خواهرم با من، پدرومادرمان و حتی بچهاش بد اخلاق است

خراسان/ خواهري دارم که بهشدت بداخلاق است، توان کنترل خشماش را ندارد و هر وقت ناراحت ميشود، اعصاب همه را به هم ميريزد. 21 ساله است. حتي با پدرو مادرش هم خوب صحبت نميکند. فکر کنم شوهرش هم از اين موضوع ناراحت است. بعضي اوقات فرزند پنج سالهاش را هم کتک ميزند. با او چطور رفتار کنيم؟
پاسخ
مخاطبگرامي؛ با توجه به نکاتي که در پيامک تان مطرح کرديد بايد هرچه زودتر اين مشکل مديريت شود چون علاوه بر اطرافيان خواهرتان، براي زندگيمشترک و فرزندش هم دردسرساز شده است.
براي کاهش يا حذف پرخاشگري، ابتدا بايد دلايلشکل گيري قديم و جديد آن مشخص شود که به طور معمول در سه دسته دلايل جسماني يا عضوي، ارتباطي و محيطي و در نهايت اختلالات يا آزردگيهاي روان شناختي بررسي مي شود و متناسب با علت، راهبرد درماني هم بسيار متفاوت خواهد بود.
شايد اين مشکل دلايل جسماني دارد
کاري که در ابتدا بايد توسط متخصص روان پزشک با همکاري خود بيمار انجام شود، جستوجوي وجود يا نبود علل جسمي يا به اصطلاح اختلال عضوي در تاريخچه زندگي قديم و جديد خواهر گراميتان است. بيماريهاي جسمي، تواناييها و قدرت جسماني و عملکردي فرد را دچار اختلال ميکند و به اين طريق براي بيمار وضعيت نااميدکنندهاي را به وجود ميآورد که به کاهش اعتمادبهنفس و نااميدي در فرد منجر ميشود. براي مثال يکي از شايعترين علل پنهان پرخاشگري، اختلال پرکاري تيروئيد است که نگراني، اضطراب و کج خلقي يکي از علايم عيني آن است. در صورت اثبات وجود اختلال عضوي يا همان بيماري جسماني، اولين گام، شروع درمان آن است؛ بنابراين در نظر اول شايد تصور نميکرديد که کجخلقي يا خشونت يا به اصطلاح مشکل رفتاري فرد ، ميتواند ريشه جسماني داشته باشد نه صرفا ذهني.
شرايط ارتباطيومحيطي خواهرتان بايد بررسي شود
منظور از دلايل ارتباطي و محيطي، علل خانوادگي، شغلي و تحصيلي و از همه مهمتر روابط آشفته عاطفي با همسر، ديگر اعضاي خانواده يا فاميل است؛ براي مثال يکي از دلايل عصبانيت در زنان متاهل، ازدواج ناخواسته به توصيه والدين حتي به جبر يا گاه از سر بيتجربگي و بيمهارتي والدين و خود فرد است. ازدواجي که پس از مدتي فرد دچار نارضايتي جدي و ناکامي عاطفي ميشود و به دنبال آن نااميدي و بروز خشم، بي حوصلگي، افسردگي، انزوا و حتي پرخاشگري رخ ميدهد؛ بنابراين در اين مرحله هم به کمک متخصص روان شناس بايد علل احتمالي شکلگيري خشم را دريابيد و در صورت اثبات، فرايند درمان را آغاز کنيد.
انگيزه درمان را در خواهرتان ايجاد کنيد
طيف وسيعي از آزردگيهاي روانشناختي خفيف تا اختلالات روانشناختي شديد وجود دارد که به دلايل متفاوت، فرد مبتلا را به بروز رفتارهاي ناهنجار از جمله خشم و پرخاشگري وامي دارد. اگر خواهر گرامي شما بر اساس نظر متخصص روان پزشک يا روان شناس باليني دچار مواردي از اين دست شده، کار چنداني از دست شما برنمي آيد جز دارودرماني و احتمالا روان درماني به تشخيص متخصصان ياد شده. بنابراين در مجموع براي کنترل، بهبود و درمان خشم و پرخاشگري خواهر گرامي تان، بايد مراحل ياد شده را طي کنيد تا به نتيجه مدنظر برسيد. تنها کاري که اکنون مي توانيد انجام دهيد، تمهيداتي در خانه است تا حداقل برانگيختگي را براي ايشان داشته باشد و اگر با توجه به توضيحات يادشده خود شما حدس مي زنيد که علت چيست، به روش کاملا محترمانه و با ايجاد انگيزه، تمايل به درمان را در ايشان ايجاد کنيد.
نويسنده : رضا زيبايي | روانشناس عمومي و استاد دانشگاه