرگترين باج گيران عاطفي هستند، بيان کرد: افراد باج گير هنگامي که يک بار وعده شان محقق شود، هر بار از شما چيز بيشتري ميخواهند، دقت داشته باشيد اين افراد معمولا از ترساندن شما براي دستيابي به چيزي که ميخواهند بهره ميبرند.
سارا انصاري مشاور و روانشناس نيز در اين باره اظهار کرد: در روابط خود دقت داشته باشيد تا با نقاط حساس خود وارد روابط نشويد، زيرا اين اقدام از تجربهها يا ضعفهاي شما ناشي ميشود که ممکن است در ادامه رابطه به شما آسيب بزند.
او بيان کرد: باج گيري زماني اتفاق ميافتد که شما اين نقاط را به ديگران نشان و در واقع به آنها اجازه ورود ميدهيد. ديگران نيز بنا بر تيپ شخصيتي خود، روي آن نقاط فشار ميآورند؛ بنابراين بايد متوجه شده باشيد که خودتان، متهم رديف اول هستيد.
اين روانشناس با اشاره به راههاي مقابله با اين افراد، گفت: به خود شجاعت نه گفتن را دهيد و عزت نفس و اعتماد به نفس خود را در رابطه حفظ کنيد تا به آن آسيب نرسد.
انصاري عنوان کرد: باج گيري عاطفي، يعني فردي با استفاده از موضع برتر عاطفي خود، فرد مورد نظرش را کنترل کند و منافعش را به دست بياورد. افراد باج گير، از ترس، تعهد و احساس گناه طرف مقابل براي بهره کشي استفاده ميکنند.
باج گيري عاطفي ميتواند به شما آسيب بزند، بنابراين در صورت مشاهده اين رفتار از طرف مقابلتان از همان ابتدا با آن مقابله کنيد تا تبديل به يک عادت نشود و اگر نميتوانيد خودتان آن را مديريت کنيد به يک روانپزشک مراجعه کنيد تا به کمک آن بتوانيد اين اختلال رواني را برطرف کنيد.