کرونا/ پوست کرونایی چه نشانهای دارد؟

بهداشت نيوز/ بيماري نوپديد کرونا اين روزها تمام بخشهاي بدن را درگير کرده و حال و روز اندامهاي مختلف را دچار دگرگوني و تغيير ميکند؛ البته شدت و حدّت درگير شدن اندامهاي مختلف بدن در مواجهه با ويروس کرونا متفاوت است.
علائم پوستي کرونا در برخي موارد فورا بعد از عفونت ظاهر ميشوند.با پيشرفت اين بيماري همه گير، مشخص شده که اين بيماري بر قسمتهاي مختلف بدن از ريهها تا پوست تاثير ميگذارد. بررسيها نشان ميدهد علائم پوستي کرونا ممکن است از آسيب انگشتان تا ريزش مو و انواع مختلف بثورات پوستي متغير باشد.
برخي از علائم پوستي به زودي پس از عفونت ظاهر ميشوند؛در حالي که برخي ديگر ديرتر يا در دوره شديدتر بيماري بروز ميکنند. البته بيشتر آنها با گذشت زمان بهتر ميشوند.
محققان همچنين در حال بررسي اين موضوع هستند که چه عواملي باعث بروز اين بيماريهاي پوستي ميشود. بررسيهاي صورت گرفته در چين و سپس اروپا نشان ميدهد که پوست ممکن است تا 20 درصد تحت تاثير ويروس کرونا قرار بگيرد.
متخصصان پوست در سراسر جهان تصاوير و اطلاعاتي را در مورد انواع بثورات، التهابات و اثرات پوستي که ممکن است مربوط به کوويد ۱۹ باشد به اشتراک ميگذارند.
در حالي که متخصصان در تلاش براي کشف اسرار و حل معماي کوويد ۱۹ هستند، يادآوري اين نکته که ما هنوز در مراحل اوليهٔ اين بيماري جديد هستيم، مهم است.
در حالي که گزارشهاي مربوط به مشکلات پوستي که ممکن است مربوط به کوويد ۱۹ باشند، طيف گستردهاي از علائم؛ از التهابات و بثورات کلي بدن گرفته تا برآمدگيهاي کوچک روي انگشتان دست و پا را نشان ميدهند؛ دانستن اينکه کدام يک از اين علائم نشاندهندهٔ کوويد ۱۹ بوده و کدام يک ربطي به آن ندارند، بسيار قابل توجه خواهد بود.
براي بررسي علائم پوستي کرونا و تظاهرات باليني آن و مهمترين بيماريهاي رايج پوستي در فصل سرما، با سيد ناصر عمادي، متخصص پوست و عضو هيأت علمي بيمارستان تخصصي پوست رازي به گفتوگو نشستيم.
آقاي دکتر! براي آغاز بحث ابتدا درباره آلرژي و نشانههاي آن و تفاوت آلرژي با کهير توضيح دهيد؟
آلرژي يک بخش کلي و جامع تر است که حساسيت بدن انسان به هر نوع دارو، غذا، محيط و ورزش ممکن است بدن واکنش نشان دهد که به ما به آن آلرژي ميگوييم.کهير يکي از نشانههاي آلرژي است، اما اين آلرژي ممکن است خود را به شکل کهير نشان دهد.
همچنين به شکل ضايعات برجسته در پوست نشان دهد يا ممکن است فرد در بدن خود بدون هيچ علامتي احساس سوزش کند و اين نوعي آلرژي است؛ بنابراين کهير بخشي يا نشانههايي از آلرژي است.
*نشانه خاص بروز کهير در بدن
بيماري کهير چه ويژگي دارد؟
کهير معمولا برجسته ميشود. فردي که قسمتي را ميخاراند، بعد از يکي دو دقيقه قرمز و بعد برجسته ميشود که ما به اين برجستگي کهير ميگوييم؛معمولا در کمتر از 24 ساعت يا 12 ساعت برطرف ميشود. اگر دوباره جاي ديگري را بخارانيد و قرمز و برجسته شود که به آن کهير گفته ميشود.
در نتيجه تفاوت آلرژي و کهير آن است که آلرژي يک عنوان کلي است و براي حساسيت بدن به هر چيزي از غذا، دارو، محيط ، لباس و فعاليت بدني آلرژي ميگوييم و کهير يکي از نشانههاي آن است؛همچنين خون ريزي زير پوستي و ... همگي جزو نشانههاي آلرژي است.
آقاي دکتر! اکنون در فصل زمستان هستيم و راهکار داشتن پوست شاداب در اين فصل چيست؟
در فصل زمستان دو بيماري است که شايع ميشود؛ يکي همين خورشيد است؛ چون پوست به علت سرما تعريق ندارد و منافذ پوست بسته ميشود؛ وقتي پوست تعريق نداشته باشد کمتر مرطوب ميشود و به سمت خشکي ميرود.
همين خشکي آرام آرام در پوست خارش ايجاد ميکند و وقتي پوست را ميخارانيم، چون حواسمان نيست، به لايه خارجي پوست که اپيدرم است ضربه ميزنيم؛ يعني خراش ايجاد ميکنيم. وقتي خراش ايجاد شد، پوست باز ميشود و عوامل محيطي مانند ميکروب، قارچ و ويروس ميتوانند از همان منفذي که خارش کرده و پوست را تخريب کرديم، وارد بدن شوند.
بنابراين در فصل سرما خشکي که به دنبال آن خارش ايجاد ميشود و به دنبال آن چون سطح پوست را خارانده و باز ميکنيم، محلي براي ورود ميکروب و قارچ است و در آنجا عفونت ايجاد ميشود.
*علت و علامت بروز کهير سرمايي
در فصل سرما، کهيري به نام «کهيرسرمايي»داريم؛ يعني فرد وقتي در معرض آب يا هواي سرد قرار ميگيرد، بدنش دچار خارش ميشود و اين حالت را کهير سرمايي ميگوييم. به اين افراد توصيه ميکنيم لباس گرم بپوشند، دست و بدن شان پوشيده شود تا مواجهه با سرما به حداقل برسد.
يکسري بيماري است که با سرد شدن هوا تشديد ميشود؛ مثلا بيماري روماتيسمي پوستي داريم که در آن نوک انگشتان دست و پاي افراد سرد بوده و جريان خون آنها کمتر است.
اين افراد وقتي در معرض سرما قرار ميگيرند، اين جريان خون کاهش شديد تري پيدا ميکند؛ در نتيجه ممکن است زخمهايي در دست و پاي آنها ايجاد شود؛ يعني در اينجا سرما نقش تثبيت کننده دارد نه ايجاد کننده.
افرادي که بيماري زمينهاي به خصوص عروقي که جريان خون در دست و پا به علت بيماريهاي روماتيسمي يا بيماريهاي ديگر،دچار مشکل است، اين سرما باعث ميشود جريان خون خيلي کمتر شده و در نتيجه سرماي بيشتري احساس ميکنند و فعاليت بدني آنها کاهش پيدا ميکند؛ يعني نميتوانند مثل يک فرد نرمال از دست و پاي خود استفاده کنند و به علت سرما درد شديدي را تحمل ميکنند؛ در نتيجه از فعاليت روزانه باز ميمانند.
به اين افراد توصيه ميکنيم از لباس گرم و دستکش نخي استفاده کرده يا در محيطي کار کنند که سرماي زيادي نباشد.
نکته ديگري در خصوص سرما وجود دارد، اين است که گاهي ممکن است افراد در فصل سرد سال به دليل سرماخوردگي مکرر و عفونتهايي ويروسي که پيدا ميکنند، دچار يکسري ضايعات پوستي شوند؛ مانند تبخال.
*ويروس تبخال در بدن وجود دارد
تبخال ويروسي است که در بدن وجود دارد اما به دنبال يک استرس، بي خوابي، کم خوابي يا فعاليت شديد بدني مجددا فعال ميشود. مشاهده شده بروز تبخال در فصل زمستان بيشتر از ساير فصول است؛ علت بررسي شد و ديدند سرما خود نوعي استرس به پوست است.
همچنين به علت اينکه در فصل زمستان بيشتر با بيماريهاي ويروسي مانند آنفلوانزا مواجه ميشويم و همين عامل منجر به تب بيشتر ميشود؛تب ميکانيسمي است که منجر به بروز تبخال ميشود که يک بيماري ويروسي است.
بيماريهاي مشابه ديگري هم ممکن است به همين شکل که گفتم در بدن ما وجود داشته باشد و در فصل سرد و به علت استرس و عوامل ديگر ويروس فعال شده و خود را آشکار کند و ضايعات پوستي ديده شود.
*با اين توضيحات ميتوانيم بگوييم علت بروز تبخال به خاطر استرس است؟
استرس تشديد کننده و بروز دهنده است نه عامل بيماري؛بلکه عامل آن ويروسي در بدن است و در شرايط خاصي خود را نشان داده و فعال ميشود.
وقتي در دوران کودکي به آبله مرغان مبتلا ميشويم، در بدن ما باقي ميماند و وقتي در يک شرايط خاصي بدن ضعيف شده و استرسي را تحمل ميکند اين خود را به شکل زونا نشان ميدهد
مثلا يکي از شرايط آن اين است که فرد تب کند؛ به هر علتي. ممکن است فرد عفونت ريه داشته باشد و تب کند، يا کرونا گرفته باشد و تب کند؛ همچنين ممکن است استرس شديد به فرد وارد شده يا بي خوابي شديد داشته باشد؛ در اين حالتها اين ويروس فعال شده و خود را نشان ميدهد.
*علت بروز زونا در بدن
آقاي دکتر! منظورتان اين است که اين ويروس هميشه در بدن وجود دارد؟
بله، از جمله يک ويروس ديگري به نام زوناست. وقتي در دوران کودکي به آبله مرغان مبتلا ميشويم، در بدن ما باقي ميماند و آنقدر باقي ميماند که وقتي در يک شرايط خاصي بدن ضعيف شده و استرسي را تحمل ميکند اين خود را به شکل زونا نشان ميدهد.
از دلائل ديگر بروز زونا، اين است که فرد استرس زيادي داشته باشد، عمل جراحي کرده يا در معرض ويروس کرونا قرار گرفته باشد؛ همچنين تب شديد کرده باشد؛در مجموع هر عاملي که باعث وارد شدن استرس به فرد شود، باعث آشکار شدن زونا شود.
اکنون تظاهرات باليني و علائم پوستي کرونا چيست؟
مقالهاي را در اين خصوص در دست چاپ داريم؛ يکي از جاهايي که کرونا خيلي تظاهرات دارد و خود را نشان ميدهد در پوست است و آن هم به واسطه ابتلاي فرد به کروناست.
*کهير در بدن نشانه پوستي کرونا
ما ضايعات پوستي ناشي از کرونا را چهار دسته کردهايم. يک دسته ضايعات پوستي به صورت مستقيم ناشي از خود ويروس کروناست؛ يعني ويروس کرونا باعث آشکار شدن ضايعات پوستي شود.
دسته دوم؛فردي مبتلا به کرونا ميشود و دارو دريافت ميکند اما به آن دارو واکنش نشان داده و اين واکنش به شکل حساسيت در پوست فرد ظاهر ميشود که يک شکل آن ممکن است کهير باشد؛ در نتيجه دسته دوم ضايعاتي هستند که ما براي درمان کرونا دارو استفاده ميکنيم و باعث بروز ضايعات پوستي شود.يک دسته از اين ضايعات کهير است؛يعني بسياري از بيماران هستند که دچار کرونا شدند با نشانه کهير به پزشک مراجعه ميکنند. در اين حالت بايد پزشک شک کند که فرد مراجعه کننده به کرونا مبتلا شده است؛ در نتيجه يک دسته از ضايعات پوستي، مستقيم ناشي از خود ويروس کرونا هستند.
*استفاده از ضدعفوني کنندهها عامل بروز ضايعات پوستي
دسته سوم؛ضايعات پوستي ناشي از استفاده از عوامل محافظت کننده براي فرد است؛ مثلا شستن مرتب دست باعث ميشود دست خشک شده و باعث اگزما يا خارش در دست شود؛ممکن است فردي در اثر استفاده از ماسک دچار رنگ دانههايي در پوست شود که منجر به لک و جوش در همان ناحيه استفاده از ماسک شود.
همچنين ممکن است افرادي که از لباس مخصوص کرونا استفاده ميکنند، به دليل اينکه تعريق زيادي دارند، دچار برخي بيماريهاي قارچي در پوست شوند؛ بنابراين دست سوم ضايعات پوستي ناشي از شستشوي زياد دست، استفاده طولاني مدت از ماسک، استفاده از لباس فضايي که همه راههاي بدن را ميپوشاند و باعث تعريق زياد شده و موجب بروز بيماري قارچي شود.
دسته چهارم؛مربوط به اين موضوع است که برخي بيماريهاي پوستي که فرد از قبل داشته در حال حاضر و در زمان مواجهه با کرونا، اين بيماريها تشديد ميشوند و بيشتر خود را نشان ميدهند.
*خارش عصبي در مبتلايان به کرونا
مثلا بيماري صدف يا «پسوريازيس» که بيماري ژنتيکي است؛ وقتي فردي مبتلا به کرونا ميشود البته نه همه افراد، مشاهده شده بيماري صدف يا پسوريازيس آنها شديدتر شده است.براي نمونه فردي که دچار استرس ميشود، مشاده شده دچار يکسري خارشهايي عصبي شده و در اين افراد که مبتلا به کرونا شدهاند نيز بيشتر شده و مدام بدن خود را ميخارانند و ما به آن خارش عصبي ميگوييم.
بنابراين دسته چهارم اين است که يکسري بيماريهاي پوستي ناشي از استرس يا عود وتشديد بيماري است که در زمان ابتلا و مواجه با کرونا اتفاق ميافتد.
* آقاي دکتر! توصيه ميکنيد افراد در شرايطي کنوني هر روز از کرم مرطوب کننده استفاده کنند؟
بله، حتما توصيه ميکنيم. يکي از راههاي موثر و مفيد استفاده از کرمهاي مرطوب کننده است. البته افرادي که پوست چرب دارند، ممکن است وقتي از مرطوب کننده استفاده کنند، پوست شان بيشتر چرب شود و جوش بزند.به همين دليل به اين افراد توصيه ميکنيم از کرم هاي مرطوب کننده فاقد چربي استفاده کنند.
ما دو نوع پوست داريم؛ پوست خشک و چرب. افرادي که پوست چرب دارند اگر از مرطوب کننده استفاده کنند،پوستشان بيشتر چرب شده و جوش بيشتري ميزند؛ به همين دليل توصيه ميکنيم از کرم فاقد چربي استفاده کنند؛ اما فردي که پوست خشک دارد ميتواند از هر کرم مرطوب کننده و نرم کننده بدن بدون نگراني استفاده کند.