شر« شک» را چگونه از زندگی مشترک کم کنیم؟
فارس/ از قديم مي گفتند که شک و بدگماني آفت زندگي انسان است در واقع يک باتلاق يا يک صحرايي که فرد هر چه درآن مي رود به جايي نمي رسد، درست هم گفته اند ، زماني که اعتماد در زندگي از بين برود ، شک و ترديد جايگزين آن مي شود اما گاه هم هست که اين احساس شک و ترديد از عدم ناامني دروني افراد سرچشمه مي گيرد و به از بين بردن زندگي عاطفي مي انجامد و يا اينکه آن را بشدت مورد جراحت و آسيب مي رساند.
افرادي که به اطرافيان يا شريک زندگي شان شک مي کنند در واقع هميشه در ترس و وحشتي هستند که مدام احساس رها شدگي يا تحقير و شکست در وجودشان پرورش پيدا مي کند از خيلي افراد هم مي شنويم يا اينکه در جلسات مشاوره مي گويند، در واقع مي دانند که چيزي وجود ندارد اما هميشه در شک و بدگماني هستند و دست خودشان نيست اين عبارت «دست خودم نيست» خيلي از بدبين ها و شکاک ها را گرفتار کرده است.
شکاک بودن و بدگماني عبور از خط تعادل و قرمز افراد در زندگي هاي مشترک است و به عبارتي پايه هاي زندگي مشترک را مي خورد اين رفتار شامل چک کردن مدام گوشي همسر در زمان خواب يا نبودن او، شک کردن به تماس هاي همسر، زيرنظر گرفتن يا تعقيب او تا احساس خطر در جمع هاي غريبه و خودماني، اجازه ندادن به سرکار رفتن همسر يا هر چيز ديگري مي تواند نمود پيدا کند.
در اسلام به طور موکد از ترتيب اثر دادن به گمانهاى بيهوده و بياساس افراد منع شده اند و از انسانها خواسته شده تا زمانى که به مسئلهاى يقين و علم پيدا نکردهاند، درباره آن قضاوت نکنند چرا که بناي آسيب و نابودي جامعه در همين است. حضرت على(ع) مي فرمايند: «سوء الظن يفسد الامور و يبعث على السرور؛ گمان بد کارها را فاسد کرده و انسان را بر کارهاى زشت وا ميدارد» از پيامبر (ص) نيز نقل شده کسىکه به برادر خود سوءظن داشته باشد به تحقيق به خداوند بدى کرده است، زيرا خداوند فرموده: «اجتنِبوا کثيراً من الظَّن؛ از بسيارى از گمانهاى بياساس دورى کنيد.
در آيه ۱۲ سوره مبارکه حجرات آمده است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَن يَأْکُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ؛ اى کسانىکه ايمان آوردهايد از بسيارى از گمانها بپرهيزيد که پارهاى از گمانها گناه است و جاسوسى مکنيد و بعضى از شما غيبت بعضى نکند آيا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مردهاش را بخورد از آن کراهت داريد (پس) از خدا بترسيد که خدا توبهپذير مهربان است».
افراد مبتلا به شک نمي توانند قبول کنند و بپذيرند که احساساتشان نسبت به ديگران منفي است و رفتار تهديد آميز يا تحقير اميز به ديگران دارند ، اين افراد حتي اگر اعتماد ديگران هم بهشان ثابت شود باز هم نسبت به همسر يا ديگراني بي اعتماد هستند و برداشت هاي غلط و شخصي از رفتار و اعمال ديگران مي کنند و ديگران را رنجيده مي کنند عموما همسران اين افراد خسته و رنجور و درد کشيده مي نمايند و اگر بتوانند دوري از آنها را انتخاب مي کنند.
اما گاه پيش مي آيد که افراد از سر ناآگاهي شک و ترديد همسر را بر مي انگيزند به اين طور افراد ميتوان آموزش داد که چطور شک و ترديد را از سر زندگي شان کم کنند. به استثناي افرادي که به لحاظي بيماري بدگماني نسبت به همسر دارند سايرين را مي توان با روش هاي صحيحي به راه درست آورد به اين صورت که شريک زندگي شان بداند چطور مي بايست سايه شک و ترديد را از سر زندگي شان کم کنند.
1-از گفتن برخي خاطرات براي همسرتان جلوگيري کنيد
گاه خاطراتي در گذشته زندگي افراد بوده که ممکن است براي تعريف کردن آن به افرادي که در دلشان قدري بدگماني يا ترديد دارند، مناسب نباشد. مثلا خانمي هست که در گذشته خواستگاراني داشته اما همسر فعلي اش به دليل دوست داشتن زياد يا برخي بددلي ها نسبت به آنها احساس خوبي پيدا نمي کند بهتر است اين خاطرات براي همسر تعريف نشوند اينها به معني پنهان کاري نيست بلکه به نظر تعريف نکردن مسائل غير ضروري مي باشد.
2-براي خانواده و همسرتان هميشه خوش قول باشيد
خوش قولي هميشه مي تواند اعتماد افراد را جلب کند بهتر است زماني هاييکه قرار با خانواده همسر و خود همسر مي گذاريد سر زمان باشيد و از گفتن اينکه ترافيک بود و مشکل پيش آمد و مسائل ديگر پرهيز کنيد قدري هميشه زودتر سر قرار حاضر شويد تا اعتماد ديگران به شما جلب شود. خوش قولي هميشه اعتماد آفرين است.
3-صادق باشيد
گاه در زندگي مشترک پيش مي آيد که افراد مسائلي را به هم درست نمي گويند، يا مثلا جايي مي روند با دوستان يا خانواده اما از همسرشان به هر دليلي پنهان مي کنند همين باعث مي شود که همسر تصور کند هميشه اين فرد به او دروغ گفته يا راستش را نمي گفته است يا مثلا خريدي کرده ايد ولي بي دليل آن را مطرح نمي کنيد ممکن است همسرتان تصور کند که شما هميشه پنهان کاري مي کنيد در حالي که اين اين يک اتفاق ساده در ذهن شما بوده است.
فراموش نکنيد که موضوعات مهم هميشه برملا مي شوند اگر شما نقطه ضعفي در خودتان يا خانواده داشته ايدو آن را در زمان ازدواج مخفي کرده ايد بدانيد که روزي همسرتان و خانواده اش آن را خواهند فهميد و زمينه بدگماني و بي اعتمادي نسبت به شما فراهم مي شود.
4-به همسرتان احترام بگذاريد
يادتان باشد که احترام حس اعتماد را ايجاد مي کند اگر شما هميشه در هر شرايطي به همسرتان احترام بگذاريد و اجازه هم ندهيد که کسي اين حرمت را از بين ببرد چرا که احترام، اعتمادساز است.
5-ارتباطاتي که حس بدبيني ايجاد مي کند را ممنوع کنيد
برخي ارتباطات در محيط هاي شغلي مي بايست باقي بمانند مثلا شما در شرايط منزلي قرار نيست اگر اجبار کاري نداريد با همکارانتان صحبت کنيد و زمينه حسادت و شک و ترديد همسرتان را فراهم کنيد هميشه فاصله اي بين مسائل شغلي و خانوادگي ايجاد کنيد کساني که اين نکته را رعايت نمي کنند مشکلات زيادي در زندگي شان ايجاد مي شود. بهتر است در ارتباط با همکاران جنس مخالف به شدت ملاحظه کار و مراقب باشيد تا زماني که همسرتان اين ارتباطات را در فضاي مجازي مي بيند برايش شبهه ايجاد نشود در حاليکه هم که چيزي وجود ندارد براي نگراني پس حساسيت هم در اين زمينه ايجاد نکنيد.
خانمي تعريف مي کرد که همسرش به شدت نسبت به گوشي همراه او حساس است زماني که از محل کار مي آيد مدام آن را چک مي کند ، براي او توضيح داده شد که اجازه دهيد مدتي بدون حساسيت اين کار را انجام دهد شما که مشکلي در اين زمينه نداريد کم کم حساسيت همسرتان هم کم مي شود و آن زمان است که برايش توضيح دهيد گوشي همراه وسيله شخصي است و مي بايست خودتان و همسرتان اين حريم ها را رعايت کنيد البته گاه پيش مي آيد که خود همسران اين حساسيت را تحريک مي کنند مثلا اقا به سراغ گوشي خانمش براي کاري مي رود و خانم به شدت نسبت به اين کار واکنش منفي نشان مي دهد، درست است که تلفن همراه حريم شخصي است اما چه اشکالي دارد که گاهي به گوشي هم براي کاري نگاهي بياندازيم در صورتي که حساسيت از سوي شما ايجاد نشود، مطمئنا همسرتان هم گاردي نخواهد گرفت.
6-ارتباط با افراد حسود را کمتر کنيد
خيلي از افراد در اطراف ما هستند که ممکن است به ما و زندگي مشترکمان حسادت داشته باشند به همين خاطر رفتارها و کارهايي مي کنند که در زندگي ما ممکن است اثر منفي داشته باشد اگر دقت کنيم در اطراف هر يک از ما چنين افرادي هستند بهتر است ارتباط با اين افراد را محدود کنيد تا به زندگي مشترکتان خدشه وارد نشود و اثر منفي بر شما نگذارد.
در نهايت اينکه خيلي از افراد ممکن است از گذشته و زندگي خانوادگي خود زخم بي اعتمادي خورده باشند به همين دليل اين ناامني را به زندگي مشترکشان هم منتقل مي کنند اينجاست که نقش مشاور و روان درمانگر پررنگ مي شود و زوجين مي بايست براي درمان و ترميم زخم هاي همسرشان اقدام کنند. مهارت هاي ارتباطي و گفت وگو مي بايست تقويت شود تا اين مشکلات به بچه ها منتقل نشود و زندگي مشترک را از بين نبرد.
نويسنده: زهره سعيدي