وزن شما چه اثری بر کمرتان میگذارد؟

تبيان/ چاقي باعث انواع و اقسام بيماريها ميشود مانند ديابت، فشار خون، سکته مغزي و بيماريهاي قلبي. اما حتي قبل از اينکه اين بيماريها روي بدهند، بيشتر آنهايي که چاق هستند دچار مشکلاتي در کمر خود ميشوند.
هرچند علت دقيق کمردرد در افراد چاق هنوز مشخص نيست اما تعداد زيادي از پژوهشها نشان ميدهند بين چاقي و اختلالات مربوط به کمر ارتباط وجود دارد.
وزن شما چه اثري بر سلامت کمرتان ميگذارد؟
ستون فقرات ما دو عملکرد اساسي دارد؛ يکي تحمل وزن بدن ما و انتقال آن به پاها و ديگري ايجاد انعطاف و دادن اجازهي حرکات بدن. وزن اضافي، فشار وارد بر ستون فقرات را افزايش ميدهد و چاقي در سطوح گوناگون، بر سلامت ستون فقرات اثر ميگذارد.
فشار مستقيم بر ستون فقرات
کاملاً منطقي است که اگر يک ساختار مجبور به تحمل وزني باشد، بايد داراي قدرت مشخصي باشد. اگر وزن وارد بر ساختار، فراتر از اين ظرفيت مشخص باشد تدريجاً تحت فشار زياد آسيبهايي خواهد ديد. چاقي، خصوصاً در قسمت مياني بدن، تراز بدن و مکانيسم تحمل وزن را به هم خواهد زد. به طور طبيعي، وزن بدن توسط ستون فقرات تحمل شده و به لگنها و سپس در نهايت به پاها منتقل ميشود. وقتي وزن اضافه ميکنيد، اين تراز مختل شده و فشار زيادي مستقيماً به کمر وارد ميشود. چنين عدم توازني، نقطهي شروع کمردرد است.
کاهش قدرت عضلاني
ستون فقرات براي اينکه کارش را انجام بدهد بايد توسط عضلات پشت و کمر حمايت شود. يکجانشيني و بيتحرکي به طور کلي با چاقي مرتبط بوده و منجر به متابوليسم نامناسب ميشود، از اين رو عضله ضعيف خواهد شد. چاقي موجب تجمع چربي در عضلات نيز ميشود و اين مسئله نيز آن را ضعيف ميکند. خود وزن اضافي، فشار زيادي به عضلات کمر وارد کرده و باعث تغييراتي در کمر ميشود. همهي اينها با هم، سيستم حمايتي ستون فقرات را تضعيف کرده و باعث کمردرد ميشوند.
تغييراتي در انحناي ستون فقرات
هر قسمتي از ستون فقرات داراي انحناي خاص خودش است تا عملکردهاي مربوط به همين قسمت انجام شود. افزايش وزن بدن، تراز لگن را به هم ميزند و به طور غيرمستقيم، انحناي ستون فقرات را نيز تغيير ميدهد. قسمتي از ستون فقرات که بيشتر از همه تحت تأثير اين تغيير است، پايينترين قوس ستون فقرات ميباشد که بيشترين وزن را متحمل ميشود. اين تغيير در انحنا موجب کمردرد در افرادي که اضافه وزن دارند ميشود.
تأثير سوخت و ساز نامناسب
يک متابوليسم يا سوخت و ساز مؤثر، کليد يک بدن سالم است. متابوليسم کُند نه تنها به افزايش وزن کمک ميکند بلکه توانايي مبارزه با التهاب را نيز کاهش ميدهد. مفاصل ستون فقرات که تحت فشار وزن اضافي هستند، در افراد چاق خيلي زودتر تحليل ميروند. اين اتفاق همراه با کاهش توانايي بدن براي بازسازي، موجب کمردرد خواهد شد.
بيماريهاي مربوط به پشت و کمر مرتبط با چاقي
اوستئوآرتريت
اوستئوآرتريت بيماري است که در آن، استخوانها و مفاصل آنها تحليل ميروند. چاقي، فرايند تباهي و تحليل رفتگي را سرعت ميدهد و همچنين فرايند ترميم و بازسازي را کُند ميکند. چاقي، يک دليل شايع اوستئوآرتريت ميباشد. به طور کلي اين بيماري مربوط به سنين بالاست اما از آنجايي که چاقي نيز عامل آن ميتواند باشد در گروههاي سني جوان نيز ديده ميشود.
بيماري خرابي ديسک بين مهرهاي
ديسکهاي بين مهرههاي ستون فقرات، ضربهگيرهايي هستند که بين تمام مهرهها وجود دارند تا ما بتوانيم ستون فقرات خود را به راحتي و نرمي حرکت دهيم. اين ساختارها، اولين چيزي هستند که تأثير وزن اضافي را تحمل ميکنند. ابتدا، ارتفاع ديسکهاي بين مهرهاي کم ميشود که نتيجهي آن کاهش فضا براي ستون فقرات خواهد بود. نزديک شدن مهرهها به هم منجر به فشردگي آنها و شروع درد خواهد شد. بيماري خرابي ديسک بين مهرهاي در افراد چاق در سنين پايينتر رخ ميدهد. همچنين افراد چاق بيشتر مستعد بيرونزدگي ديسک حين حرکات ناگهاني هستند زيرا اين افراد کمر ضعيفتري دارند.
درد پايين کمر
همانطور که ديديد، قسمت پاييني ستون فقرات، بيشترين وزن را تحمل ميکند. داشتن اضافه وزن ميتواند به اين قسمت و مفاصل آن فشار زيادي وارد کرده و موجب آسيب جدي در کمر شود. درد پايين کمر در افراد چاق بيشتر ديده ميشود و شاخصي است که ميتواند احتمال مشکلات جديتر کمر را مطرح نمايد.
آيا کاهش وزن ميتواند کمردرد را تسکين دهد؟
کاهش وزن قطعاً به تسکين کمردرد کمک ميکند. البته اين اتفاق بايد به موقع و پيش از اينکه ساختار بدن آسيبي ببيند روي دهد. مکانيسمهايي که کاهش وزن به رفع کمردرد کمک ميکند شامل موارد زير ميشود:
تأثير ورزش بر سلامت کمر
ورزشهاي سبُک براي شروع بازسازي عضلات ضعيف شده در کمر بسيار عالي هستند. با تمرينهايي شروع کنيد که نه تنها به تقويت عضلات کمک ميکنند بلکه موجب انعطافپذيري بدن و تعادل آن ميشوند. تمرينات را گام به گام و تدريجي انجام دهيد. اشتباهي که خيلي از افراد در تلاش براي خلاص شدن از چاقي مرتکب ميشوند اين است که وارد برنامههاي سنگين ورزشي ميشوند و به خودشان فشار زيادي وارد ميکنند اما اين شيوه فقط کمردردشان را تشديد ميکند. يک برنامهي ورزشي و تمريني مناسب و اصولي ميتواند در رفع مشکلات کمرتان جادو کند.
بهبود تراز ستون فقرات
واضح است که تراز ستون فقرات با کاهش وزن بهتر ميشود. برگرداندن تزار مناسب ستون فقرات، يک عامل بسيار مؤثر در رفع کمردرد است. چاقي در ميانه بدن يا چربي دور شکم، مهمترين فاکتور مرتبط با کمردرد است. قوي کردن ميان تنه و عضلات کمر، براي تسکين کمردرد يک ضرورت است.
مانع پيشرفت کمردرد
اگر اضافه وزنتان روند افزايشي خود را حفظ کند و همچنان فشار بيشتري به ستون فقراتتان وارد شود، ساختار بدنيتان آسيب دائمي خواهد خورد که ديگر قابل جبران نيست. هرچند براي وزن کم کردن هيچ وقت دير نيست اما مطمئناً زودتر شروع کردن، تفاوت بزرگي در نتيجه ايجاد ميکند. کمردرد شما با کنترل وزنتان به راحتي قابل درمان است اما اگر دچار آسيب ساختاري شويد، ديگر کاهش وزن به تنهايي کمکي به بهبود شما نخواهد کرد. در اين موارد، نقش کاهش وزن پيش از جراحي ستون فقرات فقط به گرفتن نتيجهي بهتر و ريکاوري سريعتر محدود ميشود.
ستون فقرات ما جوري طراحي شده که هم به ما قدرت بدهد و هم حرکت پذيري. هرچند ستون فقرات ما وظيفه دارد امکان فعاليت به ما بدهد اما خود فعاليت نيز مسئول حفظ سلامت ستون فقرات است. چاقي يک سيکل معيوب است. يکجانشيني و بيتحرکي احتمال چاقي و متعاقباً کمردرد را افزايش ميدهد. چاقي موجب محدود کردن فعاليت شده و همين مسئله هم مجدداً چاقي به بار ميآورد و اين چرخه همچنان ادامه خواهد داشت. پس لازم است دست به کار شويد و اين چرخه را بشکنيد تا سلامت ستون فقراتتان حفظ شده و بتوانيد به خوبي فعاليت کنيد.