بهترین واکنش در برابر اشتباهات کودکان
حامي هنر زندگي/ يکي از مهمترين دغدغههاي والدين، نحوه برخورد با اشتباهات کودک است. کودکان با رفتارهاي اشتباه خود بزرگ ميشوند و شخصيت خود را شکل ميدهند. همچنين کودکان با اشتباه کردن، رفتارهاي درست را ياد ميگيرند اما رفتارهاي والدين در اين زمينه بسيار مهم و تاثير گذار است و موجب يادگيري درست يا غلط در کودک ميشود. رفتارهاي غلط، آسيبهاي جدي بر شخصيت کودک وارد ميکند که يکي از آنها کمبود اعتماد به نفس است. برخورد با اشتباهات کودکان، اصولي دارد که با رعايت آنها ميتوانيد به بهترين نحو به کودک خود پاسخ دهيد و او را تربيت کنيد. در ادامه مقاله به بررسي کامل برخورد با اشتباهات کودکان ميپردازيم.
اشتباهات کودکان و برخورد با آن ها
اشتباه کردن يک امر معمول و عادي براي رشد و پرورش کودکان است. هيچ کودکي نيست که کارهايش را مطابق انتظار والدين انجام دهد و همه آنها اشتباهاتي انجام ميدهند. اما آنچه که اهميت دارد، نحوه برخورد والدين با اينگونه اشتباهات است چرا که باعث عبرت آموزي و تغيير رفتار صحيح کودکان ميشود.
مغز کودکان پيامهاي منفي را درک نميکند. مثلا وقتي که به کودک ميگوييد "جيغ نزن" به ندرت حرف گوش ميدهد و ممکن است احساس کنيد که با شما لجبازي ميکند. در حالي که اين طور نيست و لازم است که نحوه بيان خود را تغيير دهيد. مثلا ميتوانيد در برخورد با جيغ زدن کودک از جمله "لطفا آروم تر صحبت کن" استفاده کنيد.
برخورد با اشتباهات کودک | تنبيه و فرياد زدن ممنوع
فرياد زدن بر سر کودک به اندازه تنبيه بدني و کتک زدن مخرب است و آسيب جدي بر شخصيت و اعتماد به نفس کودک ميزند. اين کار تاثير آن چناني نيز ندارد و حتي والدين نيز متوجه ميشوند که داد زدن نتيجه معکوس ميدهد و کودک توجه چنداني به آن نميکند. کودکاني که در مقابل اشتباهات کوچک تنبيه ميشوند دچار کمبود اعتماد به نفس ميشوند و و با احساس گناه و سرزنش، رشد پيدا ميکنند.
نحوه صحيح برخورد با اشتباهات کودک
همان طور که گفته شد، اشتباه در کودکان يک امر عادي است و بدون اشتباه کردن، بزرگ نميشوند و ياد نميگيرند. برخورد با اشتباهات کودک، اصولي دارد که با رعايت آنها ميتوان اشتباهات کودکان را به درستي تصحيح کرد و گامي بزرگ در جهت تربيت صحيح کودک برداشت. اين اصول موارد زير را در بر ميگيرد.
برخورد با اشتباهات کودک | داد نزدن
بهتر است که قدرت خود را از طريق تحکم صدايتان به کودک نشان دهيد و از فرياد کشيدن خودداري کنيد چرا که فرياد کشيدن علاوه بر تاثيرات منفي باعث بي توجهي کودک نيز ميشود. محکم و با قدرت صحبت کنيد اما هرگز فرياد نکشيد. همچنين در هنگام برخورد با اشتباه، بهتر است که خم شويد تا به قد کودک برسيد. بالاي سر کودک نايستيد چرا که ترکيب بلندي قد و محکمي صدايتان براي او ترسناک است.
برخورد با کودک به اندازه اشتباهش
دقت داشته باشيد که متناسب با اشتباه کودک به او پاسخ دهيد. مثلا اگر اشتباه کودک اين است که روي تخت ميپرد، نيازي نيست که به سختي با او دعوا کنيد. تنها يک تذکر کوچک براي اين اشتباه کافي است. برخوردهاي بزرگ و جدي باعث ميشود که کودک در مقابل آنها مقاوم شود و زماني که لازم است تا با جديدت با او برخورد شود، فايدهاي نداشته باشد.
برخورد با اشتباهات کودک | تشکر از کودک
زماني که کودک به حرف شما گوش ميدهد و کار خود را متوقف ميکند، از او تشکر کنيد. به اين صورت متوجه ميشود که کار درست نيز به اندازه کار اشتباه پيامد دارد و از انجام آن لذت ميبرد. همچنين تشکر از کودک باعث افزايش اعتماد به نفس او ميشود.
خودداري از هشدارهاي متعدد
اگر کودک به حرف شما گوش نداد و کار خود را تکرار کرد، هشدارهاي خود را تکرار نکنيد چرا که بسياري از کودکان دوست ندارند مورد امر و نهي واقع شود و پس از مدت کوتاهي از شنيدن هشدار، کار خود را متوقف ميکنند. در صورتي که شما هشدار خود را ادامه دهيد، کودک نيز از انجام کار خود دست نميکشد و شما نيز لحظه به لحظه عصبي تر ميشويد.
برخورد با اشتباهات کودک | پذيرفتن عذرخواهي کودک
زماني که کودک پس از کار اشتباه خود از شما عذرخواهي کرد، عذرخواهي او را بپذيريد و موضوع را تمام کنيد. ممکن است فکر کنيد که با نبخشيدن، او را بيشتر تنبيه ميکنيد و باعث ميشود که از کار اشتباه خود بيشتر عبرت بگيرد. اما اين کار به غرور کودک لطمه ميزد و به تدريج باعث فراري شدن کودک از عذرخواهي ميشود و احساس ميکند که عذرخواهي کردن هيچ فايده اي نخواهد داشت.
قبول اشتباهات کودک
توجه داشته باشيد که به هيچ وجه اشتباهات کودک را بر گردن ديگران نيندازيد. مثلا نگوييد که "نه پسر من نبود و پسر همسايه اين کار را انجام داد" ممکن است که شما به دليل محافظت از کودک خود يا آرام کردن او از اين عبارات استفاده کنيد اما توجه داشته باشيد که اين برخورد باعث ميشود کودک مسئوليت پذير نشود و هيچ گاه نتواند مسئوليت کارهاي خود را به عهده بگيرد.
برخورد با اشتباهات کودک | سخن آخر
به طور معمول، والدين زماني ناراحت و عصبي ميشوند که احساس کنند کودک شان رفتار بي ادبانهاي انجام داده و بي احترامي کرده است و يا زماني که کاري مطابق با ميل آنها انجام نداده باشد. در اين زمانها بايد با خود اين طور فکر کنيد که کودک شما هنوز رشد پيدا نکرده است و کارهايش از سر بي ادبي نيست و قصد ندارد که شما را خجالت زده کند. دليل اين کارها اين است که مغزش به طور کافي رشد پيدا نکرده است. با اين طور فکر کردن، ميتوانيد انتظار خود را پايين بياوريد و کمتر عصبي شويد. همچنين کمک گرفتن از مشاوره کودک به شما کمک ميکند که سبک هاي فرزند پروري را بياموزيد و نحوه تربيت بهتري را براي خود انتخاب کنيد.
سوالات متداول
بهترين شيوه برخورد با اشتباهات کودک چيست؟
والدين لازم است از هرگونه تنبيه بدني و فرياد زدن بر سر کودک خودداري کنند. توجه کنيد که رفتار شما بايد با توجه به نوع رفتار اشتباه کودک باشد. سعي کنيد يک ارتباط عاطفي قوي ميان خود و فرزندتان شکل دهيد تا کودک نيز حرف شنوي بيشتري از شما داشته باشد. در صورتي که کودک اشتباه خود را پذيرفت شما نيز رفتار درستي را با کودک داشته باشيد. علاوه بر اين کمک گرفتن از يک مشاوره کودک در راستاي برخورد صحيح با اشتباهات کودک کمک کننده است.