بازی اسباب بازیها با جان کودکان؛ سرگرمی با طعم سرطان!
باشگاه خبرنگاران/ مطالعه گسترده و جهاني محققان نشان ميدهد در اسباببازيهاي پلاستيکي بيش از ۱۰۰ ماده وجود دارد که ممکن است به کودکان آسيب جدي برسانند.
سالها است که خطرات بالقوه سلامتي مواد شيميايي مورداستفاده در اسباببازيهاي پلاستيکي دانشمندان را نگران کرده است، اما تحقيقات جديد نشان ميدهد که خطر آسيب به کودکان تا چه اندازه گسترده است.
در يک مطالعه بينالمللي، محققان ترکيبات شيميايي اسباببازيها و ميزان مواجهه انسان با اين مواد را تخمين زدند و در نهايت بيش از ۱۰۰ ماده شيميايي را در مواد پلاستيکي اسباببازي يافتند که ميتواند خطرات سلامتي غيرقابلچشمپوشي براي کودکان داشته باشد.
در اين خصوص پيتر فانتکه محقق دانشگاه فني دانمارک ميگويد؛ از ۴۱۹ ماده شيميايي موجود در مواد پلاستيکي سخت، نرم و فومي که در اسباببازيهاي کودکان استفاده ميشود، ۱۲۶ ماده را شناسايي کرديم که ميتواند يا از طريق سرطان يا اثرات غير سرطاني بهطور بالقوه به سلامت کودکان آسيب برساند، ازجمله ۳۱ ماده نرمکننده پلاستيک، ۱۸ ماده ضد شعله و ۸ عطر و رايحه.
به گفته محققان، درحاليکه در بسياري از کشورها استفاده از برخي مواد شيميايي بالقوه سمي در اسباببازيهاي پلاستيکي طبق قوانين انجام ميشود، در سطح بينالمللي هيچ رويکرد سازگاري وجود ندارد و محافظتهاي فعلي، بهطور کافي ميزان گستردهاي از مواد بالقوه مضرِ ساختهشده از اسباببازيها را منع نميکند. درواقع مقررات موجود معمولاً بر روي مواد شيميايي خاص (بهعنوانمثال فتالات، بازدارندههاي شعله بروميت و فلزات) متمرکز است، درحاليکه در حال حاضر طيف گستردهاي از مواد شيميايي را که در اسباببازيهاي پلاستيکي يافت ميشود، پوشش نميدهد.
علاوه بر اين، برخي از مواد افزودني سمي و ممنوع هنوز هم در اسباببازيهاي پلاستيکي در بازارهاي تنظيمشده يافت ميشوند، بهعنوانمثال عدم اطلاع از سوي توليدکنندگان يا عدم وجود مقررات در کشور توليدکننده باعث ميشود پلاستيکهاي آلوده بازيافت شوند و در ساخت اسباب بازي بهکار بروند.
براي برجسته کردن مقياس اين مشکل، محققان فهرستي از محتواي شيميايي مواد اسباببازي را تهيه کردند؛ چيزي که بهراحتي توسط سازندگان محصول فاش نميشود، اما بااينوجود در تحقيقات دانشمندان مورد تجزيهوتحليل قرار داشت. محققان با جمعآوري دادههاي شيميايي از ۲۵ مطالعه بررسيشده و ارزيابي خطرِ قرار گرفتن در معرض مواد بر اساس نحوه دست زدن به اسباببازيهاي خاص، فهرستي از مواد شيميايي تهيه کردند که ازنظر خطرات، طبقهبندي شده است.
يکي از محققان در اين خصوص ميگويد ما محتواي شيميايي گزارششده در مواد اسباببازي را با ويژگيهاي مواد و الگوي استفاده از اسباببازي ترکيب کردهايم؛ ازجمله اينکه کودک چه مدت معمولاً با يک اسباببازي بازي ميکند، آيا آن را در دهان ميگذارد يا خير و اينکه در يک خانواده چه تعداد اسباببازي براي هر کودک پيدا ميشود. ما از اين اطلاعات براي تخمين ميزان مواجهه با مواد شيميايي استفاده کرديم و مقايسههايي را نيز انجام داديم.
از ۱۲۶ ماده شيميايي موردتوجه در اين مطالعه، قوانين استفاده از ۲۷ ماده (ازجمله فتالاتهاي متعدد، بازدارندههاي شعله و نرمکنندهها) معمولاً از قبل توسط مسئولان تنظيم ميشود، اما متأسفانه اين مواد در سايه عدم نظارت کافي هنوز هم در اسباببازيهاي آزمايششده وجود دارد. محققان همچنين ۱۷ ماده را بهعنوان مواد شيميايي نگرانکننده تعريف کردند که در فهرستهاي ديگر براي اسباببازيهاي پلاستيکي وجود ندارد، اما بااينوجود ميتوانند براي سلامتي خطرناک باشند. همچنين برخي از اين مواد بهعنوان جايگزينهاي تأسفبار شناخته ميشوند؛ مواد شيميايي که از آنها بهعنوان جايگزين مواد مضر ياد ميشود، اما معلوم است که خود آنها هم خطرناک هستند.
ساير مواد شيميايي نگرانکننده که در اين مطالعه شناسايي شدهاند شامل موادي هستند که ممکن است مضر باشند، اما در حد قابل قبولي ظاهر ميشوند، يا به دلايل مختلف کيفيت آنها نميتواند بهعنوان مواد خطرناک طبقهبندي شود.
محققان ميگويند مجموعهاي از آستانهها تحت عنوان «حداکثر محتواي شيميايي قابلقبول» ميتواند براي ايجاد محدوديت در مقدار مواد شيمياييِ نگرانکننده مورداستفاده در داخل اسباببازيها اعمال شود. اين امر ميتواند شکاف بين سيستمهاي نظارتي مختلفي که امروزه وجود دارد را پر کند.
ازآنجاکه مواد شيميايي مشابه در غلظتهاي مختلف در بين مواد اسباببازي يافت ميشود، محققان حداکثر محتواي شيميايي قابلقبول را براي تمام موادي که اعلام شده در اسباببازيهاي پلاستيکي يافت ميشود، تخمين زدهاند. چنين اطلاعاتي تصميمگيرندگان را قادر ميسازد تا معيارهاي مختلف مواد شيميايي را در کاربردهاي مختلف تهيه کنند. همچنين به شرکتهاي اسباببازي کمک ميکند تا مقدار مواد شيميايي مورداستفاده براي عملکرد خاص را در برابر اين معيارها ارزيابي کنند.
تا زماني که تصميمگيرندگان به اين نوع مطالب تسلط پيدا نکردهاند، والدين ميتوانند براساس نتايج گزارشهاي موجود عمل کنند. سادهترين کاري که والدين ميتوانند انجام دهند اين است که کودکان خود را با اسباببازيهاي پلاستيکي احاطه نکنند. به گفته محققان، کودکان در کشورهاي غربي سالانه بهطور متوسط ۱۸،۳ کيلوگرم مواد پلاستيکي اسباببازي جمع ميکنند که اين ميزان از مواد پلاستيکي ميتواند منشأ بسياري از خطرها باشد.
محققان معتقدند يک روش کارآمد و عملي براي کاهش قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي موجود در اسباببازيهاي پلاستيکي، کاهش ميزان اسباببازيهاي جديد است که هرساله وارد خانهها ميشود. همچنين اخيراً يک مطالعه نشان داد کيفيت بازي کودکاني که تحت تأثير فراواني اسباببازيها قرار دارند کاهش مييابد و همچنين تعداد کمتر اسباببازيها به کودکان نوپا کمک کند تا علاوه بر تمرکز بهتر، خلاقانهتر بازي کنند.