4گوشه دنیا/ ماجرای «چنگِ ملکه» ۴۵۰۰ ساله در یک گور اشرافی جنوب عراق

این ساز موسیقی در دهه ۲۰ میلادی توسط «سر لئونارد وولی»، باستان‌شناس بریتانیایی در جریان کاوش در گورستان سلطنتی واقع در «اور»، شهری باستانی در بین‌النهرین که اکنون بخشی از عراق است، پیدا شد.

 ساز ملکه «پوآبی»، یکی از چهار ساز است که «وولی» در یک مقبره بزرگ و اشرافی کشف کرد. سایر این چنگ‌ها با نام‌های چنگ طلایی، چنگی با سر گاو نر و چنگ نقره‌ای شناخته می‌شوند. این چنگ‌ها با قدمت حدود ۴۵۰۰ سال قدیمی‌ترین سازهای زهی جهان هستند که تاکنون کشف شده‌اند.

چنگ ملکه «پوآبی»، از چوب ساخته شده بود و بیشتر آن‌ها در طول تاریخ پوسیده شد. در هنگام کاوش، «وولی» فرورفتگی به جا مانده از چوب پوسیده را با گچ پر کرد تا تا حد امکان ساز حفظ شود. این چنگ که اکنون در موزه بریتانیا در لندن به نمایش گذاشته می‌شود، بازسازی است که از تکه‌های چوب، زه‌ها، ۱۱ میخ سر طلا و تزئینات چنگ اصلی تشکیل شده است.

برای تزئینات این چنگ از لاجورد (سنگ نیمه قیمتی آبی)، صدف و سنگ آهک قرمز استفاده شده است. چنگ مرمت‌شده ملکه «پوآبی» ۱.۱ متر ارتفاع و فقط ۷ سانتی‌متر عرض دارد.

لایوساینس نوشت، مقبره‌ای که این چنگ در آن کشف شده است، پس از اینکه یک مُهر استوانه‌ای با نام ملکه «پوآبی» در مقبره کشف شد، ‌ به ملکه نسبت داده شد. با توجه به مجلل بودن مقبره که با اشیاء طلا و نقره پر شده بود، کارشناسان او را به عنوان یک ملکه شناسایی کردند. بقایای ملکه روی سکویی پیدا شد که توسط بقایای افرادی که احتمالا خدمه او بودند، احاطه شده بود. با این حال، اطلاعات کمی در مورد زندگی او وجود دارد.