۶ نکته درباره روانشناسی رنگ برای رستوران و فست فود
بازده/ روانشناسي رنگ براي رستوران و فست فودها به اندازهي موسيقي و صدا داراي اهميت هستند. نکتهي اصلي و بسيار مهمي که در راهاندازي يک رستوران بايد در نظر بگيريد، ايجاد فضا و روحيهاي دلپذير و جذاب است؛ به اين معني که رستورانتان بايد آنچنان بر احساس مشتري تاثير بگذارد که وي را براي به دست آوردن يک تجربهي مثبت در کسب و کارتان آماده کند. بخشي از اين فرايند آمادهسازي شامل از بين آلودگيهاي صوتي در محيط رستورانتان، تقويت کردن سيستم پخش موسيقي و انتخاب آهنگهاي مناسب، چيدن و آراستن سالن غذاخوري به شيوهاي منحصر به فرد و مخصوص برند خودتان، و ايجاد رنگآميزي زيبا و جذاب در فضاي داخل و خارج رستوران ميشود. اين مورد آخر، رنگآميزي، ميتواند تاثير قابل ملاحظهاي بر وضعيت کسب و کارتان داشته باشد. چرا روانشناسي رنگ براي رستوران و فست فود مهم است؟ به گفتهي اشلي آنستازيا هاول، موسس شرکت اويد کريتيو، يک شرکت آزاد طراحي تخصصي در زمينهي رستورانها، “رنگ ميتواند آدمها و رفتارهايشان را تغيير دهد – رنگها تاثيرات روانشناختي روي آدمها ميگذارند.” آزمايشهاي مختلف نشان دادهاند، رنگ خوراکيها و مواد غذايي ميتوانند بر طعمي که از خوردنشان احساس ميکنيم، تاثير بگذارند. نشريهي علوم غذايي نتايج مطالعهاي را منتشر کرد که نشان ميدهند، شرکت کنندگان در اين مطالعه هنگامي که ميتوانستند رنگ نوشيدنيها را مشاهده کنند، به آساني به طعم آنها پي ميبردند؛ ولي وقتي نميتوانستند رنگ نوشيدنيها را مشاهده کنند، در شناسايي طعم هر يک از آنها، و حتي طعم ترکيبي آنها دچار مشکل ميشدند. اين يافتهها تاثير حس بيناييمان را بر شناسايي طعم مواد غذايي نشان ميدهند. چشمهايمان پيش از چشيدن نخستين لقمه يا جرعه، مواد غذايي را تحليل ميکنند و اطلاعاتي را به مغز ميفرستند. فارغ از طرز فکر شخصيتان دربارهي رنگها، رنگآميزي رستوران ميتواند تاثير خاصي بر موفقيت آن داشته باشد. به گفتهي روزالين اندرسون، مدير ارشد برندينگ در گروه رستورانهاي بينالمللي ساندويچ و سالاد جاست سالاد، رنگ مستقيما بر نحوهي تجربهي مشتري تاثير ميگذارد. روزالين اندرسون در اين باره ميگويد، “رنگآميزي استراتژيک يکي از قدرتمندترين ابزارها براي رستورانها است تا بتوانند با استفاده از آن، تجربهي غذاخوري لذتبخشي را به مشتريان هديه کنند. انتخاب رنگهاي مناسب بسيار بااهميت است؛ زيرا رنگها ميتوانند دامنهي گستردهاي از هيجانها را به همراه مصرف غذاهاي پرانرژي يا غذاهاي آرامشبخش، و هر خوراکي ديگري، به مشتريان القا کنند.” روانشناسي رنگ براي رستوران ۱. رنگهايي که بايد از آنها اجتناب کرد وقتي در تلاش براي برندسازي و بازاريابي، در حال تصميمگيري براي نحوهي طراحي رستوران، انجام دکوراسيون مربوط به سالن غذاخوري، يا طراحي و انتخاب ظروف و بشقابهايتان هستيد، هنگام پيشنهاد رنگهاي آبي و ارغواني بايد کمي درنگ کنيد. اشلي هاول هر يک از رنگها را تحليل کرده است و ميتواند نحوهي تاثير انواع رنگها را بر تجربهي کلي مشتريان در رستوران توصيف کند. وي هشدار ميدهد از رنگ آبي بدون هدف و مقصدي خاص استفاده نکنيد. هاول در اين مورد ميگويد، “در واقع، رنگ آبي به عنوان رنگي شناخته ميشود که اشتها را سرکوب ميکند و ميزان گرسنگي را کاهش ميدهد. به عبارت سادهتر، آبي سرکوب کنندهي اشتها است.” علاوه بر رنگهاي آبي و ارغواني، صاحبان رستورانها بايد از استفادهي بيش از اندازه از رنگهاي روشن و نئوني، نظير زرد، نارنجي، يا سبز بسيار روشن خودداري کنند. اين رنگها مشتريان را به شدت تحت تاثير قرار ميدهند و حسي از شتاب و اضطراب در آنها ايجاد ميکنند. به گفتهي اندرسون، نکتهي مهمي که بايد هميشه به خاطر داشته باشيد، اين است که هنگام طراحي دکوراسيون هرگز نبايد در استفاده از رنگهاي شاد و روشن زيادهروي کنيد. وي در اين مورد ميگويد، “ما معمولا از کاربرد رنگهاي بسيار پرانرژي نظير نارنجي، قرمز، و رنگهاي نئوني و غيره اجتناب ميکنيم، زيرا اين رنگها چشمها را به حرکت وا ميدارند و باعث از دست رفتن آرامش ميشوند – به خصوص هنگام غذا خوردن.” روانشناسي رنگها ممکن است کمي پيچيده و دشوار باشد، ولي ايدهي کلي در اين مورد اين است که رنگهاي به شدت شاد و روشن ميتوانند حسي از سرعت و عجله را در رستورانتان ايجاد کنند؛ حسي که ممکن است بسيار شديد باشد و باعث ايجاد اضطراب در مشتري شود. ۲. آگاهي از موقعيتهاي مناسب براي شکستن قوانين در هر قاعدهي طراحي خوب و مناسبي، استثنائاتي نيز وجود دارند. به گفتهي هاول، هنگام ايجاد يک برند رستوران جديد يا طراحي مجدد يک رستوران قديمي، به شکل قطعي و مطلق نميتوان ادعا کرد بعضي از رنگها مناسب و بعضي ديگر نامناسب هستند. در عوض، رستورانها بايد بر انجام پژوهشها و فرايند انتخاب رنگهايي تمرکز کنند که بتوانند هويت کلي برندشان را بر پايهي آنها بسازند. هاول در اين مورد ميگويد، “مواردي را مشاهده کردهام که در آنها از رنگهاي عجيبي در فضاي رستوران استفاده کردهاند، و اين تصميم به طرز معجزهآسايي به موفقيت رسيده است. پيش زمينه و فضاي خاص هر رستوران در انتخاب رنگ يک عامل کليدي به شمار ميرود … تا وقتي که از رنگها به شيوهاي درست و مطابق با اهداف طراحان، و به صورت مکمل و در خدمت ارائهي يک تصوير عالي استفاده شود، نوع رنگ تفاوت چنداني ايجاد نميکند.” يکي از نمونههاي عالي در استفاده از رنگ آبي يا ارغواني را ميتواند در مجموعه رستورانهاي جاست سالاد مشاهده کرد؛ استفاده از رنگ سرمهاي در لوگوي اين شرکت حسي از آرامش و حرفهايگري را به هر بينندهاي القا ميکند. اندرسون در اين باره ميگويد، “ما براي طراحي لوگوي شرکتمان از رنگ سرمهاي استفاده کردهايم تا با رقبايمان که عمدتا از رنگ سبز استفاده ميکنند، تفاوت داشته باشيم.” از جمله يک نمونهي عالي ديگر ميتوان به مجموعه تاکو استند اشاره کرد – رستوراني در شهر تيخوانا مکزيک که به شيوهاي سنتي بنا شده است. به گفتهي جولين هاکيم، موسس تاکو استند، رنگهاي شاد و پرانرژي در اين مجموعه حس خاص فرهنگي را در اين رستوران تقويت ميکنند. هاکيم در اين باره ميگويد، “رنگآميزي شاد و زنده تصوير يک مکان جذاب و دوست داشتني را در ذهن مشتريان القا ميکنند. تاکو استند قصد دارد در اين رستوران فضايي را ايجاد کند که مشتريان با تمام وجود احساس کنند در مکزيک در حال غذا خوردن هستند. اين کار يک حس طبيعي و عجيب، شاد و سرگرم کننده ايجاد ميکند.” ۳. رنگهايي که ممکن است کارساز باشند با اينکه رستورانها بايد از کاربرد رنگهاي آبي و ارغواني اجتناب کنند، استفاده از هر رنگي – در صورت کاربرد مناسب آن – در فضاي رستوران ميتواند تجربهي ايدهآلي از غذا خوردن را براي مشتريان ايجاد کند. اندرسون در خصوص مجموعه رستورانهاي جاست سالاد ميگويد، رنگهاي آرامشبخش براي رستورانهايي که بر گزينههاي غذاي سالم تمرکز دارند، بسيار ايدهآل هستند. به گفتهي وي، “رنگهاي کلاسيک هميشه باشکوه هستند و هيچگاه قديمي نميشوند – رنگ شيري، طوسي، و خاکستري مايل به قهوهاي رنگهاي زمينهاي بسيار خوبي هستند؛ در کنار اين رنگها ميتوانند از يک يا چند رنگ شاد نيز استفاده کنيد تا بتوانيد نوعي کنتراست نيز ايجاد کنيد. ما به صورت برنامهريزي شده از رنگهاي آرامشبخش (براي قسمتهاي داخلي از طوسي و خاکستري مايل به قهوهاي) استفاده ميکنيم تا فضاي خشک و پراسترس ساعات پر ترافيک و شلوغ روز را درون رستوران براي مشتريان از بين ببريم.” اين رنگها نشان دهندهي شکوه و زيبايي هستند. طبق توصيههاي هاول که در نشريهي مديوم پست به چاپ رسيدند، اگر رستورانها به دنبال يک رنگ مناسب هستند، بايد نارنجي را نيز مد نظر قرار دهند. هاول در اين باره ميگويد، “نارنجي وسوسهبرانگيز و انگيزهبخش است، و براي برخي از آدمها به عنوان يک رنگ آرامشبخش شناخته ميشود. نارنجي معمولا تمام حسها را بر ميانگيزاند؛ به همين خاطر، از جوانب مختلف ميتواند در فضاي رستوران تاثيرگذار باشد و نحوهي تجربهي مشتري را تحت تاثير قرار دهد. اگر مشتريان در محيط نارنجي قرار بگيرند، احتمالا مدت زمان بيشتري به غذا خوردن، صحبت کردن، و وقتگذراني مشغول خواهند بود.” ۴. به برندتان فکر کنيد بهترين کاري که به عنوان صاحب يک رستوران ميتوانيد انجام دهيد، اين است که به رستورانتان و نحوهي تاثيرگذاري دلخواهتان بر مشتريان، در طول حضور در سالن غذاخوري و ميل کردن غذاها، فکر کنيد. يک هدف مشخص براي خود تعيين کنيد، و دربارهي نحوهي طراحي، رنگآميزي، و چيدماني فکر کنيد که شما را به حسي که تمايل داريد در مشتريان ايجاد کنيد، نزديکتر کند. به گفتهي هاول، بخشي از اين فرايند را بايد به پژوهش اختصاص دهيد. انتخاب رنگها يا عناصر طراحي به صورت خودسرانه – يعني فقط به اين دليل که مورد پسند خودتان قرار دارند، هميشه ايدهي خوبي نيست و نتايج مناسبي به همراه ندارد. در عوض، به دقت به اين موضوع فکر کنيد که دوست داريد عموم مردم چگونه دربارهي رستورانتان فکر کنند – اين موضوع را معمولا ميتوانيد در قالب چند کلمه يا يک يا دو جمله جمعبندي کنيد. سپس، به انجام پژوهشهايي بپردازيد تا بتوانيد به مراحلي که شما را به رسيدن به هدف مورد نظرتان نزديک ميکنند، دست پيدا کنيد. هاول در اين مورد ميگويد، “حتما دست به پژوهش بزنيد، و هرگز رنگي را فقط به خاطر اينکه مورد پسند شخص شما است، انتخاب نکنيد. رنگها در فرهنگها، نواحي جغرافيايي، و دورههاي تاريخي مختلف ممکن است معاني متفاوتي داشته باشند.” هنگامي که تصميم ميگيرد دربارهي رنگآميزي و نحوهي تاثيرگذاري رنگها بر طراحي رستورانتان فکر کنيد، سعي کنيد در اين کار زيادهروي نکنيد. هاکيم در اين باره ميگويد، “بايد براي اين کار حد و مرزي تعيين کنيد. به سادگي ممکن است در دام زيادهروي گرفتار شويد و فضاي رستورانتان را با تصاوير و رنگهاي بيمورد شلوغ کنيد؛ اين مسئله ميتواند رستورانتان را به مکاني تبديل کند که در آن، مشتريان به سادگي متوجه شوند بدون هيچ معني و مقصود خاصي فقط سعي کردهايد فضاي سالن غذاخوري را مملو از رنگ کنيد.” براي اجتناب از اين مسئله، بايد به خوبي پژوهش کنيد و انتخاب رنگ را به بخشي از فرايند برندسازيتان تبديل کنيد؛ و در هيچ کاري نيز زيادهروي نکنيد. رنگها فقط بايد بر تجربهي کلي مشتريان تاثيرگذار باشند؛ اين مسئله آنچنان برجسته و پررنگ جلوه داده شود که به موضوع اصلي فرايند برندسازي تبديل شود. ۵. ساير عوامل را نيز در نظر بگيريد رنگآميزي فقط بخشي از معادلهي کلي فرايند راهاندازي رستورانتان به شمار ميرود؛ بنابراين، حتما بايد به اين مسئله فکر کنيد چگونه ميتوانيد رنگآميزي را با ايدهي کلي برندسازيتان هماهنگ کنيد. اين ايدهي کلي بايد شامل دکوراسيون، موقعيت مکاني، و ساير عوامل مهم باشد. هاکيم ميگويد، “محيط اطراف و فضاي کلي رستوران نقش مهمي در القاي حس کلي مشتريان از تجربهي حضور در يک رستوران ايفا ميکند. حضور در يک مکان شاد و پر از رنگ به ذهن مشتريان اينگونه القا ميکند که بايد تجربهاي شاد و سرگرمکننده داشته باشند. معني روشني از اين مسئله در ذهنتان ايجاد کنيد و بر اساس آن عمل کنيد. تلفيق ۱۰۰ ايدهي مختلف و اجراي آن در يک فضاي محدود ممکن است کار آساني باشد، ولي به همان اندازه خطرناک است. نکتهي کليدي در اين ميان رعايت جزييات طراحي است؛ و در اين مورد، هر چه کمتر ايدههاي مختلف را با هم ترکيب کنيد، تاثير بهتري بر تجربهي مشتري خواهيد گذاشت.” ۶. امتحان کنيد وقتي به استراتژي روشني در ذهنتان دست يافتيد، کارتان را شروع کنيد و عناصر طراحي مختلفي را در فضاي رستورانتان امتحان کنيد، و نوع واکنش مشتريان را مورد بررسي قرار دهيد. نهايت تلاشتان را به خرج دهيد تا ميزان رضايت آنها را از اين تجربه به دست بياوريد – مثلا ميتوانيد به شکل دوستانه با آنها صحبت کنيد يا حتي يک برگهي نظرسنجي تهيه کنيد. هاول در اين مورد ميگويد، “آزمايش کردن رنگهاي برند ميتواند بسيار دشوار باشد، ولي من انجام اين کار را به شدت توصيه ميکنم. ميزان شفافيت آن را امتحان کنيد، و اگر يک پالت رنگي خاص داريد، سعي کنيد رنگهاي مختلف را روي آن امتحان کنيد.” در طول زماني که به امتحان کردن عناصر مختلف طراحي اختصاص ميدهيد، به خاطرتان نگه داريد که هيچ چيز مطلق نيست و رنگآميزي تنها يکي از عوامل تعيين کننده در ايجاد تجربهي رضايتبخش براي مشتريان در رستوران است. به گفتهي هاول، هنگامي که بر روي اين نوع از تغييرات کار ميکنيد، حفظ يک چشمانداز ثابت از اهميت بالايي برخوردار است. وي در اين مورد ميگويد، “صادقانه، از نظر من، رنگآميزي نميتواند به تنهايي باعث موفقيت يا شکست يک رستوران شود؛ با وجود اين، کاملا معتقدم رنگآميزي هميشه اين توانايي را دارد که طراحي رستورانتان را بهبود ببخشد و کمکتان کند برندتان را به بهترين شکل پيشرفت دهيد.” به گفتهي لئو کرمر، يکي از موسسين مجموعه رستورانهاي سنتي مکزيکي، اکنون در حال ايجاد تغييراتي در عناصر طراحي رستوراناش در شعبههاي شيکاگو و نيويورک است. کرمر بر انجام يک طراحي مجدد به شيوهاي انعطافپذيرتر تاکيد دارد. وي در اين باره ميگويد، “ميتوانيد رنگها را آزمايش کنيد؛ يک ديوار را سفيد رنگ کنيد، و اگر احساس کرديد رنگ سفيد مورد نظرتان نيست، آن را تغيير دهيد. اين تصميمگيريها نبايد مطلق و متعصبانه باشند … از نظر من، بسياري از آدمها احساس ميکنند وقتي در مورد مسئلهاي تصميمگيري ميکنند، گرفتار نتايج آن ميشوند – خواه اين نتايج مثبت باشند، خواه منفي – و تغيير آن برايشان سخت ميشود؛ نبايد اين گونه رفتار کرد.” نتيجهگيري روانشناسي رنگ براي رستوران با اينکه رنگآميزي يکي از جنبههاي مهم طراحي رستوران است و بر ميزان رضايت کلي مشتريان تاثير ميگذارد، کل کسب و کارتان کاملا به آن وابسته نيست. اگر به تازگي کارتان را شروع کردهايد يا در حال تصميمگيري دربارهي ايجاد تغييراتي در دکوراسيون داخلي رستوران يا تغيير برند خود هستيد، حتما در اين مورد بيشتر پژوهش کنيد و به ظاهر رستورانتان و احساسي که ميخواهيد در ذهن مشتري ايجاد کنيد، کاملا منتقدانه فکر کنيد. رنگآميزي بايد در خدمت فضاي کلي رستوران باشد. در اين فرايند، هدف نهاييتان بايد رسيدن به حس مورد نظر و ايجاد ظاهر و فضايي جذاب باشد.