چرا بعضی از افراد دستهایشان را نمی شویند؟
نمناک/جالب است بدانيد افراد بسيار زيادي هستند که در کنار ما زندگي مي کنند اما اهميتي به رعايت نکات ساده بهداشتي از جمله شستن دست ها نمي دهند. به نظر شما دليل اين بي توجهي چيست و چگونه مي توان طرز تفکر اين افراد را تغيير داد؟
بعضي از آن ها اظهار دارند که حتي حدود 10 سال است که دستان خود را نشستند. آن ها هرگز اعتقادي به انجام اين کار ندارند و مي توانند بعد از دستشويي بدون شستن دست ها به راحتي غذا بخورند؛ البته در بعضي از کشور هاي فقير دنيا مردم به دليل نداشتن امکانات کافي مثل آب و صابون مجبور به نشستن دست ها هستند اما در کشورهاي ديگر چطور؟
بر اساس گزارشات سازمان هاي جهاني و يونيسف، تقريباً سه ميليارد انسان روي کره زمين زندگي مي کنند که در منزل امکانات بهداشتي حتي يک آب و صابون مناسب ندارند. قطعا اگر اکثر مردم دنيا اگر بهداشت را رعايت مي کردند، جلوگيري از پاندمي ها و عفونت هاي تنفسي خيلي راحت تر انجام مي شد. شستشوي دست ها يکي از بهترين فرهنگ هاي موجود براي بسياري از کشورها محسوب مي شود که امروزه به دليل وجود ويروس کرونا از اهميت بيشتري برخوردار است. و اما دليل اين رفتار شامل موارد روانشناختي مي شود که در ادامه ي اين بخش از بهداشت و سلامت به آن پرداخته ايم.
خوش بيني کاذب و اشتباه
بعضي از افراد هستند که با وجود دسترسي داشتن به منابع بهداشتي فقط از روي تنبلي دستان خود را نمي شويند. طرز فکر آن ها هم معمولاً يک طرز فکر خوشبينانه توهمي است . آن ها عقيده دارند که بايد به آينده خوشبين بود و کاملاً طبيعي زندگي کرد. آن ها هيچ ترسي از آلودگي و کثيفي به خودشان راه نمي دهند که اين خوشبيني کاملاً مضاعف و کاذب است.
اين خوشبيني ممکن است در مواردي مثل سيگار کشيدن هم وجود داشته باشد. اين افراد عقيده دارند که سيگار هيچ اثر منفي روي سلامت آن ها ندارد و در نتيجه باعث مي شود که زياده روي کنند و همين خوشبيني در نهايت آسيب جبران ناپذيري را براي آن ها ايجاد خواهد کرد.
تفاوت هاي فرهنگي
اهميت دادن به شستشوي دست ها، جزء فرهنگ هاي بعضي از کشورها محسوب مي شود. يک مطالعه فرانسوي در اين مورد نشان مي دهد که حدود 64 هزار انسان در 63 کشور عقيده دارند که حتما بعد از دستشويي به طور اتوماتيک بايد دست با آب و صابون شسته شود. بيشترين افرادي که با آنها مصاحبه شده است، در کشورهاي آسيايي مثل ايران، چين، ژاپن و کره جنوبي زندگي مي کنند اما بعضي از کشورها اين فرهنگ را ندارند و عقيده اي در اين مورد وجود ندارد و همين باعث مي شود که دستان خود را نشويند.
تفکرات تجربي و استدلالي
همانطور که گفتيم شستن دست ها در بعضي از افراد مي تواند ريشه رواني داشته باشد. آنها به دليل بعضي از تجربياتي که دارند، از شستن دست ها سر باز مي زنند. همانطور که مي دانيد، پزشکان بيشتر وقت خود را صرف شستن دست مي کنند. جراحان نيز 10 درصد زمان خود را قبل از مراجعه بيمار در حال شستن دست هستند. 30 درصد زمان خود را بعد از مراجعه بيماران نيز دست مي شويند، زيرا آن ها از لحاظ تجربي و استدلالي به اهميت اين کار پي برده اند.
موضوع فقط تنبلي نيست
دليل اينکه برخي افراد به شستن دستها اهميت نميدهند فقط به دليل تنبلي نيست بلکه به گفته ي کارشناسان اين مسئله ريشه ي روانشناختي دارد. از روش تفکر فرد تا ميزان خوش بيني کاذب، نياز به احساس طبيعي بودن و ميزان احساس انزجار که به همه ي اين موارد در قسمت بالاي اين بخش از نمناک اشاره شد، همه از عوامل روان شناختي هستند که به شکل ناخودآگاه موجب مي شود افراد ميلي به شستن دست هايشان نداشته باشند و در واقع اين جهت گيري هاي نهفته ي ذهني باعث بي توجهي بسياري از انسان ها به مسئله ي مهمي به نام شستن دست ها مي شود.
به نظر شما بايد با وجود چنين افرادي چگونه رفتار کرد ؟
فقط تا جايي که مي توانيد بهداشت را رعايت کنيد
معمولا از آنجايي که اين افراد با صحبت هاي زياد هم عقيده خود را تغيير نمي دهند، بهتر است که شما شستن دست ها را افزايش دهيد و تا جايي که مي توانيد در يک مکان مشترک با اين افراد قرار نگيريد و در هوايي که آن ها تتفس مي کنند، نفس نکشيد. البته مطالعات و آزمايش هاي مختلف نشان مي دهد که اگر به صورت کاملاً علمي جرم ها و آلودگي هايي که روي دست اين افراد در اثر نشستن دست خانه مي کنند را به آن ها نشان دهيم، احتمال اينکه آن ها به شستن دست ها ترغيب شوند بسيار بالا است و مي تواند در طولاني مدت آن را به يک عادت تبديل کند. البته عادت کردن به اين موضوع ممکن است مدت زمان زيادي براي آن ها طول بکشد.