10 توصیه که به نوجوانان آزادی بیشتری میبخشد
خراسان/ دنیای نوجوانی، دنیای بسیار خاص، پیچیده و حساسی است و بسیاری از احساساتی که طی این مرحله از عمر در انسان شکل می گیرد از تأثیرگذاری و ژرفای زیادی برخوردار است که گاهی تا بزرگسالی ادامه می یابد. در کنار همه پیچیدگی ها و حساسیت ها، دوره نوجوانی از پاکی، لطافت و شیرینی هایی هم برخوردار است. امروز به بهانه پیامک یکی از نوجوانان عزیزمان که برای صفحه خانواده و مشاوره ارسال کرده بود، از زبان مشاور چند توصیه به نوجوانان داریم و در پایان هم سخنی کوتاه با والدین. پسری هستم 15 ساله که هر کاری می خواهم انجام دهم حتی برای کارهای ساده، باید از پدرو مادرم اجازه بگیرم. آن ها همیشه به من شک دارند بدون این که سابقه ای داشته باشم و من از این موضوع ناراحتم. با سلام و احترام به آقا پسر 15 ساله خودم. در ابتدا از 3 نظر خوشحال شدم: اول این که شما اهل مطالعه و روزنامه هستید. دوم این که کارشناسان را محرم اسرار دانسته اید و سوم این که به دوره جدیدی از زندگی یعنی بلوغ و نوجوانی وارد شده اید؛ اما پاسخ شما: همچنان که می دانید وقتی در یک مجموعه مثل مدرسه، جامعه و... زندگی می کنید یا زمانی که رانندگی می کنید باید قوانین آن را رعایت کنید. پس خانواده هم یک سیستم و مجموعه است که قوانینی دارد و تا زمانی که در آن زندگی می کنید باید آن ها را رعایت کنید. ممکن است والدین شما در تنظیم، بیان و اجرای قوانین، خوب عمل نکرده باشند؛ اما وجود قوانین تربیتی و انضباطی در هر خانواده ای واجب و ضروری است. اگر از شما بپرسم "آیا دوست دارید کاملاً آزاد باشید و هر کاری خواسته باشید، انجام دهید؟" مطمئنا می گویید: "نه کاملا آزاد، اما مقداری آزادی لازم دارم." من هم با شما موافقم، اما این آزادی باید با نظارت والدین باشد. بیشتر تأکید والدین در این سن در مورد انتخاب دوستان، نوع پوشش –زمان آمدن و رفتن- مسائل تحصیلی، مسائل اعتقادی و دینی و ... است که حق دارند یک چارچوب منطقی برای آن ها تعیین کنند. حالا با توجه به این موارد توصیه هایی را که در ادامه می آید جدی بگیرید:
1- اگر می خواهید پدر و مادرتان به شما آزادی بدهند و در اصطلاح به شما گیر ندهند و... تا جایی که می توانید درخواست هایشان را انجام دهید.
2- سعی کنید وظایف شخصی خود مثل مرتب کردن اتاق، جمع آوری وسایل ، رعایت بهداشت فردی، انجام وظایف شرعی و اعتقادی، انجام تکالیف درسی و.... ر ا بدون تذکر آن ها به صورت خودکار انجام دهید.
3- با آن ها محترمانه و مؤدبانه صحبت کنید، به آن ها عشق بورزید و بگویید دوستشان دارید.
4- هیچ وقت به آن ها دستور ندهید، مقایسه نکنید، صدای تان را بلند نکنید، داد نزنید، قهر نکنید و....
5- اگر قولی به آن ها می دهید به آن عمل کنید؛ مثلا اگر قرار است فلان ساعت خانه باشید، سعی کنید برسید و...
6- خدای نکرده هیچ گاه به آن ها دروغ نگویید و در اصطلاح آن ها را "دور نزنید" و "نپیچانید".
7- اگر درخواستی دارید محترمانه و به درستی بیان کنید؛ یعنی به صورت: "لطفاً ...."، "خواهش می کنم...."، "اگر می شود....."، "اگر چه کار کنم، اجازه می دهید..." .
8- در تمام دنیا افراد مهم برای خودشان محافظانی دارند که شبانه روز از آن ها مراقبت می کنند تا آسیبی به آن ها نرسد، حالا شما والدینی دارید که به صورت رایگان مراقب و مواظب شما هستند؛ پس به وجود آن ها افتخار کنید.
9- اگر روزی والدین شما کاملا شما را رها کردند و درباره عملکرد شما هیچ سؤالی نپرسیدند، آن روز احساس خطر کنید. پس فرمول نهایی: به والدین عشق ورزید + به آن ها احترام بگذارید + عصبانی نشوید + درخواست های تان را درست بیان کنید + وظایف شخصی تان را به موقع انجام دهید و منتظر بمانید تا آرام آرام به شما اعتماد کنند و شک ها برطرف شود.
10- در پایان اگر نتیجه نگرفتید به یک روان شناس متخصص و متعهد مراجعه کنید.
5 توصیه به والدین: شما والدین گرامی نیز با درک شرایط و دوران خاص نوجوانی، باید به نکاتی توجه کنید.
میگنا کلیدهایی را برای ارتباط درست والدین با نوجوانان توصیه می کند:
اجتناب از به کاربردن زور و فشار : اگر در مواردی با نوجوانتان اختلاف پیداکردید. به جای وارد آوردن فشار بکوشید قوانینی وضع کنید که از طریق آن اختلاف هایتان را برطرف سازید.
گسترش روابط : متاسفانه بخش عمده ای از گفت و گوهای والدین با فرزند نوجوان خود در نصیحت کردن، اصلاح اشتباهات و آموزش آن ها خلاصه می شود. از این رو آنان سخنان شما را بیشتر به عنوان یک سخنرانی تلقی می کنند تا یک ارتباط دوستانه. برای بهبود روابط، مکالمات خود را بر دلبستگی های آن ها متمرکز کنید؛ مثل: ورزش، موسیقی، لباس و ... برای برقراری چنین ارتباطی با فرزندان خود وقت آزاد و کافی اختصاص دهید.
مدارا : در مدارا و معامله طرف بازنده و برنده مطرح نیست، بلکه هر دو طرف برنده هستند. نیازهای فرزند خود را بشناسید و سعی کنید در ازای هر درخواستی که از او دارید، شما نیز پاسخگوی یکی از نیازهایش باشید. با استفاده از این روش می توانید به فرزندتان بگویید؛ من از نیازهای تو اطلاع دارم و تو نیز از نیازهای من. اگر تو با من همکاری کنی من هم با تو همکاری می کنم، ولی اگر همکاری نکنی، نمی توانی از من انتظار همکاری داشته باشی.
پرهیز از ایجاد عصبانیت : والدین باید به فرزندان خود کمک کنند تا احساسات و خشم آن ها به صورتی متناسب ظاهر شود و از انباشته شدن احساس خشم در آن ها جلوگیری کنند.
اغراق نکردن : والدین عصبانی می شوند و قول هایی می دهند یا تهدیدهایی می کنند که قادر به انجام آن ها نیستند. سخنی می گویند یا کاری می کنند؛ اما بی درنگ از کرده خود پشیمان می شوند. با این رفتارها به فرزند خود آموزش می دهند که به حرف هایی که می زنم توجه نکن و آن ها را جدی نگیر چون به آن عمل نخواهم کرد.