نام‌گذاری ۲۵ اردیبهشت به‌نام روز ملی مرتع ضرورتی در راستای امنیت زیستی است

ایرنا/ شهرکرد – ایرنا- مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: نام‌گذاری ۲۵ اردیبهشت به عنوان روز ملی مرتع و مرتعداری ضرورتی مهم در راستای امنیت زیستی و توسعه پایدار به شمار می‌رود.

به گزارش خبرنگار ایرنا، ترحم بهزاد روز سه‌شنبه در دومین همایش روز مرتع در شهرستان بروجن چهارمحال و بختیاری افزود: با توجه به اهمیت مراتع در امنیت غذایی و ملی کشور بر لزوم نگاه فراملی به این سرمایه خدادادی تأکید کرد.

---

بازار

---

وی اظهار داشت: مرتع، زیرساخت زیستی کشور و بستر حیات بشر است و بهره‌برداری اصولی و بهینه از آن ضرورتی انکارناپذیر در تحقق توسعه پایدار به‌شمار می‌رود.

بهزاد با بیان اینکه سازمان ملل سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ را دهه احیای اکوسیستم‌ها و سال ۲۰۲۶ را نیز به‌عنوان سال مرتع و عشایر نام‌گذاری کرده است گفت: امید می‌رود ایران با توجه به سابقه غنی کوچ‌نشینی و تنوع اقوام عشایری، بتواند دبیرخانه بین‌المللی این مناسبت‌ها را در منطقه به دست آورد.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: ایران با ۱۰۵ ایل و ۵۵ طایفه از نظر کوچ و تنوع ایلیاتی در بین کشورهای آسیایی پیشتاز است.

وی یادآور شد: امسال مراسم گرامی‌داشت روز ملی مرتع در تمام استان‌ها برگزار می‌شود.

به گفته بهزاد، پیشنهاد نام‌گذاری ۲۵ اردیبهشت به‌عنوان روز ملی مرتع و مرتعداری در شورای فرهنگ عمومی مطرح و انتظار می‌رود در تقویم رسمی کشور نیز گنجانده شود.

وی یادآور شد: همزمانی این بازه زمانی با آغاز فصل کوچ عشایر از مناطق قشلاقی جنوب کشور به مناطق ییلاقی مرکزی و شمالی، فصل چرای دام، بهره‌برداری از گیاهان دارویی و شکوفایی طبیعت از دلایل نامگذاری ۲۵ اردیبهشت به نام روز مرتع است.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری هدف از نام‌گذاری ۲۵ اردیبهشت به نام روز مرتع را افزایش آگاهی عمومی، جلب توجه سیاست‌گذاران، ارتقای فرهنگ مرتعداری و حمایت از بهره‌برداران عنوان کرد.

وی در خصوص اهمیت مراتع کشور افزود: بر اساس آمارها ۴۲ درصد گوشت قرمز کشور در مراتع تولید می‌شود که ۲۵ درصد آن را عشایر تأمین می‌کنند.

بهزاد ادامه داد: در زمان حاضر معیشت بیش از یک میلیون و ۶۳ هزار خانوار وابسته به مراتع است و ۶۹ درصد قلمرو مراتع نیز در اختیار عشایر قرار دارد.

وی با اشاره به تولید سالانه ۸۸ هزار تن عسل و سهم قابل توجه مراتع در تولید داروهای گیاهی و فرآورده‌های لبنی افزود: در زمان حاضر کشور با چالش‌هایی همچون فرسایش ۲ میلیارد تنی خاک، تغییرات اقلیمی و کاهش ۵۵ میلی‌متری بارندگی طی ۵۰ سال گذشته مواجه است.

بهزاد یادآور شد: مراتع نقشی حیاتی در تولید اکسیژن، جذب دی‌اکسیدکربن و مقابله با این بحران‌ها دارند.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: این سازمان مرتع را نه تنها بستر تولید، بلکه محور امنیت زیستی کشور می‌داند و سیاست‌گذاری‌ها باید با نگاه اکولوژیک و اجتماعی به این منابع انجام شود.

وی با اشاره به قانون جدید مبارزه با قاچاق گیاهان دارویی، هشدار داد: هرگونه برداشت و عرضه بدون مجوز قانونی مشمول ضبط اموال و برخورد قضایی می‌شود.

بهزاد یادآور شد: در گذشته برای مبارزه با قاچاق گیاهان دارویی خلأ قانونی وجود داشت اما اکنون با تصویب ماده ۲۵ مکرر، امکان پیگیری وجود دارد.

وی با اشاره به ابلاغیه ۲۶ اسفند۱۴۰۳ درخصوص جایگزینی مرتعداران متوفی، گفت: طبق استفتا از رهبر معظم انقلاب مرتع انفال است و به ورثه تعلق نمی‌گیرد.

به گفته بهزاد، بر این اساس، تنها افراد بومی، عشایر حرفه‌ای و اعضای نظام دامداری منطقه می‌توانند به‌عنوان جایگزین معرفی شوند.

ضرورت توسعه علمی کشت گیاهان دارویی مقاوم

محقق بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری بر لزوم توسعه علمی و مکانیزه کشت گیاهان دارویی مقاوم در اراضی شیب‌دار تاکید کرد.

حمزه علی شیرمردی گفت: اراضی شیب‌دار مناطق چشمه سفید، گردنه حلوایی، خراجی، کوه جهان‌بین، گردنه سورشجان تا رودخانه زاینده‌رود، ظرفیت‌های فراوانی برای کشت گیاهان دارویی دارند، اما توسعه بی‌رویه باغات در این اراضی، آن هم با استناد صرف به نشریه فنی خاک و آب و بدون ارزیابی‌های دقیق میدانی، به مشکلات جدی زیست‌محیطی دامن زده است.

وی با اشاره به طرح‌های توسعه‌ای به دلیل بارندگی کمتر از ۲۵۰ میلی‌متر افزود: تعدادی از اراضی رهاشده اطراف بروجن تا سفیددشت، که پیش‌تر زیر کشت بوده‌اند، اکنون منشأ گرد و غبار و پوشیده از علف‌های یک‌ساله هستند.

وی اضافه کرد: در صورت استفاده از کشت مکانیزه برای گونه‌های مقاوم به خشکی مانند جاشیر و کنگر، این اراضی می‌توانند به منابع قابل‌اتکایی برای تولید علوفه استان تبدیل شود.

این محقق افزود: منابع بذری مناسب برای این گونه‌ها در داخل استان وجود دارد و در صورت برنامه‌ریزی دقیق و اجرای مکانیزه کشت و برداشت، می‌توان بخش قابل توجهی از نیاز دامداری‌ها به علوفه را تأمین کرد.

وی از مسوولان شهرستان بروجن خواست تا این پیشنهاد را در دستور کار خود قرار داده و با پرهیز از توسعه غیرکارشناسی باغات، به سمت بهره‌برداری پایدار از اراضی پیش بروند.

حفظ مراتع اصلی اصولی در منابع طبیعی

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به بارش‌های سیل آسا سال ۱۴۰۱ در استان گفت: در آن زمان در مناطقی که پوشش گیاهی و مرتعی متراکم و خوب بود بارندگی به یک نعمت تبدیل شد و آرام به زمین نشست و مهار شد و هیچ سیلی بوجود نیامد در صورتی‌که در قسمت دیگر که مرتع از بین رفته بود و پوشش گیاهی ضعیف بود، باران تبدیل به سیل شد و مخاطرات زیادی ایجاد کرد.

اصغر احمدی افزود: حفظ مراتع و جنگل‌ها فقط به عنوان حفظ منابع طبیعی و در حد یک شعار نیست بلکه یک زیرساخت و زیربنا برای حفظ آب و خاک است

وی با تاکید بر حفظ آب و خاک و منابع طبیعی افزود: باید با رفتارهای علمی، کارشناسی و تجربی خاک کشور حفظ شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: در مکانی که سد ایجاد می‌شود اگر در بالادست پوشش گیاهی حفظ نشود انباری از رسوبات و خاک به وجود می‌آید که باید هزاران میلیارد تومان هزینه شود تا پشت یک سد لایروبی شود.

به گزارش ایرنا، یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از مساحت چهارمحال و بختیاری را مراتع و جنگل‌ها پوشش داده است که رقمی معادل ۸۶.۵ درصد از سطح این استان را شامل می‌شود.