چه عواملی سبب بر آمدگی لب می‌شود؟

بر آمدگي لب مي‌تواند در اندازه، ظاهر و علائم مرتبط با آن متفاوت باشد. درمان به علت بستگي دارد، اما فرد اغلب مي‌تواند از دارو‌هاي بدون نسخه (OTC) و درمان‌هاي خانگي بهره ببرد. دلايل جدي‌تر براي ظهور بر آمدگي لب ممکن است نياز به درمان پزشکي داشته باشد.

بسته به علت، لب متورم مي‌تواند در طي چند ساعت ايجاد شود. اين بدان معناست که مي‌توانيد بدون علائم دردسر به رختخواب برويد و از خواب بيدار شويد و احساس بسيار متفاوتي داشته باشيد؛ و اگر علت آن واضح نيست، ممکن است لازم باشد که به دنبال علائم ديگري باشيد يا به آنچه که در معرض آن قرار گرفته ايد فکر کنيد، ممکن است توضيحي را ارائه دهد.

لب متورم نتيجه التهاب يا ايجاد مايعات در بافت لب است. با اين حال، در بيشتر موارد، يک علت احتمالي مي‌تواند به راحتي تعيين شود.

عکس‌العمل‌ آلرژيک

آلرژي به برخي از غذا‌ها، دارو‌ها يا نيش حشرات محرک نسبتاً متداول براي تورم لب و ساير علائم است. غذا‌هايي که اغلب با آلرژي همراه هستند عبارتند از:

• شير
• تخم مرغ
• بادام زميني
• آجيل
• صدف
• ماهي
• سويا
• گندم

شما همچنين ممکن است نسبت به ادويه‌هاي خاصي حساسيت داشته باشيد. فلفل دلمه‌اي ممکن است باعث ايجاد سوزش در دهان و تورم لب شود، اما حتي ادويه‌هاي ملايم‌تر با واکنش‌هاي آلرژيک همراه هستند. آلرژي به برخي دارو‌ها همچنين ممکن است باعث شود تا لب شما متورم شود. پني سيلين و انواع ديگر آنتي بيوتيک‌ها از جمله دارو‌هاي رايج در ايجاد واکنش‌هاي آلرژيک هستند.

واکنش‌هاي خفيف مي‌تواند شامل بثورات يا خارش باشد. واکنش‌هاي قابل توجه‌تر شامل کهير، سرفه، خس خس سينه و آنژيوادم است. آنژيوادما ورم شديد بافت‌هاي عميق‌تر پوست به ويژه در صورت و لب‌ها است. يکي از خطرناکترين واکنش‌هاي آلرژيک آنافيلاکسي است. علائم آن شامل سفتي قفسه سينه و تورم زبان، لب‌ها و مجاري هوايي است. اين مي‌تواند تنفس را دشوار کند.

شرايط پوستي و عفونت

جوش‌هاي روي لب يا در نزديکي لب ممکن است باعث تورم موقتي لب شود. در صورت داشتن آکنه کيستيک، تورم شديد ايجاد مي‌شود. اين نوع جدي آکنه مي‌تواند در هر نقطه از بدن ضايعات بزرگ جوش مانند ايجاد کند.

تاول تبخالي، عفونت تبخال و ويروس coxsackie در اطراف دهان همچنين مي‌توانند باعث تورم لب‌ها شوند. اين تغييرات علائم ويروس است و ممکن است يک شبه ظاهر شود، حتي اگر اين ويروس براي مدت زمان طولاني تري در بدن شما وجود داشته باشد.

اگر روز را در زير آفتاب و بدون محافظ مناسب سپري کرديد، ممکن است با آفتاب سوختگي جدي بيدار شويد. در صورت آفتاب سوختگي لب‌هاي شما مي‌تواند متورم شود. خوشبختانه، اثرات آفتاب سوختگي روي لب‌ها و جا‌هاي ديگر معمولاً طي چند روز فروکش مي‌کند.

شرايط عضلاني و عصبي

انواع شرايطي که روي اعصاب و ماهيچه‌هاي صورت شما تأثير مي‌گذارد، مي‌تواند باعث شود شما با لب‌هاي متورم يا علائم مشابه از خواب بيدار شويد.

ديستونياک embouchure dystonia مي‌تواند بر روي نوازندگان ترومپت و ساير موسيقي داناني که ساعاتي را از لبان خود استفاده مي‌کنند، تأثير بگذارد. فشار روي عضلات دهان مي‌تواند باعث تورم و بي حسي لب‌ها شود.

سفليس

سفليس يک بيماري مقاربتي است که ناشي از عفونت باکتريايي است. اين بيماري اغلب با زخم‌هاي بدون درد قرمز ايجاد مي‌شود که مي‌تواند در دستگاه تناسلي يا اطراف مقعد ظاهر شوند، اما گاهي اوقات روي لب يا داخل دهان نيز ظاهر مي‌شوند.

علائم اغلب در ابتدا خفيف است و بسياري از افراد ممکن است متوجه اين بيماري نشوند. پزشکان معمولاً مي‌توانند سفليس را با آنتي بيوتيک درمان کنند. با اين حال، در صورت عدم درمان ممکن است عوارض شديد ايجاد کند.

برفک دهان

برفک دهاني يا کانديديازيس خوراکي يک عفونت است که ناشي از نوعي مخمر معروف به کانديدا است. اين مخمر به طور طبيعي در دهان موجود است، اما در صورت رشد بيش از حد ممکن است گاهي اوقات باعث ايجاد تورم شود.

هر فردي ممکن است برفک دهان را تجربه کرده باشد، اما افرادي که سيستم ايمني ضعيف دارند بيشتر از سايرين در معرض خطر هستند. اغلب مواقع فرد مي‌تواند برفک دهان را با داروي ضد قارچ OTC درمان کند.

لکه‌هاي فورديس

لکه‌هاي فورديس خوشه‌هايي از لکه‌هاي کوچک سفيد يا زرد رنگ روي لب يا در نزديکي لب هستند. آن‌ها مسري يا دردناک نيستند. اين لکه‌ها غدد‌هاي چربي بزرگ شده‌اي هستند که به طور طبيعي روي لب‌ها و ساير بافت‌هاي مرطوب مانند گونه‌هاي داخلي دهان يا اندام تناسلي وجود دارند و معمولاً با گذشت زمان از بين مي‌روند.

موکوسل

موکوسل‌ها يا کيست‌هاي نگهدارنده مخاط، تورم پر از مايع هستند که روي لب، لثه‌ها يا لايه‌هاي داخل دهان تشکيل مي‌شوند. معمولاً افراد بعد از آسيب ديدگي مثلاً گاز گرفتن لب يا بر اثر انسداد غده بزاقي که عامل تخليه بزاق در دهان است، موکوسل را تجربه مي‌کنند. اکثر مخاط‌ها به تنهايي بدون درمان از بين مي‌روند.

درماتيت اطراف دهان

درماتيت پريورال يک بيماري شايع پوستي است که شبيه آکنه يا روزاسه است. افرادي که اين بيماري را دارند، بثورات کوچک و مايل به قرمز و برآمدگي اطراف دهان و روي چانه ايجاد مي‌شوند.

پزشکان مطمئن نيستند که چه عواملي درماتيت پريورال ايجاد مي‌کنند، اما استفاده از کرم‌هاي صورت حاوي کورتيکواستروئيد‌ها، برخي کرم‌هاي آرايشي يا تماس پوستي با آب يا خمير دندان حاوي فلورايد ممکن است محرک بالقوه باشد.

سرطان دهان

به ندرت، برآمدگي لب مي‌تواند نشانه‌اي از سرطان دهان باشد. اين نوع سرطان وقتي ايجاد مي‌شود که توموري روي لب يا لايه دهان ايجاد مي‌شود.

عوامل خطر سرطان دهان شامل موارد زير است:

• سيگار کشيدن يا استفاده از محصولات دخانياتي
• مصرف الکل
• قرار گرفتن در معرض طولاني مدت نور خورشيد و نور مصنوعي خورشيدي، مانند سولاريوم

علائم اوليه سرطان دهان شامل زخم‌ها يا برآمدگي‌هاي کوچکي است که بر روي لب‌ها ظاهر مي‌شوند و بهبود نمي‌يابند.

ساير دلايل احتمالي

ساير عوامل احتمالي برجستگي لب شامل موارد زير است:

• خشکي لب
• آفتاب سوختگي
• واکنش به مواد غذايي، مانند توت فرنگي، شکلات، قهوه، بادام زميني يا گوجه فرنگي
• استرس

چه زماني بايد به پزشک مراجعه کنيد

بسياري از برآمدگي‌هاي لب عامل نگراني نيستند و بسياري از انواع به خودي خود بدون درمان از بين مي‌روند. با اين حال، اگر فرد داراي اين علائم باشد بايد به پزشک مراجعه کند:

• تبخال که بعد چند هفته بدون بهبود ماندگار است
• برجستگي‌هايي که با خارش يا علائم تحريک کننده همراه است
• تورم دهان يا صورت
• مشکلات در بلع يا تنفسي
• برآمدگي روي لب، لثه يا دهان
• خونريزي، درد يا بي حسي لب، لثه يا دهان
• از دست دادن دندان
• تغيير صدا
• درد گلو
• گسترش بثورات

درمان

درمان برآمدگي روي لب بستگي به علت اصلي دارد. براي برآمدگي‌هاي ناشي از عفونت، پزشک ممکن است موارد زير تجويز کند:

آنتي بيوتيک براي يک عفونت باکتريايي، مانند سفليس
داروي ضد قارچ براي عفونت‌هاي قارچي يا مخمر، مانند برفک دهان
داروي ضد ويروسي براي عفونت ويروسي مانند تبخال

اگر آلرژي يا التهاب باعث ايجاد برآمدگي شود، پزشک ممکن است مصرف آنتي هيستامين‌ها را توصيه کند.

در مورد تبخال‌ها، پزشک ممکن است توصيه کنند:

استفاده از کرم‌ها براي کاهش هرگونه درد و سوزش
دارو‌هاي ضد ويروسي براي مبارزه با ويروس
کمپرس سرد براي محافظت از پوست در حين بهبود

در مورد درماتيت پريورال، پزشک ممکن است در صورت شديد بودن بيماري، يک آنتي بيوتيک خوراکي يا موضعي تجويز کند. آنتي بيوتيک‌ها ممکن است شامل تتراسايکلين، داکسي سايکلين، مينوسيکلين يا اريترومايسين باشند.

افراد مبتلا به سرطان دهان ممکن است به درمان‌هاي پيچيده تري مانند جراحي، پرتودرماني و شيمي درماني نياز داشته باشند.

درمان‌هاي خانگي

برخي از دارو‌هاي خانگي و اقدامات مراقبت از خود وجود دارند که مي‌تواند باعث تسريع در بهبود علائم برجستگي لب و رفع هرگونه ناراحتي و درد شود. اين‌ها شامل موارد زير مي‌شود:

صورت را با آب گرم بشوييد تا برجستگي از بين برود و بعد از آن با مايع غير صابوني بشوييد.

صورت را به آرامي خشک کنيد، از تماس مستقيم حوله با قسمت آسيب ديده بپرهيزيد.

از استفاده کرم‌هاي صورت، مواد آرايشي و ضد آفتاب خودداري کنيد.

يک رژيم غذايي سالم و متعادل که شامل ويتامين‌ها و مواد معدني زيادي از غذا‌هاي کامل است را براي خود در نظر بگيريد.

روزانه مقدار زيادي آب بنوشيد.

از دست زدن، فشردن يا تميز کردن برجستگي خودداري کنيد.

بهداشت دهان و دندان را حفظ کنيد مانند مسواک زدن دو بار در روز و نخ دندان کردن روزانه.