کرونا/ واکنش علوم پزشکی شیراز به خبر تولید داروی گیاهی کرونا
ايسنا/معاون تحقيقات و فناوري دانشگاه علوم پزشکي شيراز در واکنش به انتشار گزارشي پيرامون يک گياه دارويي موسوم به "رژدا" با ارائه توضيحاتي اعلام نظر کرد که نميتواند صحت گزارش خبري تاثيرگذاري اين دارو بر بيماري کوويد ۱۹ را تاييد کند.
دکتر عباس رضائيانزاده، با تاکيد براينکه انتشار هرگونه خبري در خصوص کشف يا توليد دارو بايد استعلام لازم از معاونت تحقيقات و فناوري دانشگاه علوم پزشکي انجام ميشد، گفت: مطالعه مربوط به بررسي اثربخشي فرآورده گياهي «رژدا»، مطابق بخشنامه شماره ۴۹۴۱/۷۰۰/د مورخ ۱۴ اسفند ۹۸ معاون محترم تحقيقات و فناوري وقت وزارت بهداشت، پس از طرح در کميته اخلاق در پژوهش هاي علوم پزشکي دانشگاه و نيز بررسي جوانب علمي آن، کد اخلاق و مجوز اجراي مراحل پژوهش را دريافت کرده است، اما اين امر براي آغاز پژوهش ضروري بوده و به منزله تاييد نتايج به دست آمده نيست.
به نقل از روابط عمومي علوم پزشکي شيراز، رضائيانزاده ادامه داد: مطالعات کارآزمايي باليني براي ارزيابي اثرات دارو، تنها بر روي تعداد محدودي آزمودني انساني واجد شرايط (eligible) و آن هم با دريافت رضايت کتبي از آزمون شوندگان انجام شده و گروه هدف نيز جزو بيماران بسيار بدحال و نيازمند به دريافت داروهاي تخصصي با اثر ثابت شده نبوده اند.
وي خاطرنشان کرد: در مجوز کميته اخلاق در پژوهش صادر شده براي کارآزمايي باليني فرآورده گياهي موسوم به «رژدا» نيز اين موضوع به دقت مورد توجه قرار گرفته و در نهايت مطالعه بر روي۴۲بيمار به عنوان گروه دريافت کننده فرآورده گياهي و ۴۲ بيمار ديگر به عنوان گروه شاهد، و جمعا ۸۴ نفر انجام شده است.
اين مقام مسئول گفت: با توجه به طرح اين موضوع در گزارش خبري منتشر شده (در صدا و سيما) که نتايج سي تي اسکن بيماران گروه هدف دريافت کننده فرآورده گياهي نامبرده، نسبت به گروه شاهد که اين فرآورده را دريافت نکرده اند، روند بهبودي را نشان مي دهد، لازم به ذکر است جزئيات داده هاي آماري مربوط به سي تي اسکن در دو گروه مورد مطالعه و نحوه درجه بندي شدت تغييرات بيماري در تصاوير سي تي اسکن، در گزارش نهايي ارائه شده از سوي مجري، ذکر نشده است.
معاون تحقيقات و فناوري دانشگاه علوم پزشکي شيراز تاکيد کرد که: بديهي است در خصوص نتايج و ادعاي هر پژوهش باليني بايد توجه داشته باشيم هر پژوهش باليني، بر روي تعداد محدودي از بيماران انجام شده و داراي محدوديت هاي خاص خود است.
رضائيانزاده اعلام کرد: اثربخشي يک دارو، هرگز بر اساس يک مطالعه پژوهشي به تنهايي ادعا نمي شود و نياز به انجام مطالعات متعدد مشابه در نقاط مختلف جهان و در گروه هاي متفاوت بيماران از نظر جنسيت، سن، نژاد و حتي در صورت لزوم شرايط جغرافيايي و محيطي متفاوت دارد. در نهايت انجام مطالعات مروري نظام مند و متاآناليزهاي آماري دقيق بر روي مطالعات متعدد انجام شده، تکليف اثربخشي يک دارو يا فرآورده را مشخص مي کند.
وي ادامه داد: تفاوت معني داري آماري که با شاخص P-value بيان مي شود، قطعاً با تفاوت معني داري باليني که با شاخص هايي نظير relative risk و risk ratio نشان داده مي شود، متفاوت بوده و نبايد با يکديگر اشتباه گرفته شود که به نظر مي رسد در گزارش رسانه اي منتشر شده در خصوص اين فرآورده گياهي، اين خلط مبحث اتفاق افتاده است.
رضائيانزاده گفت: تمام بيماران شرکت کننده در اين پژوهش، داروهاي توصيه شده در پروتکل کشوري درمان کرونا را نيز دريافت کرده اند و اين فرآورده گياهي، به درمان استاندارد بيماران افزوده شده و هيچ بيماري از دريافت داروهاي استاندارد درمان، محروم نشده است.
وي گفت: براي تبديل يک فرآورده گياهي به يک فرآورده دارويي تجاري، پس از انجام مطالعات باليني کافي و حصول اطمينان از اثربخشي و فقدان عوارض جدي آن و تاييد مراجع علمي داراي صلاحيت، الزامي است توليدکننده آن، درخواست خود مبني بر طي مراحل قانوني ثبت و دريافت اخذ مجوز توليد را به سازمان غذا و داروي کشور ارائه کرده و مجوزهاي مربوطه را پيش از توليد دريافت کند.
اين مقام مسئول اضافه کرد: در خصوص اعلام نتايج پژوهش در رسانه هاي عمومي و فضاي مجازي، در پاسخ به استعلام شفاهي مجري طرح، ذکر شده بود که محتواي خبري قبل از هرگونه انتشار و اظهار عمومي بايد به رويت و تاييد معاونت تحقيقات و فناوري دانشگاه علوم پزشکي شيراز برسد که متاسفانه بدون انجام هماهنگي قبلي با اين معاونت و دريافت نظر مثبت، نسبت به مصاحبه با صدا و سيما و انتشار عمومي نتايج طرح تحقيقاتي اقدام شده است.
معاون تحقيقات و فناوري دانشگاه علوم پزشکي شيراز خاطرنشان کرد که با توجه به موارد پيشگفت، اين دانشگاه نمي تواند صحت گزارش خبري منتشر شده را تاييد کند.
رضائيانزاده گفت: با توجه به شرايط کنوني جامعه و وجود نگراني هاي عمومي نسبت به اين اپيدمي، لازم است انتشار اينگونه مطالب در حوزه رسانه، با دقت نظر ويژه تر و با در نظر داشتن موضوع حفظ سلامت عمومي افراد جامعه صورت گيرد تا انشاالله آسيب هاي بعدي به همراه نداشته باشد.