بحران خاموش آموزش در لرستان؛ کلاس‌های ۴۰ نفره، معدل‌های زیر ۹

آمارها و اظهارات مسئولان آموزشی لرستان نشان می‌دهد که نظام تعلیم و تربیت این استان با چالش‌های عمیق ساختاری و محتوایی روبه‌روست. افت محسوس نمرات نهایی، فاصله چشمگیر میان مناطق شهری و عشایری، کمبود فضای آموزشی، و کم‌توجهی به رشته‌های مهارتی، مجموعه‌ای از عواملی هستند که کیفیت یادگیری در مدارس لرستان را تهدید می‌کنند.

این وضعیت در حالی است که طبق برنامه هفتم توسعه، آموزش‌وپرورش موظف است تا پایان دوره، میانگین نمرات پایه دوازدهم را دست‌کم ۲.۵ نمره افزایش دهد، اما روند موجود حاکی از عقب‌ماندگی تدریجی لرستان در شاخص‌های آموزشی نسبت به میانگین کشوری است.

شکاف نمره‌ای و رتبه پایین در میانگین معدل نهایی

زهرا نظری، معاون آموزش متوسطه لرستان، از رتبه ۲۷ استان در میانگین معدل نهایی خبر داده و گفته است: میانگین نمرات پایه دوازدهم در برخی مناطق کمتر از ۶.۵ است، در حالی که شهرهایی مانند بروجرد و ازنا با میانگین بالای ۱۰ عملکرد بهتری داشته‌اند.

او اختلاف شدید نمرات بین مناطق شرقی و غربی را ناشی از ضعف پایه‌های تحصیلی و خروج تدریجی دانش‌آموزان از چرخه آموزشی دانست.

به گفته او، دانش‌آموزان ضعیف به‌جای هدایت به شاخه‌های فنی و مهارتی، به رشته‌های نظری سوق داده می‌شوند و این روند برخلاف سیاست‌های کلان وزارت آموزش‌وپرورش است.

 هنرستان‌ها؛ قربانی کمبود امکانات

نظری در ادامه با اشاره به وضعیت نگران‌کننده هنرستان‌های لرستان گفت: برآورد نیاز فوری هنرستان‌ها ۱۲۳ میلیارد تومان است، اما هیچ حمایت مؤثری از سوی دستگاه‌های مسئول صورت نگرفته است. همکاران ما مجبور شدند بیش از ۱۰۰ دستگاه کامپیوتر استوک از بانک‌ها خریداری و بازسازی کنند تا آموزش متوقف نشود.

در حالی که طبق تکلیف برنامه هفتم توسعه باید ۵۰ درصد دانش‌آموزان به رشته‌های فنی و مهارتی هدایت شوند، سهم لرستان هنوز به ۳۶ درصد هم نرسیده است. این شکاف، زنگ خطر جدی برای مهارت‌آموزی و اشتغال آینده جوانان استان محسوب می‌شود.

تراکم بالای کلاس‌ها و افت کیفیت آموزشی

سید عیسی سهرابی، مدیرکل آموزش‌وپرورش لرستان، نیز با تأکید بر تراکم بالای کلاس‌ها اظهار داشت: بیش از هزار کلاس درس در استان با تراکم ۳۵ تا ۴۰ نفر تشکیل می‌شود. هرچند این رقم با مدیریت داخلی کاهش یافته، اما همچنان فضاهای آموزشی کافی وجود ندارد.

او افت نمرات نهایی دانش‌آموزان را نتیجه مستقیم کمبود فضا، تعطیلات ناشی از ناترازی انرژی، و فاصله میان محتوای درسی با نیازهای واقعی جامعه دانست.

سهرابی افزود: تنوع ۱۷ نوع مدرسه باعث شده مدارس عادی دولتی در حاشیه قرار گیرند و این امر به افت محسوس نمرات منجر شده است. همچنین، میانگین سهم آموزش‌وپرورش از تولید ناخالص داخلی باید بین ۴ تا ۵ درصد باشد، اما طی ده سال گذشته حتی به سه درصد هم نرسیده است.

او تأکید کرد که بحران هویت، مشکلات روانی و اجتماعی، و کاهش انگیزه دانش‌آموزان از دیگر عوامل مؤثر بر افت تحصیلی هستند.

طرح‌های اصلاحی و امید به بازگشت

استاندار لرستان، سید سعید شاهرخی، در واکنش به این وضعیت گفت: میانگین معدل نهایی دانش‌آموزان لرستان به حدود ۸.۹ رسیده که پذیرفتنی نیست. طرح جامعی برای ارتقای معدل و بازگشت استان به جایگاه علمی گذشته تدوین شده است.

او افزود که این پروژه با همکاری آموزش‌وپرورش، دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی، با محورهای تجهیز مدارس، توانمندسازی دبیران، و اصلاح روش‌های آموزشی اجرا خواهد شد.

نظام آموزشی لرستان امروز در نقطه‌ای حساس ایستاده است؛ از یک سو کمبود فضا و تجهیزات، از سوی دیگر افت محسوس عملکرد تحصیلی، شکاف منطقه‌ای، و ضعف در هدایت تحصیلی آینده تحصیل‌کردگان استان را تهدید می‌کند.