ايرنا/ محوطه تاريخي شوش که ازديرباز مهد تمدن هاي بزرگ پيش از تاريخ تا دوران اسلام بوده با سازه هاي معماري متعدد ازجمله زيارتگاه دانيال نبي'ع'، کاخ آپادانا،قلعه فرانسوي ها، باغ موزه شوش وتپه هاي باستاني اواخر تير امسال ازسوي سازمان يونسکو در فهرست آثار جهاني ثبت مي شود.
روزشمار معکوس ثبت محوطه تاريخي 400 هکتاري شوش در فهرست آثار جهاني آغاز شده است و تا يک ماه ديگر اين محوطه به عنوان دومين اثر تاريخي شهرستان شوش که سند تاريخي روابط متمدن ايران با ديگر نقاط دنيا محسوب مي شود، بعد از اثر تاريخي زيگورات چغازنبيل شوش، درصورت تاييد ارزيابان سازمان بين المللي يونسکو به ثبت جهاني مي رسد.
شوش کهن ترين شهر جهان حدود شش هزار سال پيش از ميلاد براساس يافته هاي باستان شناسي سکونتگاه بشر بوده و تپه هاي باستاني شوش نشان دهنده آثار بازمانده از دوره استقراري هستند که عملا اسکان در آن بدون وقفه، از اواخر هزاره پنجم پيش از ميلاد تا امروزه در شهر جديد شوش تداوم داشته است.
اين شهر بـاستاني که به عنوان کانون مذهبي ساکنان دشت اطراف بنيان نهاده شد به اين علت که از آغاز حيات آن تاکنون زندگي شهري در آن جريان دارد به عنوان کهن ترين شهر جهان شناخته شده است.
شهر شوش با 5.6 کيلومتر مربع مساحت در 24 کيلومتري جنوب غربي دزفول و 115 کيلومتري شمال غربي اهواز قرار دارد.
شهر باستاني شوش از مراکز تمدن قديم، از معروف ترين شهرهاي دنيا، پايتخت چند هزار ساله مملکت ايلام و همچنين پايتخت زمستاني امپراطوري هخامنشي بوده و استعيلام در واقع تلفظ آشوري سرزمين «هل تم تي» به زبان عيلامي به معناي سرزمين خدايان است.
اين شهر از ديرباز بستر تولد و گسترش تمدن هـاي بزرگي بوده، تمدن هـايي که اکنون چهره اي ماندگار در تاريخ از آنان به جا مانده است.
در اين شهر تاريخي ايلامي ها، آشوري ها، هخامنشيان، سلوکيان، پارتيان، بابلي ها و ساسانيان حکمراني داشته اند.
از ديدني هاي اين شهر مي توان به موزه شوش، بـارگاه دانيـال نبي (ع)، کـاخ شـاپور، تپـه هاي باستاني و ايوان کرخه و قلعه شوش اشاره کرد.
کاخ «آپـادانا» يکي از بـاشکوه تـرين کاخ هاي آن، شهرت عالمگيري دارد و يکي از کم نظيرترين آثار باستاني جهان است.
کـاخ آپادانا به دستور داريوش بزرگ، پادشاه هخامنشي در حدود سال هاي 521 - 515 پيش از ميلاد در شوش روي آثار و بقاياي ايلامي بنا نهاده شد.
ديوارهـاي کـاخ از خشت و ستون هاي آن از جنس سنگ است، کاخ داريوش قسمت هاي مختلفي از جمله تالار بار عام، دروازه و کاخ پذيرايي و 3 حياط مرکزي دارد.
قلعه فرانسوي ها، تپه هـاي باستاني آپادانا، باغ موزه شوش، شهر پانزدهم ، کاخ اردشير و مقبره دانيال نبي (ع) از مکان هايي است که در اين محوطه قرار دارند.
شرايط ويژه اي که در شهرشوش وجود دارد در کنار محوطه تاريخي بسيار ارزشمندي که در اين شهر وجود دارد باعث شده است تا اين محوطه تاريخي توجه يونسکو را به خود جلب کند.
شرايط بالقوه اي در اين شهرستان از گذشته تا کنون وجود داشته که باعث شده است طي شش هزار سالي که از عمر آن مي گذرد همواره محلي مناسب براي زندگي بشر باشد و اين نکته بسيار مهم و حياتي باعث شده است تا توجه باستان شناسان دنيا و سازمان يونسکو را به خود جلب کند.
' علي بويري' باستان شناس و عضو انجمن ميراث فرهنگي شهرستان شوش در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، با اشاره به قدمت اين محوطه تاريخي در شهرستان شوش اظهار داشت: اين محوطه شامل نقاط بسيار مهم و تاريخي است که از آن جمله مي توان به قلعه داريوش، شهر پانزدهم، کاخ آپادانا، کاخ اردشير، حرم دانيال نبي(ع) که در اين محوطه ي تاريخي بزرگ قرار دارد اشاره کرد.
وي با اشاره به مقبره باستاني حضرت دانيال (ع) بيان داشت: حضرت دانيال 'ع' از پيامبران صاحب کتاب بني اسراييل است که در حدود قرن هفت پيش از ميلاد به همراه يهودياني که توسط بابلي ها به اسارت گرفته شده بودند به بين النهرين و از آنجا به شوش وارد شد.
بويري افزود: آرامگاه دانيال نبي(ع) در کنار رودخانه شاوور ساخته شده است و همه ساله شاهد حضور زيارت کنندگاني از سراسر جهان است.
اين باستان شناس بيان داشت: قلعه داريوش قدمتي دو هزار و 500 ساله دارد و از مکان هايي براي فعاليت هاي سياسي دوره هخامنش است که 10 تا 15 سال قديمي تر از تخت جمشيد توسط فرانسوي ها و به دستور داريوش کبير ساخته شده است.
وي گفت: براي ثبت جهاني شدن اين محوطه تمامي کارها و استانداردهايي که نياز است در حال اجرا است که از آن جمله مي توان به مرمت سنگ هاي تاريخي موجود در اين محوطه، ديوار کشي محوطه، پاک سازي محوطه از خار و خاشاک و يا پاک سازي محوطه از زباله ها و نخاله هايي که توسط شهرداري در اين محوطه تخليه مي شد اشاره کرد.
اين باستان شناس در ادامه با معرفي اتاق نقاشي که در اين محوطه و در قلعه داريوش وجود دارد افزود: اين اتاق متعلق به سال 1900 ميلادي است که محلي براي اسکان و تحقيقات هيات هاي باستان شناس فرانسوي بوده است و نقاشي هايي بر ديوارهاي آن حکاکي کرده اند که نمادي از فرهنگ هاي کشورهاي مختلفي چون ايران، فرانسه و غيره است و اين نقاشي ها با گذشت زمان نياز به مرمت دارند که در حال حاضر در حال بازسازي هستند.
بويري افزود: کاخ آپادانا با وسعت 13 هکتار که دربردارنده ابزارهايي است که از هيات هاي کاوشي کشوري چون فرانسه در قلعه داريوش باقي مانده و همچنين حکاکي ها و تمامي نقش و نگارهايي که نشان از تاريخ و يا حضور باستان شناسان دنيا در دوره هاي مختلف بوده است در حال مرمت است.
وي بيان داشت: باغ موزه شوش از ديگر مکان هاي بسيار ارزشمندي است که در اين محوطه وجود دارد و در خود سير تکاملي از شش هزار سال زندگي بشر در شهرستان شوش و همچنين آينه اي از تاريخ خوزستان و ساير نقاط کشور را به همراه دارد.
اين باستان شناس با اشاره به اين که اين باغ موزه درسال 1345 هجري شمسي ساخته شده است افزود: در اين باغ موزه آثار و اشياي تاريخي زيادي از دوره هاي هخامنش و دوره هاي تاريخي گذشته که در اين شهرستان و خوزستان زندگي مي کردند اعم از ابزارهاي کشاورزي، زينتي، مجسمه ها، ظروف که اغلب از سنگ ساخته شده اند نگهداري مي شوند و تونل زماني را براي بازديد کنندگان از شهرستان شوش و خوزستان ايجاد کرده است.
وي گفت: اين باغ موزه نيز براي نگهداري هر چه بهتر از اين آثار و همچنين ايجاد زير ساخت هاي لازم به منظور استقبال از گردشگران و باستان شناسان و ثبت جهاني شدن در حال مرمت و آماده سازي است.
بويري با اشاره به ديگر نقطه ارزشمند اين محوطه به نام شهر پانزدهم گفت: اين شهر 15 لايه فرهنگي را در خود نهفته دارد که از آن جمله آثاري از دوره اسلام و شهري با کاربري صنعتگري از جمله آثار و مکان هايي است که در اين شهر قديمي نهفته است.
**شوش بسترمطالعات محققان و باستان شناسان دنيا مي شود
مدير پايگاه ميراث فرهنگي شوش در گفت و گو با خبرنگارايرنا اظهار داشت: هرجا سخني از تاريخ و تمدن ايران مي شود شهرستان شوش قسمت قابل توجهي از تاريخ ايران را شامل مي شود.
'محمدحسين ارسطوزاده' در ادامه بيان داشت: شهرستان شوش در دوره هخامنشي پايتخت سياسي ايران بوده است و شوش سند تاريخي روابط متمدن ايران با ديگر نقاط دنيا است.
وي بيان داشت: ثبت جهاني محوطه تاريخي شوش باعث مي شود که مطالعات تاريخي در شوش هدفمندانه تر انجام شود و بستري براي مطالعات تاريخي و باستان شناسي براي محققان و باستان شناسان کشور و دنيا شود.
ارسطوزاده افزود: از اين رو آسيب شناسي هاي لازم براي ايجاد شرايط و بستر مناسب در محوطه تاريخي شوش براي ثبت جهاني اين محوطه بسيار ارزشمند تاريخي در حال انجام است
وي افزود: حدود يکصد کارشناس و کارگربراي آماده سازي و مرمت اين محوطه مشغول به کار هستند، اعتباراتي که براي اين اقدام مورد نياز است تا حدودي پرداخت شده است و بقيه نيز تاپايان کار پرداخت مي شود.
مدير پايگاه ميراث فرهنگي شوش افزود: حرم دانيال نبي (ع) از ديگر آثار تاريخي دراين محوطه است که اداره کل اوقاف استان خوزستان وظيفه مرمت و آماده سازي آن را براي ثبت جهاني شدن برعهده دارد.
وي بيان داشت: تمام شاخصه ها در شوش براي ثبت جهاني شدن وجود دارد، شوش نمونه بارزي از تمدن بشري با مجوعه اي از شاخص هاي هنر معماري و شهرسازي است و محل رخدادهاي تاريخي است.
ارسطو زاده بيان داشت: با ثبت جهاني محوطه تاريخي شوش نگاه دنيا نه تنهامتوجه شهرستان شوش مي شود، بلکه نگاه جهان به استان خوزستان تغيير مي يابد و خوزستان اين مهد تمدن ايران مورد توجه محققان و باستان شناسان تمام دنيا قرار مي گيرد.
با ثبت جهاني شدن محوطه تاريخي شوش، بعد از اثرتاريخي چغازنبيل، محوطه تاريخي شوش دومين اثرتاريخي است که در شهرستان شوش ثبت جهاني مي شود و استان خوزستان با داشتن سه اثر تاريخي ثبت جهاني شده که شامل آبشار هاي شوشتر، چغازنبيل و محوطه تاريخي شوش که تا يک ماه ديگر ثبت جهاني مي شود تنها استان کشور است که سه اثر تاريخي بين المللي را در خود جاي مي دهد.
اين نشان از اهميت تاريخي استان خوزستان است و در کنار ساير شاخص هاي مهم ديگري که در اين استان وجود دارد ازجمله مرزي بودن استان که نقشي اساسي در صادرات و واردات کشور دارد، توليد کننده 82 درصد نفت کشور و همچنين يکي از مهم ترين استان هايي است که در بحث کشاورزي همواره بهترين رتبه ها را در توليدات کشاورزي داشته است.