عدم توجه به دیابت بارداری آینده مادر و فرزند را تهدید می کند
ايرنا/عضو انجمن زنان و مامايي ايران با تاکيد بر اينکه ديابت بارداري علايمي خاموش دارد، گفت: جدي نگرفتن کنترل و پيگيري روند درمان ديابت بارداري، آينده مادر و فرزند را با خطر ابتلا به ديابت نوع ۲ روبرو مي کند.
کنترل قند خون و گرفتار نشدن به آن از جمله دغدغه هاي مردمي است که شهرنشيني و تغذيه نامناسب بر شدت آن افزوده است تا آنجا که به گفته «مريم حضرتي» معاون پرستاري وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، اکنون تعداد افراد مبتلا به ديابت در کشور ۵ ميليون و ۳۸۷ هزار و ۲۰۰ نفر و ميزان شيوع اين بيماري در بالغين ۹.۴ درصد است.
بيماري افزايش قند خون در ميان زنان باردار، بدون علامت و خاموش خودنمايي مي کند و گزارش ها نشان مي دهد به طور متوسط ۲ تا ۴ درصد زنان باردار مبتلا به ديابت موقت مي شوند که به آن ديابت بارداري گفته مي شود.
در اهميت اين موضوع همين بس که مقيد بودن به کنترل آن، به طور حتم به داشتن شانس حاملگي موفق کمک مي کند. ضمن اينکه اگر ديابت بارداري خوب مديريت نشود کودک را نيز در معرض ابتلا به اين بيماري قرار مي دهد و مادر و کودک هر دو، دچار عوارض جانبي آن در دوره بارداري و بعد از زايمان خواهند شد.
کنترل و مراقبت و نوع پيگيري هاي درماني براي پيشگيري از ابتلاي مادران باردار به ديابت بارداري، موضوعي است که خبرنگار حوزه زنان و خانواده ايرنا را بر آن داشت تا با سوزان پيروان متخصص زنان زايمان و ناباروري و عضو انجمن زنان و مامايي ايران به گفت و گو بنشيند.
پيروان در اين گفت وگو، با بيان اينکه ديابت بارداري به معناي بالا رفتن قند خون در دوران بارداري است که به طور معمول با زايمان از بين مي رود، خاطرنشان کرد: ديابت بارداري مي تواند در هر مرحله از بارداري اتفاق بيافتد اما به طور معمول در سه ماهه دوم يا سوم بارداري مشهودتر است.
چرا مادر بارداري که پيش از آن ديابت نداشته، گرفتار ديابت بارداري مي شود؟
عضو انجمن زنان و مامايي ايران در پاسخ به اين پرسش که چه عاملي باعث بوجود آمدن ديابت بارداري در مادر باردار مي شود، توضيح داد: به طور معمول در زمان بارداري نياز به انسولين که هورمون مسئول کنترل قند خون است بالاتر مي رود.
وي افزود: اگر بدن زن باردار نتواند انسولين بسازد، ادامه اين روند به ديابت بارداري منجر مي شود. موضوعي که هم روي سلامت مادر و هم جنين اثر مي گذارد.
کدام مادر باردار بيشتر در معرض خطر ابتلا به ديابت بارداري است؟
پيروان خاطرنشان کرد: خانم هاي چاق و خانم هايي که سابقه زايمان نوزاد با وزن بالاي چهار کيلو دارند بيشتر در معرض ابتلا به ديابت بارداري هستند. ضمن اينکه فشار خون بالا، اضافه وزن قبل از بارداري، بارداري چندقلويي، داشتن سقط جنين يا مردهزايي بدون دليل ريسک ابتلا به ديابت بارداري را دوچندان مي کند.
متخصص زنان و زايمان تاکيد کرد: مادران بارداري که يکي از والدين آنان مبتلا به ديابت است هم بايد بيشتر مراقب اين موضوع باشند و حتما در برنامه هاي غربالگري موضوع را به پزشک خود مطرح کنند.
مادران بارداري که يکي از والدين آنان مبتلا به ديابت است هم بايد بيشتر مراقب اين موضوع باشند و حتما در برنامه هاي غربالگري موضوع را به پزشک خود مطرح کنند.وي تاکيد کرد: مادران باردار دقت داشته باشند اگر در دوران بارداري به ديابت بارداري مبتلا شويد، به اين معني نيست که شما قبل از بارداري ديابت داشتهايد يا پس از بارداري به آن مبتلا خواهيد شد. اما در صورت کنترل نشدن، ديابت بارداري خطر ابتلا به ديابت نوع ۲ را در آينده افزايش ميدهد.
ديابت بارداري چه علايمي دارد؟
عضو انجمن زنان و مامايي ايران درباره علايم احتمالي اين بيماري در مادران باردار متذکر شد: ديابت بارداري بسياري از موارد در آزمايش هاي کنترل بارداري مشخص مي شود زيرا علامت خاصي از خود نشان نمي دهد.
وي به مادران باردار توصيه کرد: تشنگي، خشکي دهان، تاري ديد، تکرر ادرار يا داشتن حالت خستگي مزمن از جمله نکاتي است که بايد به آن دقت و توجه ويژه داشت و آن را به علائم شايع بارداري نسبت نداد و بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
اين نوع ديابت چه اثري بر بارداري دارد؟
پيروان درباره آثاري که ديابت بر بارداري مي گذارد، گفت: در صورتي که مادر ديابت کنترل نشده داشته باشد، نخست اينکه باعث مي شود نوزاد در زمان زايمان، وزن زيادتر از طبيعي بگيرد. همچنين عامل افزايش ميزان مايع آمنيوتيک مي شود به اين معنا که بيمار با علائمي نظير دردهاي شکمي (ناشي از فشار زياد مايع)، نوسان شديد وزن، کمر درد، و ورم شديد پاها و قوزک پا روبه رو مي شود. به همين دليل معمولا براي مشخص کردن اينکه ممکن است افزايش بيش از حد مايع ناشي از ديابت باشد يک تست گلوکز انجام مي شود. اين موارد معمولا خفيف بوده و با کنترل ديابت براحتي درمان مي شوند.
وي مهمترين اثر ديابت بارداري را زايمان زودرس يا احتمال بالا رفتن فشار خون در بارداري عنوان کرد و گفت: با آزمايش قند خون و تست تحمل قند در طول بارداري قادر هستيم ديابت بارداري را شناسايي کنيم.
درمان ديابت بارداري چگونه امکان پذير است؟
اين متخصص زنان و زايمان مشاوران درباره درمان ديابت بارداري به مادران باردار توصيه کرد: ضمن حفظ آرامش، با مراجعه به متخصص تغذيه و دريافت رژيم غذايي مناسب و انجام ورزش منظم براحتي مي توان بسلامت از اين بيماري رها يافت.
به گفته پيروان، فاصلهگذاري مناسب در وعدههاي غذايي غني از کربوهيدرات شامل غلات، برنج قهوه اي، لوبيا، نخود، عدس و ساير حبوبات، سبزيجات نشاستهدار و ميوههايي با قند پايين، پروتئين ها شامل گوشت و مرغ بدون چربي و ماهي و چربيهاي سالم مانند آجيل، دانهها و روغن زيتون به جلوگيري از افزايش قند خون کمک ميکند.
وي خاطرنشان کرد: در صورت شديدتر بودن وضعيت مادر باردار، داروهاي کاهنده قند خون تجويز مي شود که هم به صورت خوراکي و هم تزريقي تجويز مي شود.
از: فاطمه دهقان نيري