ايسنا/ در حالي که در مقابل تهديد کرونا، تمام اميدها به توليد واکسن است و دنيا در تکاپو و رقابت ساخت اين واکسن به سر ميبرد، برخي ادعاهاي ضد واکسن و خلاف واقع از سوي برخي کاربران فضاي مجازي مطرح ميشود؛ ادعاهايي که ميتواند تهديدي براي سلامت کودکان و بازگشت بيماريهاي قابل کنترل با واکسن باشد...
برنامه واکسيناسيون ملي از سال ۶۳ در کشورمان آغاز شد و اکنون به پوشش بيش از ۹۸ درصدي رسيده است. بر اساس همين برنامه نيز ايران توانسته کاهش چشمگيري در مرگ و مير نوزادان و کودکان داشته و به افتخاراتي نظير دريافت سند حذف سرخک از سازمان جهاني بهداشت، کنترل ۱۹ ساله فلج اطفال و... دست يابد.
در مجموع جنجالهاي خلاف واقع و غيرعلمي اخير بر سر واکسيناسيون در حالي مطرح ميشود که ايمن سازي دوران کودکي يک سرمايه گذاري جهاني براي نجات زندگي ساليانه حدود ۲.۶ ميليون نفر در دنيا است.
اثربخشي غيرقابل انکار واکسنها
در هيمن راستا، دکتر سيد محسن زهرايي_رئيس اداره بيماريهاي قابل پيشگيري با واکسن وزارت بهداشت در گفتوگو با ايسنا، با بيان اين که اولين واکسن در شکل جديد در ۲۱۰ سال قبل توليد شده است، گفت: پس از آن واکسنهاي متعدد ساخته شده است که جامعه بشري از آنها استفاده کرده است؛ در طول اين سالها خدمات بزرگي را از خود نشان دادهاند و اثربخشي واکسنها غير قابل انکار است.
وي با تاکيد بر اينکه واکسيناسيون سالانه از بروز ۳ ميليون مرگ جلوگيري ميکند، تصريح کرد: از آنجايي که واکسنها عموما براي کودکان استفاده ميشوند در نتيجه وقتي کودکي سالم ميماند ميتواند عمري طولاني کرده و به کشور خود خدمت کند.
بيماريهايي که با واکسن کنترل شد
زهرايي درباره آثار واکسيناسيون در کشورمان، بيان کرد: سالها قبل بيماري فلج اطفال يکي از بيماريهاي شايع در کشور ما بود که سالانه حدود هزار کودک دچار فلج دائمي ميشدند. اين بيماري در سالهاي قبل چنان در جامعه رايج بود که به عنوان مثال اگر کودکي پس از تزريق آمپول دچار فلج اطفال ميشد، اين تصور براي خانوادهها به وجود ميآمد که تزريق آمپول باعث فلج شدن فرزندشان شده است. اکنون خوشبختانه با واکسيناسيون کودکان ۱۹ سال است که هيچ موردي از فلج اطفال در کشور نداشتيم درحاليکه بيماري در کشورهاي همجوار ما وجود دارد. علاوه بر فلج اطفال، بيماريهاي متعددي از جمله سرخک، ديفتيري و... کنترل شده است.
کاهش موارد بروز هپاتيت به يک چهارم
وي با اشاره به واکسيناسيون عليه بيماري هپاتيت B، افزود: پيش از آغاز واکسيناسيون عليه هپاتيت، حدود ۲.۵ تا ۴ درصد جامعه ما آلوده به ويروس هپاتيت بودند که امکان داشت علاوه بر آنکه خودشان دچار مشکلات کبدي و بيماريهاي جدي شوند، سايرين را نيز به اين ويروس آلوده کنند. اگر اين واکسيناسيون انجام نميگرفت با توجه به ميزان شيوع اعتياد تزريقي، مشخص نبود اکنون وضعيت اين بيماري در جامعه به چه شکل باشد. اما اکنون شيوع هپاتيت B حدود يک سوم تا يک چهارم نسبت به پيش از آغاز اين واکسيناسيون کاهش پيدا کرده است.
رئيس اداره بيماريهاي قابل پيشگيري با واکسن وزارت بهداشت در پاسخ به اين سوال که آيا امکان تحقيقات براي شناسايي مواد تشکيل دهنده واکسن براي همه افراد وجود دارد يا خير، گفت: هيچ کشوري اين حالت نيست که افراد خودشان از کارخانه خاصي واکسن تهيه کنند و سپس آن را تزريق کنند. خدمات واکسيناسيون در کشورمان مثال خوبي براي تحقق عدالت اجتماعي است. همان واکسني که در شهرهاي بزرگ استفاده ميشود عينا در شهرهاي دور افتاده نيز استفاده ميشود. تمام واکسنهاي تزريقي از کيفيت يکسان و خوبي برخوردار هستند. توليد واکسن کاري ساده و پيش پا افتاده نيست که هر شرکتي توان توليد آن را داشته باشد. در بين کشورهاي اسلامي تنها دو کشور توان توليد واکسن دارند که يکي از آن دو کشور، ايران است. ابزارهاي نظارتي و کنترلي بسيار پيچيدهاي بر واکسن حاکم است و در چند مرحله مورد کنترل کيفي قرار ميگيرد تا اثربخشي آن ثابت شود. واکسنها مانند داروها شماره سريال خود را دارند که پس از توليد بر اساس شماره سريال بررسي ميشوند و تاييديه مصرف را اخذ ميکنند.
وي درباره ادعاهاي مطرح شده درباره اينکه در واکسنها از جنين مرده و ... استفاده ميشود، تصريح کرد: اگر قرار باشد بنده که تخصص پزشکي دارم در مورد ساخت ماهواره اظهار نظر کنم احتمالا قويتر از چنين صحبتهايي نخواهد بود. هرکس بايد در حيطه دانش و علم خود اظهار نظر کند.
زهرايي درخصوص احتمال بروز عوارض پس از تزريق واکسن، افزود: هرچيزي ميتواند عوارض خود را داشته باشد، به عنوان مثال حتي هنگامي که يک استامينوفن ساده تهيه ميکنيد در بروشور داخل جعبه از عوارض احتمالي سخن گفته شده است. در اين حالت بايد ديد منافع آن بر عوارضش پيشي خواهد گرفت يا نه که به استفاده از آن ادامه دهيم. در مورد واکسنها از آنجايي که فرايند کنترل کيفي بسيار دقيق و پيچيده است، عوارض بسيار خفيف و ناچيز خواهد بود و عموما عوارضي هستند که ناشي از پاسخ سيستم ايمني بدن نسبت به آنتيژني که وارد بدن شده است، خواهد بود. تب يا درد موضعي از عوارضي هستند که ممکن است در ۱۰ تا ۲۰ درصد افراد مشاهده شود که همگي نشان دهنده پاسخ ايمني بدن نسبت به ورود آنتيژن است و سبب ميشود در آينده فرد ايمني نسبت به بيماري پيدا کند. عمده عوارضي که پس از تزريق واکسنها ميبينيم ناچيز است که در مقابل فوايد آن قابل چشمپوشي است.
خطر بازگشت بيماريها، در صورت بيتوجهي به واکسيناسيون کودکان
وي در ادامه خاطرنشان کرد: طي حدودا ۴ ماه اخير که بيماري کوويد۱۹ در کشور پديدار شده است همه ابعاد زندگي مردم تحت تاثير قرار گرفته است. عليرغم اينکه توصيههايي به ماندن در خانه و عدم خروج از منزل در موارد غيرضروري ميشود، بايد خانوادهها توجه کنند دستاوردهايي که در سلامت کودکان به دست آورديم به علت پوشش بالاي واکسيناسيون است و اگر فرضا به دليل بيماري کرونا، واکسن کودک را به تعوق بيندازيم، اين دستاوردها را از دست داده و پوشش واکسيناسيون ما کاهش مييابد و بيماريهاي کنترل شده ممکن است بازگردند. پوشش واکسيناسيون مهمترين سد دفاعي در برابر بيماريها براي کودکان است.
کاهش مراجعه مردم براي واکسيناسيون کودکان
واکسيناسيون کودکان را به تعويق نيندازند
زهرايي با اشاره به اينکه طي ۴ ماه اخير با کاهش مراجعه مردم براي دريافت واکسن مواجه شديم، تصريح کرد: تلاشمان اين است از خانوادهها بخواهيم واکسيناسيون فرزندانشان را به تعويق نيندازند تا بازگشت بيماريها تهديدي براي سلامت کودکان نباشد. ممکن است کرونا تا يک يا دو سال آينده با ما باشد و اگر قرار باشد به دنبال آن واکسيناسيون فرزندانمان را به زمانهاي ديگر موکول کنيم، فرزندانمان در معرض بيماريها قرار خواهند گرفت.
وي درباره واکسيناسيون بدو ورود به مدرسه و پايه دهم دانشآموزان، بيان کرد: تمام شرايط براي انجام واکسيناسيون فراهم است و پايگاههاي سلامت به شکل مستمر در حال خدمت رساني هستند. اکثر مراکز ما مراکز پاک هستند؛ يعني در اين مراکز بيمار مشکوک به کرونا و به طور کلي بيمار ويزيت نميشود و تنها خدمات به مادر و کودک ارائه ميشود.
اميدِ توليد واکسن در مقابل تهديد "کرونا"
وي درخاتمه با اشاره به اينکه در مقابل تهديد سلامتي به نام کرونا اميدها به توليد واکسن است، افزود: اين نشان دهنده درک صحيحي است که مردم نسبت به واکسيناسيون دارند، همين ارزش براي واکسنهايي که داريم هم وجود دارد و نبايد از اين نعمتها غافل شويم.
بازار