بیخیالی؛ بلای زندگی زنوشوهری
خراسان/ بعضي راهکارها براي تغيير همسري که مسئوليتپذير نيست کار را خرابتر ميکند اما بايد با چنين زنياشوهري چه کرد؟
موقع ازدواج افراد معيارهاي زيادي را براي تضمين خوشبختيشان در زندگي مدنظر ميگيرند مانند ميزان دارايي طرفمقابل، ظاهر، تحصيلات، خانواده و ... اما شايد چيزي که مورد توجه قرار نگيرد، مسئوليتپذير بودن زن يا مرد است. بله، بي مسئوليتي فقط مربوط به دوره مدرسه و نوجواني و ... نيست. بر خلاف تصور عامه که فقط شوهر ميتواند تنبل باشد، زن هم چنين ويژگي ناپسندي را ممکن است داشته باشد. بيخيالي، بلايي است که استحکام زندگيمشترک را به شدت تهديد ميکند. در واقع مرد زندگي و زن زندگي بودن معرف افراد مسئوليتپذيري است که بسيار متعهد به زندگي هستند و از به عهده گرفتن بار زندگي واهمهاي ندارند و از هيچ تلاشي براي آسايش و راحتي خانواده دريغ نميکنند. در ادامه نکاتي درباره علتهاي بيمسئوليتي برخي زنوشوهرها و توصيههايي براي نشاندادن واکنش اصولي به چنين افرادي، مطرح خواهد شد.
علل بيمسئوليتي برخي زنوشوهرها
نداشتن بلوغ فکري| بعضي افراد به لحاظ فکري کودک خردسالي بيش نيستند و اينکه ازدواج کرده و بايد مسئوليتهايي را براي موفقيت يک زندگيمشترک بر عهده بگيرند، نميپذيرند.
در انتظار کمک ديگران| زن يا شوهري که هميشه منتظر يک ناجي است که برايش هزينه کند و کارهايش را انجام بدهد، به مرور به فردي بيمسئوليت تبديل خواهد شد.
الگو گرفتن از يک فرد بيمسئوليت| عدهاي خصلت بيمسئوليتي را از والدين و اطرافيانشان ياد گرفتهاند. اين ويژگي شخصيتي به شدت تحت تاثير آموزشها و يادگيريها از اطرافيان است.
تصورات اشتباه بعضي زنها| به طور مثال، گاهي اين جور القا شده که زن ابدا قرار نيست هيچ کاري انجام بدهد و مسئوليت صددرصد زندگيمشترک به عهده شوهر است. البته اين مسئله به معني توصيه براي شاغل شدن زنان نيست. زندگيزناشويي مسئوليتهاي گستردهاي دارد که هر زن و شوهري بايد آنها را فرا بگيرد.
پرتوقع بودن بعضي مردان| محبتهاي افراطي والدين و باد کردن بيجهت فرزندان توسط خانواده ظلمي است که در حق بچههاي خود ميکنند و نتيجه اين ميشود که مرد توقع نابهجا پيدا ميکند و پذيرش انجام مسئوليتهاي عادي در خانه(رعايت نظافت شخصي، منظم کردن خانه و ... ) را ندارد.
اشتغال زنان و بيمسئوليت شدن بعضي مردان| در واقع اشتغال زن ميتواند کمکي براي چرخاندن زندگي امروزه باشد نه اينکه شوهري از اين قضيه سوءاستفاده کند و تمام بار تامين معيشت را به دوش همسر بگذارد.
بيمسئوليتيهاي روشنفکرانه| بعضي زنان معتقدند که آشپزي کردن براي زنهاي قديم بوده، حالا اين همه فست فود و غذاي آماده هست که با يک تماس تلفني در خانه ميآيد، نيازي به آشپزي نيست. يا تربيت بچه به آنها ربطي ندارد چون مهدکودک است. يا شايد اين جملات را شنيده باشيد: «زن که قرار نيست کارهاي خانه را انجام دهد، من که خدمتکار نيستم، تو زن نمي خواستي، کارگر ميخواستي و ... ». گفتن اينها، معمولا نشاندهنده بيمسئوليتي زن و تقليد کورکورانه از تصورات روشنفکرانه است. بدون شک در زندگيمشترک، زنوشوهر بايد پابهپاي هم براي موفقيت تلاش کنند و داشتن چنين حسهايي، بهانههايي براي فرار کردن از زير بار مسئوليتها در زندگيمشترک است.
4 نوع واکنش به همسر بيمسئوليت
ابتدا بهتر است بدانيم که اگر رفتاري از همسرمان را نميپسنديم، نميتوانيم سريعا برچسب تنبلي و بيمسئوليتي به او بزنيم. مثلا اگر مرد يا زني حتي يک روز تعطيلي و استراحت براي همسرش در نظر نميگيرد، نميتواند بگويد که همسرم تنبل است. حالا اگر واقعا همسري بيمسئوليت باشد براي مواجهه با چنين معضلي واکنشها متفاوت است که بعضيهايش، کار را خرابتر هم ميکند.
گروه اول| يک عده خودشان دست به کار ميشوند و بار مسئوليت همسر را به دوش ميکشند. مثلا مرد تن به کار نميدهد، زن سرکار ميرود يا مردي که زنش تنبل است، خودش شوهر خانهدار ميشود.
گروه دوم| عدهاي ديگر تحمل اين وضع را ندارند و طلاق ميگيرند.
گروه سوم| دستهاي ديگر که تحمل اين وضع برايشان سخت است، دنبال تاديب همسرشان ميروند از حربه توهين. به سرکوفت و بياحترامي به اميد تغيير همسر، پناه ميبرند!
گروه چهارم| دسته آخر که بهترين روش را در پيش ميگيرند، اشتباهات خود را که باعث تشديد بيمسئوليتي در همسرشان شده شناسايي و با اصلاح آنها به طور غيرمستقيم، همسرشان را دعوت به پذيرش مسئوليت در زندگيمشترک ميکنند. اما اين تغييرات چه ميتواند باشد؟
اصول مسئوليتپذير کردن همسر
لجبازي نکردن| يعني بيمسئوليتي همسر را با بيمسئوليتي جواب ندهيد. به جاي قهر کردن بايد دنبال راههايي براي حل مشکل بود. در فضايي مملو از کينه و قهر جايي براي تغيير مثبت نميماند.
حمايت افراطي ممنوع| برخي همسران خودشان آستين بالا ميزنند و حتي خانوادهشان را وارد صحنه کمک ميکنند که کارهاي نکرده همسر را انجام دهند که طبيعتا اشتباه است. حمايت نکردن افراطي، خودش راهي براي مسئوليتپذير کردن همسر است. بنابراين توصيه ميشود که قطع اين حمايتها انجام شود چرا که اين حمايتها تا چند سال قرار است ادامه يابد و آيا ميتوان نقطه پاياني برايش در نظر گرفت.
ترغيب همسر به انجام وظايفش|ره صد ساله را يک شبه نميتوان رفت. همسر بيمسئوليت ناگهان مسئوليتپذير نميشود. واقع بين باشيد و مصرانه و با قاطعيت بسيار اما با صميميت و محبت انجام مسئوليت از همسر را تقاضا کنيد. از اهداف کوچک و قابل دسترس شروع کنيد تا به اهداف بزرگ برسيد که صبوري شما پشتوانه اين کار است.
آشنا کردن همسر با پيامدهاي بيمسئوليتي| فرض کنيم همسرتان شلخته است و قرار است دوستانش براي دقايقي به ديدنش بيايند. آن روز شما، اتاقش را جمعوجور نکنيد تا خودش حس شرمساري در حضور مهمانها را درک کند و پيامدهاي رفتارش را ببيند.
نويسنده : فريبا البرز| کارشناسارشد مشاورهخانواده