علائم وجود افسردگی در سنین مختلف
حامي هنر زندگي/ فسردگي در سنين مختلف از کودکي گرفته تا پيري ميتواند افراد را درگير خود کند چراکه افسردگي در کنار اضطراب از جمله رايجترين واکنشهاي سطح روان به انواع فشارها و استرسهاي محيطي است. با اين حال افسردگي زمينههاي ژنتيکي نيز دارد؛ به اين معنا که افرادي که در خانواده خود سابقه اين بيماري را دارند بيش از سايرين در برهههاي مختلف زندگي خود در معرض خطر ابتلا به افسردگي قرار ميگيرند. اين افراد حتي ممکن است بدون حضور رويدادهاي محيطي و آسيبزا بازهم به افسردگي مبتلا شوند. در ادامه اين مقاله به توضيحات بيشتري در مورد افسردگي در سنين مختلف اشاره کردهايم. به اين نکته توجه کنيد که هميشه داروهاي ضدافسردگي تنها راهحل ممکن نيست؛ بلکه گاهي صحبت با يک مشاور متخصص ميتواند از هر دارويي موثرتر باشد.
افسردگي در سنين مختلف : ۴ دوره اصلي
بايد در هر سن و سالي به علائم و نشانههاي افسردگي توجه شود چراکه احتمال ابتلا به افسردگي در هر دورهاي از زندگي وجود دارد. علائم افسردگي معمولاً در تمام دوران خود را به صورت مواردي نظير خلق غمگين، ناتواني در لذت بردن از زندگي، نااميدي ،عدم تمرکز، تغييراتي در خواب و اشتها، افکار مرگ و خودکشي نشان ميدهد. البته ممکن است کودکان و نوجوانان افسردگي خود را به شيوههاي ديگري نظير پرخاشگري بروز دهند. در ادامه به توضيحات بيشتري در مورد بروز افسردگي در هريک از دورههاي زندگي خواهيم پرداخت.
افسردگي کودکي
بروز افسردگي در کودکان علت مشخصي ندارد بلکه مجموعهاي از عوامل ميتوانند دست به دست هم دهند و منجر به افسرده شدن کودک شوند. از جمله اين عوامل ميتوان به مواردي نظير زمينه ارثي، اختلافات والدين، مرگ والدين يا يکي از اعضاي خانواده و ... اشاره کرد. افسردگي در کودکي معمولاً ناديده گرفته ميشود چرا که کودکان افسرده ممکن است علائمي نظير آنچه که در بزرگسالان رخ ميدهد را از خود نشان ندهند. بسيار اهميت دارد که پدر و مادر به تغييرات رفتاري و خلقي فرزندان توجه داشته باشند.
در بسياري از مواقع کودکان، غمگيني خود را با بيقراري، بهانهگيريهاي بيش از حد، بيانرژي بودن و انزوا طلبي نشان ميدهند. علاوه بر اينها پرخاشگري به خصوص در پسران به هنگام افسردگي به ميزان زيادي افزايش مييابد چرا که معمولاً دختران مشکلات خود را درونريزي ميکنند و بالعکس پسران با برونريزي اين مشکلات را نشان ميدهند.
افسردگي نوجواني
تشخيص افسردگي در دوران نوجواني آسان نيست. متخصصان در تشخيص اختلال افسردگي در اين دوره بيش از هر دوره ديگري احتياط ميکنند، بخصوص زماني که درمان دارويي بخواهد صورت بگيرد چرا که نوجواني دوره گذر فرد از کودکي به بزرگسالي است؛ در اين دوره فرد ممکن است به طور طبيعي چالشهايي را تجربه کند که با علائم افسردگي اشتباه گرفته شود. حال آن که احتمال دارد اين علائم تنها نشاندهنده فرايند رشد طبيعي فرد باشند.
با وجود همه اينها افسردگي در دوران نوجواني نيز مانند سنين مختلف رخ ميدهد. در نوجوان افسرده هيجانات منفي شديد و تغييرات رفتاري نظير گوشهگيري، بيعلاقگي به حضور در جمع دوستان، پرخاشگري و رفتارهاي پرخطر ديده ميشود. به دليل حساسيت بالاي اين دوره و اهميت بهداشت و سلامت روان در گذر کردن از نوجواني لازم است که نوجوان در اين شرايط تحت نظر يک روانشناس قرار بگيرد تا بتواند با کنترل علائم خود بزرگسالي سالم و بيدغدغهاي را تجربه کند.
افسردگي در سنين مختلف : افسردگي در جوانان
در دوره جواني نيز مانند ساير دورههاي زندگي افسردگي ممکن است به سراغ افراد بيايد. دوران جواني درست زماني است که فرد خواهان استقلال بيشتري است و در تلاش است تا تصميمات مهمي از جمله ادامه تحصيل، رفتن به سربازي، ازدواج و يا پيدا کردن يک شغل مناسب را بگيرد. همچنين اين دوران پيش از ورود به بزرگسالي قرار دارد و به مرور بحرانهاي بزرگسالي نيز به دغدغههاي زندگي فرد تبديل ميشود. با توجه به برههاي که تصميمات در سرنوشت فرد تاثير بسزايي دارد افسردگي نيز ممکن است به خاطر تصميمات اشتباه و يا فشار بيش از حد به سراغ فرد بيايد.
علاوه بر اين مشکلات اقتصادي، ضربههاي روحي و عاطفي، اعتياد، مشکلات خانوادگي و حتي عوامل ژنتيکي در بروز افسردگي جوانان نقش دارند. به همين خاطر همواره به والدين توصيه ميشود که در اين دوران بيشتر به فرزند خود توجه داشته باشند تا دچار مشکلاتي از اين قبيل نشوند.
افسردگي بزرگسالي
افسردگي در بزرگسالي صرف نظر از زمينههاي زيستي و ارثي به دلايل مختلفي اتفاق ميافتد چرا که در اين دوره فرد درگير موارد مختلفي ميشود، استرسها و فشارهاي زيادي را تجربه ميکند که همه اين موارد او را نسبت به افسردگي آسيبپذير ميکند. از جمله رويدادهاي مهمي که در اين دوره ميتوانند در بروز افسردگي نقش داشته باشند ميتوان به موارد زير اشاره کرد.
- تجربه مشکلاتي در روابط عاطفي مثل جدايي
- مواجه شدن با سوگ عزيزان
- تجربه استرسهاي مزمن نظير استرسهاي شغلي و مالي
- بروز تغييرات اساسي در زندگي مثل تولد فرزند يا از دست دادن شغل
توجه داشته باشيد که علائم افسردگي هميشه خفيف نيستند. در صورت رسيدگي نکردن به اين بيماري و عدم اقدام براي درمان، شدت افسردگي ميتواند تا جايي پيش برود که فرد دچار سايکوز يا روانپريشي شده و حتي هذيان و توهماتي را در ارتباط با اختلال خود تجربه کند. افسردگي همراه با علائم روانپريشي در افرادي که زمينه ژنتيکي در اين باره دارند بيش از ديگران اتفاق ميافتد.
افسردگي در سنين مختلف : ميانسالي و پيري
افسردگي در ميانسالي و پيري به ميزان زيادي اتفاق ميافتد، اما اغلب ناديده گرفته ميشود. در حقيقت سلامت روان در دوران سالمندي چيزي است که در جامعه ما کمتر به آن پرداخته ميشود. تغييراتي که در زندگي افراد در اين دو دوره از زندگي اتفاق ميافتد تأثير بسزايي در افسرده شدن آنها دارد. براي مثال بازنشستگي و ازدواج فرزندان دو رويداد مهم هستند که تا حد زيادي منجر به تجربه خلق غمگين ميشوند.
براي آنکه بتوانيد در دوران پيري و سالمندي خود از سلامت روان مناسبي برخوردار باشيد بايد از همين سنين جواني براي آن برنامهريزي کنيد. به دوران بازنشستگي خود به عنوان يک فرصت نگاه کنيد و تلاش کنيد روزهاي خود را بيهدف و بدون برنامه باقي نگذاريد. توجه داشته باشيد که افسردگي در هر دورهاي اتفاق بيفتد حتي در پيري قابل درمان است. روشهاي مختلف رواندرماني بهخصوص درمان شناختي- رفتاري از طريق تحقيقات علمي تأثيرگذاري بالاي خود را در درمان افسردگي ثابت کردهاند. در نتيجه هر زماني از زندگي خود احساس افسردگي کرديد بدانيد که مشاوره افسردگي گزينه مناسبي است که هميشه پيش روي شما قرار دارد و در مرکز حامي هنر زندگي به صورت تلفني و حضوري انجام ميگيرد.
سوالات متداول
افراد در سنين جواني بيشتر به چه نوع افسردگي مبتلا ميشوند؟
جوانان در معرض انواع مختلف افسردگي از جمله افسردگي اساسي، افسرده خويي، فصلي و... قرار دارند اما با اين حال افسردگي اساسي از بقيه انواع افسردگي شايع تر است. ضمن اينکه بايد به تفاوت افسرده خويي با افسردگي هم توجه داشته باشيد و آنها را اشتباه نگيريد.
بهترين شيوه درمان افسردگي چيست؟
براي درمان افسردگي معمولا روان درماني و دارو درماني استفاده ميشود و تلفيقي از اين دو در کنار تغييرات در سبک زندگي ميتواند بسيار موثر باشد